Chuối cấy mô Nam Mỹ đã trở thành biểu tượng của sự chuyển mình trong nông nghiệp Việt: từ một “cây giảm nghèo” giúp nông dân nâng cao thu nhập, đến cơ hội trở thành cây tỷ đô nhờ năng suất cao, dễ chăm sóc và khả năng thích nghi vượt trội. Phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường đã có cuộc trao đổi với ông Phạm Quốc Liêm, Chủ tịch Công ty Cổ phần Nông nghiệp U&I (Unifarm), chia sẻ chiến lược ứng dụng công nghệ cao, phát triển giống chống bệnh Panama, và hướng đi để nâng giá trị xuất khẩu, mở ra cơ hội bền vững cho nông dân Việt.
Ông Phạm Quốc Liêm, Chủ tịch Công ty Cổ phần Nông nghiệp U&I (Unifarm) chia sẻ với Báo Nông nghiệp và Môi trường. Ảnh: Trần Trung.
Ông có thể chia sẻ vì sao chuối cấy mô Nam Mỹ được xem là “cây giảm nghèo” hiệu quả?
Chuối cấy mô Nam Mỹ thực sự là cây giảm nghèo hiệu quả nhờ nhiều ưu điểm nổi bật. Trước hết, cây dễ trồng, dễ chăm sóc và dễ thu hoạch, phù hợp với nhiều đối tượng nông dân, kể cả những hộ mới bắt đầu sản xuất. Cây phát triển nhanh, sinh trưởng mạnh mẽ và thích nghi tốt với nhiều loại đất và điều kiện khí hậu, cho năng suất cao ngay từ những vụ đầu tiên. Nhờ đặc tính ổn định, nông dân có thể chủ động trong sản xuất, giảm rủi ro mất mùa và tối ưu hóa lợi nhuận trên diện tích canh tác hạn chế. Đây chính là lý do khiến chuối cấy mô Nam Mỹ trở thành “cứu cánh” cho nhiều hộ nông dân, giúp nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống, đồng thời mở ra cơ hội phát triển bền vững cho các vùng nông thôn.
Công tác nghiên cứu giống chuối kháng bệnh, năng suất cao tại Unifarm. Ảnh: Trần Trung.
Chúng tôi bắt đầu đầu tư vào nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao từ năm 2009, với mục tiêu tạo ra những mô hình sản xuất có năng suất, chất lượng, công nghệ và thị trường, để từ đó chuyển giao cho người dân. Trong ngành chuối, sau 16 năm, Unifarm hiện quản lý hơn 1.000 ha chuối tự trồng UNI 126, xuất khẩu sang các thị trường cao cấp và khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, và một số quốc gia Trung Đông.
Bên cạnh việc tự trồng, chúng tôi cũng chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp, hợp tác xã, trang trại và người nông dân với quy mô hàng nghìn ha. Điều này giúp nâng cao giá trị xuất khẩu. Nếu giá trị xuất khẩu trung bình mỗi ha chuối Việt Nam chỉ đạt khoảng 2.500 USD, thì với các mô hình ứng dụng công nghệ cao của chúng tôi, giá trị có thể đạt 25.000 USD/ha, gấp 10 lần. Đây chính là minh chứng cho việc công nghệ, giống tốt và quản lý bài bản có thể thay đổi hoàn toàn giá trị ngành chuối.
Ngành chuối hiện đang đối mặt những thách thức nào, nhất là tại thủ phủ chuối Đồng Nai?
Đồng Nai là địa phương trọng điểm bởi diện tích, điều kiện khí hậu và kinh nghiệm xuất khẩu chuối. Hơn 90% chuối già tại đây được xuất khẩu sang Trung Quốc, tạo lợi thế về đào tạo nông dân và thương mại. Tuy nhiên, vùng đất này cũng cần quy hoạch lại các vùng trồng, áp dụng công nghệ cao, chuyển đổi giống, và giảm sự phụ thuộc vào hóa chất để phát triển bền vững.
