Apple chính thức giới thiệu thiết bị đeo (headset) thực tế hỗn hợp Vision Pro tại WWDC 2023 cũng là lúc nhà sản xuất iPhone và công ty mẹ Facebook bước lên sàn đấu. Tim Cook và Mark Zuckerberg đều tin rằng trong kỷ nguyên điện toán cá nhân mới, mọi người sẽ đeo headset để tiến vào thế giới ảo và tương tác với các vật thể 3D. Cook gọi đây là “điện toán không gian”, còn Zuckerberg dùng thuật ngữ “metaverse” (vũ trụ ảo). Các công nghệ liên quan là thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR) hay thực tế hỗn hợp.
Facebook nhảy vào thị trường 9 năm trước khi mua lại startup Oculus với giá 2 tỷ USD. Cuối năm 2021, công ty đổi tên thành Meta, còn Zuckerberg cam kết chi hàng tỷ USD mỗi quý để phát triển công nghệ VR, AR phục vụ cho metaverse.
Hiện tại, Meta sở hữu thị phần lớn trên thị trường còn non trẻ, đánh bại các đối thủ như Sony, HTC và Magic Leap về doanh số headset. Hãng nghiên cứu CCS Insight cho biết, lô hàng headset VR và AR năm 2022 giảm 12% xuống 9,6 triệu đơn vị so với năm 2021.
Một số nhà phân tích nhận xét, việc Apple tham gia thị trường có thể mang đến động lực cần thiết, giúp người dùng quan tâm hơn đến công nghệ. Theo nhà phân tích Leo Gebbie của CCS Insight, nếu có công ty nào có khả năng xoay chuyển thị trường VR chỉ sau một đêm, đó chính là Apple.
Dù vậy, Apple không nói chính xác khi nào bán Vision Pro ngoài thông tin đầu năm sau. Quan trọng hơn, nó không dành cho số đông, ít nhất vào thời điểm ban đầu, vì giá lên tới 3.499 USD (hơn 80 triệu đồng). Điều đó giúp Zuckerberg dễ thở hơn phần nào vì thiết bị VR mà Meta đang bán có giá thấp hơn nhiều. Mùa thu năm nay, Quest 2 giá 300 USD và Quest 3 giá 500 USD sẽ lên kệ. Bộ phận Reality Labs phụ trách phát triển phần cứng và phần mềm phục vụ metaverse của Meta lỗ 13,72 tỷ USD năm ngoái và 3,99 tỷ USD quý đầu năm nay.
Với Zuckerberg, điều quan trọng lúc này là biến thực tế hỗn hợp thành cơ hội kinh doanh. Khác với Google hay Apple, Meta không có trong tay hệ điều hành nào. Android và iOS mang về hàng tỷ USD doanh thu, giúp hai hãng thống trị thị trường smartphone, đặt ra luật chơi mà các nhà phát triển bên thứ ba như Facebook phải tuân thủ.
Việc Apple thay đổi quyền riêng tư của iOS trong năm 2021 đã gây thiệt hại lớn, ước tính hàng tỷ USD cho Facebook trong năm tiếp theo. Nó hạn chế khả năng theo dõi người dùng trên web và cung cấp quảng cáo mục tiêu của Facebook và các mạng xã hội khác. Do đó, mảng quảng cáo trực tuyến bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Zuckerberg hơn một lần lên tiếng về chính sách iOS và App Store không công bằng. Meta khẳng định khi loại bỏ khả năng quảng cáo trúng đích, Apple gây tổn thương cho nhiều doanh nghiệp nhỏ đang sử dụng mô hình quảng cáo của Facebook để tiếp cận khách hàng mới một cách hiệu quả.
Tháng 11/2022, trong một hội thảo, Zuckerberg tuyên bố Apple tự xem mình là công ty duy nhất tìm cách đơn phương kiểm soát các ứng dụng trên thiết bị.
Về phần mình, Cook chỉ trích Facebook kiếm tiền từ thông tin cá nhân của người dùng hơn là bán sản phẩm mà mọi người muốn mua. Năm 2021, ông liên hệ mô hình của Facebook với những hậu quả trong thế giới thực như bạo lực, giảm lòng tin vào chính sách Covid của chính phủ.
“Nếu một doanh nghiệp xây dựng dựa vào lừa dối người dùng, khai thác dữ liệu, nó không xứng đáng được khen ngợi. Nó cần phải cải cách”, Cook phát biểu trong một hội thảo về quyền riêng tư tại Brussels (Bỉ). Ông không chỉ đích danh Facebook.
Bằng cách tự mình phát triển metaverse, Meta có thể tránh được sự chi phối của Apple và viết nên luật chơi riêng. Dù vậy, đây là ván cược rủi ro. Trong khi đó, Apple biết cách sản xuất một sản phẩm cho số đông, dù là máy tính, máy nghe nhạc kỹ thuật số, smartphone, tablet hay đồng hồ. Họ cũng sở hữu hệ điều hành mới cho Vision Pro mang tên visionOS. Nó đồng nghĩa Meta và Apple sẽ cạnh tranh để lôi kéo nhà phát triển về phe mình.
Disney đã mang đến tin tức khá xấu cho Meta tại WWDC 2023. Sau khi khai tử bộ phận metaverse, Disney cho biết dịch vụ streaming của công ty sẽ có mặt trên thiết bị mới của Apple. Dù một số nội dung Disney đã có sẵn trên Quest, lãnh đạo xưởng phim cho biết, trải nghiệm trên Vision Pro sẽ hoàn toàn mới. “Chúng tôi tin rằng Apple Vision Pro là nền tảng cách mạng, biến tầm nhìn của chúng tôi thành hiện thực”, vị quan chức Disney nói với khán giả của sự kiện.
(Theo CNBC)
