Bộ Nội vụ góp ý về đề xuất chính sách tiền lương, chế độ phụ cấp đối với nhà giáo

(Chinhphu.vn) - Bộ Nội vụ vừa có công văn gửi Bộ Giáo dục và Đào tạo góp ý về dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định chính sách tiền lương, chế độ phụ cấp đối với nhà giáo. Trong đó, Bộ Nội vụ cho rằng việc quy định hệ số lương đặc thù cho nhà giáo hiện nay là chưa có cơ sở chính trị, pháp lý.

Ảnh minh họa

Về lộ trình xây dựng chế độ tiền lương đối với nhà giáo, tại điểm 5.2 khoản 5 Kết luận số 83-KL/TW ngày 21/6/2024 về cải cách tiền lương; điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội từ ngày 01/7/2024, Bộ Chính trị đã giao Ban Kinh tế Trung ương (nay là Ban Chính sách, chiến lược Trung ương) chủ trì sơ kết việc thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW, trong đó phối hợp với Ban cán sự đảng Bộ Nội vụ (nay là Đảng ủy Bộ Nội vụ) và các ban, bộ, ngành có liên quan nghiên cứu đánh giá sự phù hợp, tính khả thi và đề xuất việc thực hiện 5 bảng lương và 9 chế độ phụ cấp mới của khu vực công cho phù hợp để trình Trung ương xem xét sau năm 2026 khi Bộ Chính trị ban hành và triển khai thực hiện hệ thống Danh mục vị trí việc làm trong hệ thống chính trị.

Theo đó, việc triển khai xây dựng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về chế độ tiền lương mới đối với cán bộ, công chức, viên chức nói chung và viên chức ngành giáo dục nói riêng (có tính đến ngành nghề, công việc có yếu tố điều kiện lao động cao hơn bình thường và có chính sách ưu đãi của Nhà nước) được thực hiện sau khi Bộ Chính trị xem xét, thông qua các nội dung cụ thể của chế độ tiền lương mới, bảo đảm phù hợp với quy định của Đảng, quy định của pháp luật và khả năng ngân sách của Nhà nước.

Về đề xuất nhà giáo được bổ nhiệm chức danh giáo sư được áp dụng bảng lương chuyên gia cao cấp, theo Bộ Nội vụ, hiện nay, nhà giáo đang xếp lương ở chức danh giảng viên cao cấp được bổ nhiệm chức danh giáo sư được xếp lên 01 bậc liền kề hoặc được cộng thêm 03 năm tính hưởng phụ cấp thâm niên vượt khung đối với trường hợp đã xếp bậc cuối cùng. Như vậy, việc xếp lương khi bổ nhiệm giáo sư đã được thực hiện cao hơn các ngành nghề khác. 

Bảng lương chuyên gia cao cấp tại Nghị định 204/2004/NĐ-CP ngày 14/12/2004 của Chính phủ về chế độ tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang chỉ áp dụng đối với các đối tượng là chuyên gia cao cấp theo Quy định số 180-QĐ/TW ngày 11/7/2024 của Ban Bí thư về chuyên gia cao cấp (chuyên gia cao cấp được bổ nhiệm sau khi có chủ trương đồng ý bổ nhiệm nhân sự cụ thể của Ban Bí thư) và Nghị định số 92/2025/NĐ-CP ngày 25/4/2025 của Chính phủ quy định về chế độ, chính sách đối với chuyên gia cao cấp.

Vì vậy, đối với đề xuất nhà giáo được bổ nhiệm chức danh giáo sư được áp dụng bảng lương chuyên gia cao cấp, Bộ Nội vụ đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo báo cáo Ban Bí thư theo đúng Quy định số 180-QĐ/TW. 

Quy định hệ số lương đặc thù đối với nhà giáo là không có cơ sở chính trị, pháp lý

Về hệ số lương đặc thù đối với nhà giáo, căn cứ quan điểm, chủ trương của Đảng về cải cách chính sách tiền lương tại các Nghị quyết, Kết luận (nhất là Kết luận số 83-KL/TW ngày 21/6/2024 của Bộ Chính trị về cải cách tiền lương; điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội từ ngày 01/7/2024), quy định của pháp luật hiện hành và ý kiến của Đảng ủy Quốc hội (về sửa đổi, bãi bỏ cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù của các cơ quan, đơn vị hành chính nhà nước ở Trung ương) thì việc quy định hệ số lương đặc thù đối với nhà giáo là không có cơ sở chính trị, pháp lý.

Theo nguyên tắc thiết kế của chế độ tiền lương hiện hành thì viên chức các ngành sự nghiệp áp dụng một bảng lương chung để thuận lợi cho việc xếp lương khi điều động, luân chuyển trong các cơ quan, đơn vị của Nhà nước; chính sách đặc thù ngành nghề được thực hiện bằng chế độ phụ cấp. 

