Bộ trưởng Bộ Tài chính nhìn nhận 'chưa làm tròn trách nhiệm' vì luật mới thi hành đã sửa

thuế VAT - Ảnh 1. — Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng - Ảnh: P.THẮNG

Bày tỏ lời cảm ơn tới Chính phủ, Bộ Tài chính và ngành thuế đã thực sự lắng nghe, thấu hiểu và có trách nhiệm với doanh nghiệp để nhanh chóng, kịp thời sửa đổi Luật Thuế VAT để tháo gỡ khó khăn cho hàng chục nghìn doanh nghiệp chế biến nông sản, thủy sản, doanh nghiệp xuất khẩu ngành nông nghiệp, song đại biểu Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) tiếp tục nêu ra các vấn đề.

Hàng chục ngàn tỉ đồng nộp thuế khiến doanh nghiệp khó khăn

Cụ thể là việc sửa đổi quy định cho phép các doanh nghiệp, hợp tác xã không phải kê khai, tính nộp thuế VAT nhưng được khấu trừ thuế VAT đầu vào đối với sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường mua bán ở khâu thương mại.

Theo đại biểu, việc sửa đổi quy định này sẽ giúp doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam giảm hàng chục ngàn tỉ đồng vốn bỏ ra để nộp thuế, phải trả lãi để rồi sau đó lại được Nhà nước hoàn lại.

"Về số tiền thì có vẻ doanh nghiệp không mất, nhưng về giá trị thì doanh nghiệp mất nhiều, không chỉ là trả lãi cho khoản tiền vay để trả cho khoản thuế nộp trước, mà số tiền ấy nếu được đưa vào kinh doanh sẽ sinh thêm lợi nhuận.

Trong điều kiện khó khăn của nông sản Việt Nam khi cạnh tranh trên thương trường quốc tế, thì chỉ chút ít % lợi nhuận cũng giúp cho doanh nghiệp rất nhiều, vững vàng cạnh tranh" - ông Hậu nêu vấn đề.

Trong khi đó đại biểu Tạ Văn Hạ (Đà Nẵng) kể câu chuyện có doanh nghiệp quy mô nhỏ, xuất khẩu nông sản từ tháng 7 đến nay mà phát sinh nợ 6 tỉ đồng. Khoản này dù được hoàn nhưng doanh nghiệp phải vay ngân hàng, đưa vào nộp và chịu lãi suất.

Trong khi đó ngành thuế con người chỉ có vậy, nhưng phải xác định hoàn thuế rất khó khăn, vất vả, thận trọng, nên làm không kịp 45 ngày theo quy định. Như các hiệp hội hạt tiêu, hạt điều nhiều khoản hoàn thuế từ năm 2021 chưa được hoàn, khiến cho doanh nghiệp khó khăn.

Sửa đổi đáp ứng yêu cầu thực tiễn

Giải trình các ý kiến trên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhìn nhận việc chưa làm tròn trách nhiệm khi mới đưa luật vào thi hành được vài tháng đã phải sửa đổi. Tuy nhiên xuất phát từ thực tiễn là khi luật có hiệu lực thi hành, phát sinh vướng mắc rất nhiều, rất lớn đối với cả doanh nghiệp nhà nước đến doanh nghiệp, hợp tác xã, nên cần thiết phải sửa đổi nội dung này.

Theo Bộ trưởng, chính sách thuế này áp dụng từ năm 2008, xác định đối tương này chịu thuế 5%, nhưng nhiều doanh nghiệp lợi dụng mua bán hóa đơn lòng vòng. Vì vậy Luật Thuế VAT năm 2016 đã cho sửa đổi theo hướng loại bỏ đối tượng chịu thuế, và thay đổi vào năm 2024 đưa vào đối tượng chịu thuế. Việc này gây vướng mắc trong triển khai nên đề xuất sửa đổi, áp dụng lại quy định từ năm 2016 - vốn đã thực hiện trong thời gian dài.

Ông Thắng cũng khẳng định đã chuẩn bị đầy đủ điều kiện, nguồn lực để đảm bảo không gây rủi ro và khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện, khi các doanh nghiệp đang rất mong chờ thông qua dự thảo luật sửa đổi lần này.

Quy định rõ để không phải kê khai nhưng được khấu trừ

Còn theo đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị), vướng mắc hiện nay chủ yếu từ khâu tổ chức thực hiện, đặc biệt là thời gian hoàn thuế kéo dài, thiếu công cụ tra cứu minh bạch và sự thiếu thống nhất trong áp dụng. Vì thế sửa luật quá sớm khi hướng dẫn còn đang hoàn thiện có thể làm lệch pha chính sách, gây xáo trộn hoạt động sản xuất kinh doanh.

Về chính sách thuế đối với nông sản, hàng hóa đặc thù, phế phẩm và phụ phẩm, đại biểu Đồng cho rằng báo cáo còn diễn giải dài dòng nhưng chưa làm rõ tiêu chí vận hành. Vì vậy ông đề nghị Quốc hội yêu cầu quy định rõ ngay trong luật hoặc giao Bộ Tài chính ban hành danh mục hàng hóa theo mã HS, kèm tiêu chí tỉ lệ xuất khẩu để áp dụng cơ chế "không phải kê khai nhưng được khấu trừ", tránh mở rộng tùy tiện qua hướng dẫn.

Đồng thời phải có bộ chứng từ tối thiểu bắt buộc, như hợp đồng, phiếu thu gom, chứng từ vận chuyển, xác nhận hợp tác xã; kèm mẫu biểu thống nhất để ngăn chặn mua bán lòng vòng.

Trở lại chủ đề

NGỌC AN

Nguồn: https://tuoitre.vn/bo-truong-tai-chinh-nhin-nhan-chua-lam-tron-trach-nhiem-vi-luat-moi-thi-hanh-da-sua-20251209152824226.htm