Chuối cấy mô Nam Mỹ thực sự là cây giảm nghèo hiệu quả nhờ nhiều ưu điểm nổi bật như dễ trồng, dễ chăm sóc và dễ thu hoạch, phù hợp với nhiều đối tượng nông dân. Ảnh: Trần Trung.
Ngoài ra, thách thức lớn nhất hiện nay là bệnh Panama, loại bệnh có khả năng lây lan mạnh qua đất, nước, rễ, thân và dụng cụ canh tác. Bệnh này đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho chuối trên toàn cầu. Tại Đồng Nai, nơi chúng tôi triển khai mô hình, tình trạng nhiễm bệnh Panama cũng rất nghiêm trọng. Ngoài ra, việc canh tác hiện nay còn phụ thuộc nhiều vào hóa học, chưa có quy hoạch vùng trồng đồng bộ, dẫn đến rủi ro mất mùa hoặc cung vượt cầu.
Để khắc phục, cần phải chuyển đổi cây giống từ những cây nhiễm bệnh sang giống chống bệnh, áp dụng quy trình canh tác công nghệ cao, sử dụng sinh học thay cho hóa học, đồng thời tổ chức các vùng trồng lớn, ổn định đầu ra. Unifarm đã phát triển giống chuối chống bệnh Panama đạt hiệu quả tới 98% tại những vùng đất có tiền sử nhiễm bệnh. Chúng tôi cũng đã tiến hành các bước công bố lưu hành, bảo hộ giống và chuyển giao cho các doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân để nhân rộng mô hình.
Vậy mục tiêu và chiến lược xuất khẩu chuối của Unifarm trong thời gian tới ra sao?
Chúng tôi đặt ra hai mục tiêu lớn. Một là đạt giá trị xuất khẩu 1 tỷ USD vào năm 2030, hai là đưa Việt Nam lọt vào top dẫn đầu ngành chuối toàn cầu. Để đạt mốc 1 tỷ USD, chỉ cần khoảng 25.000 ha chuối ứng dụng công nghệ cao, mỗi ha tạo ra giá trị xuất khẩu khoảng 25.000 USD. Hiện tại, chúng tôi tập trung vào ba trụ cột: quy trình sản xuất - canh tác - xuất khẩu bền vững; nghiên cứu khoa học, đặc biệt là phát triển giống chuối chống bệnh Panama và năng suất cao; và chuyển dần từ sản xuất hóa học sang sinh học.
Chuối cấy mô Nam Mỹ được Unifarm phát triển bằng công nghệ sinh học, phòng bệnh Panama, liên kết nông dân - doanh nghiệp hướng tới giá trị tỷ đô. Ảnh: Trần Trung.
Bên cạnh mở rộng diện tích chuối tự trồng, chúng tôi hợp tác với Trung tâm Công nghệ Sinh học Đồng Nai để tổ chức lại các vùng trồng lớn, áp dụng quy trình hiện đại, hướng tới thị trường cao cấp như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và các quốc gia Trung Đông. Xa hơn, mục tiêu của chúng tôi là đưa ngành chuối trở thành ngành tỷ đô của nông nghiệp Việt Nam, nâng cao giá trị, tạo việc làm, cải thiện đời sống nông dân và phát triển bền vững.
Chỉ cần nông dân có đất, nhiệt huyết và tâm huyết, muốn đầu tư vào trụ chuối và áp dụng công nghệ cao để sản xuất giống đạt chuẩn xuất khẩu, hoàn toàn có thể thực hiện được. Sự hợp tác giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người nông dân là yếu tố then chốt để ngành chuối phát triển bền vững.
Chúng tôi muốn biến ngành chuối trở thành ngành tỷ đô, nâng cao giá trị nông sản, phát triển nông nghiệp công nghệ cao, mở rộng thị trường xuất khẩu, bảo vệ sinh kế nông dân và góp phần xóa đói giảm nghèo tại các vùng nông thôn.
Xin cảm ơn Ông!
Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/cach-mang-giong-bai-3-chuoi-cay-mo-huong-den-cay-ty-do-d787333.html
Bình luận (0)