Người tiêu dùng tỉnh táo hơn trước ma trận khuyến mãi
Black Friday (ngày thứ Sáu đen) nhiều năm qua được coi là sự kiện mua sắm lớn, được săn đón trên phạm vi toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, những năm gần đây, bức tranh thị trường ghi nhận rõ sự thay đổi, các trung tâm thương mại không còn đông nghẹt người, lượng khách đi săn ưu đãi cũng giảm mạnh.
Là người chuyên mua đi bán lại các mặt hàng thời trang, anh Minh Tú (Long Biên, Hà Nội) cho rằng, sức hút của Black Friday đã giảm đáng kể. Nhiều cửa hàng treo biển giảm sâu nhưng phần lớn chỉ là hàng lẻ size, mẫu cũ hoặc không còn số đo phù hợp. “Trước đây, tôi thường chờ dịp này để mua sắm và gom hàng cho khách, nhưng vài năm trở lại đây, các thương hiệu đều có chương trình giảm giá hàng tháng trên sàn TMĐT nên khách tự mua nhiều hơn, nhu cầu đặt qua seller cũng giảm”, anh Tú chia sẻ.
Theo chuyên gia marketing Vũ Minh Hoàng, bản chất Black Friday từng hấp dẫn vì tính hiếm - một ngày săn hàng giảm giá duy nhất trong năm. Nhưng khi các sàn TMĐT liên tục triển khai những đợt giảm giá là một trong những nguyên do khiến cho hiệu ứng đặc biệt của Black Friday trở nên mờ nhạt.
Ông Vũ Minh Hoàng, nhà sáng lập Công ty TNHH Công nghệ và Truyền thông Cito.
Theo các số liệu từ Metric về thị trường thương mại điện tử Việt Nam, trong quý III năm 2025 ghi nhận tổng sản lượng bán ra đạt 988,9 triệu sản phẩm, tăng 10,25% so với cùng kỳ 2024. Tuy sản lượng tăng, nhưng mức độ quan tâm đến các đợt sale lớn lại giảm, cho thấy nhu cầu cơ bản vẫn ổn định nhưng không còn lệ thuộc vào “ngày vàng khuyến mãi”.
Khi quan sát thực tế hành vi, có thể thấy sự thay đổi đáng kể trong tâm lý người tiêu dùng. Dù vẫn mua sắm, họ đã không còn “cuống cuồng” chạy theo các chương trình giảm giá như trước.
“Trước đây mình rất dễ bị hấp dẫn bởi các mã hàng 0 đồng hay voucher sập giá. Tuy nhiên, sau nhiều lần thấy rẻ thì mua, nhưng rồi lại không dùng đến, mình đã thay đổi. Nhiều cảm xúc kích thích khi mua sắm thực chất là do cách các nền tảng và nhà bán tạo hiệu ứng FOMO (Fear of Missing Out - sợ bị bỏ lỡ), còn nhu cầu thật lại rất ít. Giờ tôi chỉ mua khi cần, còn các dịp khuyến mại thì xem cho vui là chính”, chị Thu Hà (Hai Bà Trưng, Hà Nội), một người mua hàng online nhiều năm cho biết.
Ông Hoàng nhìn nhận, sự thay đổi này đang ngày càng phổ biến trong một bộ phận lớn người tiêu dùng, khi họ chuyển từ tâm lý “thấy rẻ thì mua” sang ưu tiên các giá trị thực, lựa chọn sản phẩm cần thiết và quan tâm tới các cam kết chất lượng rõ ràng.
Giảm giá không còn là sức hút duy nhất
Từ góc độ quản lý, ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển TMĐT và Công nghệ số (Bộ Công Thương) cho biết, hiện có khoảng trên 60 triệu người tham gia mua sắm trực tuyến tại Việt Nam nhưng hành vi đã có sự dịch chuyển.
Ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển TMĐT và Công nghệ số, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương.
“Người tiêu dùng hiện nay quan tâm nhiều hơn đến các yếu tố an toàn, chất lượng và sự minh bạch, uy tín của người bán, thay vì chỉ nhìn vào con số phần trăm giảm giá như trước. Điều này là tín hiệu tích cực cho thị trường nhưng cũng tạo áp lực cho nhà bán hàng khi buộc phải đầu tư vào chất lượng và dịch vụ, thay vì trông chờ vào các chiến dịch giảm giá ngắn hạn”, ông Tuấn đánh giá.