Hiện nay, nhà giáo áp dụng bảng lương chung và các chế độ phụ cấp lương ban hành kèm theo Nghị định số 204/2004/NĐ-CP, bao gồm phụ cấp thâm niên nghề, phụ cấp ưu đãi nghề nhà giáo từ 25%-70% nên tổng tiền lương và các chế độ phụ cấp lương của nhà giáo cao nhất trong các ngành sự nghiệp hiện nay. 

Đồng thời, căn cứ Nghị quyết số 71NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, Đảng ủy Chính phủ đã có Tờ trình Bộ Chính trị về Đề án tiền lương, phụ cấp đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang sau sắp xếp tổ chức bộ máy, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, trong đó đề nghị điều chỉnh phụ cấp ưu đãi đối với giáo viên theo lộ trình. Do đó, tổng tiền lương và các chế độ phụ cấp lương của nhà giáo sẽ tiếp tục được tăng lên trong thời gian tới. 

Từ những lý do trên, để không phá vỡ thiết kế hệ thống tiền lương hiện hành và tạo ra bất hợp lý mới về tiền lương, thu nhập khi so sánh tương quan với công chức, viên chức các ngành, nghề khác, đề nghị không quy định hệ số lương đặc thù đối với nhà giáo do yếu tố đặc thù ngành nghề là phụ cấp ưu đãi nghề đã được điều chỉnh tăng lên theo Nghị quyết số 71-NQ/TW.

Về các chế độ phụ cấp đối với nhà giáo, theo Bộ Nội vụ, hiện nay, các chế độ phụ cấp được thực hiện theo quy định tại Nghị định số 204/2004/NĐ-CP và các Thông tư hướng dẫn (trong đó có phụ cấp trách nhiệm công việc, phụ cấp lưu động).

Vì vậy, đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo căn cứ các văn bản quy phạm pháp luật nêu trên để thực hiện chế độ phụ cấp đối với nhà giáo. 

Trường hợp bổ sung đối tượng hưởng phụ cấp, đề nghị thực hiện theo quy trình được quy định tại các Thông tư hướng dẫn; đồng thời không quy định lại các nội dung đã có tại các văn bản quy phạm pháp luật khác để tránh trùng lặp (phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm đã được quy định tại Nghị định số 113/2015/NĐ-CP ngày 09/11/2015 của Chính phủ về phụ cấp đặc thù, phụ cấp ưu đãi, phụ cấp trách nhiệm công việc và phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm đối với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập).

Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất hệ số lương đặc thù từ năm 2026

Trước đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố dự thảo Nghị định quy định chính sách tiền lương, phụ cấp đối với nhà giáo để lấy ý kiến góp ý.

Một trong những nội dung đáng chú ý là tất cả nhà giáo sẽ được hưởng “hệ số lương đặc thù”.

Theo Bộ GD&ĐT, hiện tiền lương của nhà giáo được áp dụng theo Nghị định 204/2004/NĐ-CP, xếp theo trình độ đào tạo. Tuy nhiên, chỉ khoảng 1,17% nhà giáo được hưởng lương loại A3 (cao nhất), trong khi các ngành khác có khoảng 10% viên chức đạt chức danh cao cấp.

Phần lớn giáo viên mầm non, phổ thông đang hưởng lương thấp hơn nhiều so với các viên chức ngành khác, đặc biệt giáo viên mầm non có thang lương thấp nhất dù công việc nặng nhọc.

Bộ GD&ĐT cho rằng chính sách tiền lương là then chốt để thu hút, giữ chân người giỏi, nâng cao chất lượng giáo dục. Luật Nhà giáo (có hiệu lực từ 1/1/2026) quy định lương nhà giáo “được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp”, nhưng để thực hiện cần có điều chỉnh cụ thể.

Do đó, Bộ đang tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định mới, trong đó quy định hệ số lương đặc thù: giáo viên mầm non được hưởng mức 1,25 lần, các chức danh nhà giáo khác hưởng 1,15 lần so với hệ số lương hiện hưởng. Nhà giáo dạy học sinh khuyết tật, ở vùng biên giới, trường nội trú được cộng thêm 0,05.

Hệ số đặc thù chỉ tính với lương, không áp dụng cho phụ cấp. Mức lương mới từ 1/1/2026 sẽ tính theo công thức: Lương = Mức lương cơ sở x Hệ số lương hiện hưởng x Hệ số đặc thù. Bộ GD&ĐT khẳng định, dù chưa giúp lương nhà giáo “cao nhất”, nhưng quy định này sẽ giúp lương “cao hơn” so với viên chức cùng thang bậc, từng bước tháo gỡ bất cập hiện nay.

Thu Giang

Nguồn: https://baochinhphu.vn/bo-noi-vu-gop-y-ve-de-xuat-chinh-sach-tien-luong-che-do-phu-cap-doi-voi-nha-giao-102251112161934134.htm