Thực tế, đằng sau những đợt sale dày đặc hằng tháng là áp lực không nhỏ đối với nhà bán hàng. Trước đây, nhiều chương trình freeship hoặc voucher được sàn hỗ trợ trực tiếp, nhưng hiện nay phần lớn chi phí này đã chuyển sang phía nhà bán và nhãn hàng.
Theo ông Tuấn, nhà bán hàng hiện nay phải gánh khoảng 30-40% tổng chi phí để có thể bán được hàng, từ phí nền tảng, phí vận hành, marketing… Điều đó cũng giải thích vì sao ngày càng nhiều chương trình giảm giá trở nên thiếu tính thực chất. Trong nhiều trường hợp, mức giảm được bù vào bằng phí vận chuyển cao hơn hoặc giá niêm yết tăng trước ngày sale. Người dùng vì thế có cảm giác “sale nhiều nhưng không thật”, khiến niềm tin bị bào mòn và mức độ hứng thú giảm dần.
Mua sắm “An toàn - An tâm - An vui”
Trước sự dịch chuyển này, Bộ Công thương mới đây đã kết hợp với các sàn TMĐT triển khai chương trình Online Friday. Đây vừa là dịp để kích cầu tiêu dùng cuối năm, vừa là cơ hội để cơ quan quản lý tổ chức hướng dẫn các sàn và nhà bán hàng điều chỉnh cách tiếp cận: thay vì chỉ tập trung vào khuyến mãi, trọng tâm chuyển sang việc bảo đảm minh bạch thông tin và tuân thủ quy định. Qua đó, đẩy mạnh hoạt động kiểm soát nguồn gốc hàng hóa, cam kết ưu đãi thực chất, đồng thời rà soát lại cơ chế phối hợp để hạn chế tình trạng thổi giá - giảm ảo. Những động thái siết chặt này cho thấy cơ quan quản lý muốn khôi phục niềm tin thị trường.
Một điểm đáng chú ý trong bức tranh thương mại điện tử nửa đầu năm 2025 là việc các nền tảng tăng cường kiểm soát chất lượng.
Các hoạt động mua sắm được tổ chức với tinh thần “An toàn - An tâm - An vui”, nơi người tiêu dùng vừa tham quan, trải nghiệm sản phẩm, vừa nhận các ưu đãi thực chất. Các gian hàng ghi nhận lượng khách tham quan đông đúc, trong đó một số sản phẩm bán ra đạt hàng chục nghìn đơn trong vài ngày, phản ánh sức mua thực tế và sự quan tâm của người dùng.
Bên cạnh đó, chỉ tính riêng một sàn TMĐT lớn đã siết chặt kiểm duyệt: trong 6 tháng đầu năm 2025, hơn 1,4 triệu hồ sơ người bán bị từ chối vì không đạt chuẩn, hơn 70 triệu sản phẩm bị chặn trước khi niêm yết lên sàn, vô hiệu hoá hơn 700.000 tài khoản người bán vi phạm.
Những con số này phản ánh áp lực lớn trong việc đảm bảo tính minh bạch và chất lượng của thị trường thương mại điện tử, đồng thời đây là hướng đi bền vững, phản ánh kỳ vọng ngày càng cao của người tiêu dùng hiện nay.
Chuyên gia Vũ Minh Hoàng nhận định, có thể thấy sự thay đổi đồng bộ ở cả ba phía: các nền tảng siết chặt quy trình minh bạch và kiểm duyệt, hạn chế vi phạm ngay từ khâu đăng ký và niêm yết sản phẩm; doanh nghiệp, nhà bán hàng chú trọng hơn đến trải nghiệm thực tế, cung cấp thông tin minh bạch và chứng minh chất lượng sản phẩm thay vì chỉ tập trung quảng bá; người tiêu dùng, đặc biệt là thế hệ trẻ, ngày càng ưu tiên sự rõ ràng, muốn chứng kiến sản phẩm được sử dụng thực tế và dựa vào các đánh giá, nhận xét chân thực trước khi ra quyết định mua.
Những chuyển dịch đồng bộ từ nền tảng, nhà bán và người dùng đã góp phần định hình môi trường mua sắm số văn minh, đáng tin cậy hơn, một yếu tố quan trọng để thương mại điện tử tiếp tục phát triển bền vững trong thời gian tới.
Nguồn: https://vtv.vn/black-friday-ha-nhiet-chien-luoc-gia-soc-co-con-hieu-qua-100251120151918208.htm
Bình luận (0)