Chợ Tân Định: di tích kiến trúc giữa đường Hai Bà Trưng

Chợ Tân Định trên trục đường Hai Bà Trưng vừa được TPHCM công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp thành phố. Gần một thế kỷ tồn tại, khu chợ mặt tiền vàng nhạt với mái vòm cao và ba tháp chuông vừa là nơi buôn bán sầm uất, vừa lưu giữ lớp ký ức đô thị đặc trưng của người dân thành phố. Chợ mở cửa mỗi ngày, đón hàng nghìn lượt khách, trong đó có nhiều du khách quốc tế.

Khám phá chợ mang dấu ấn trăm năm

Xây dựng năm 1926, khánh thành 1927 do Công ty SIDEC (Pháp) thiết kế, chợ Tân Định có diện tích khoảng 3.000 m2. Kiến trúc nhà vòm tạo độ thoáng: mái vòm cao, hệ lam gió giúp lấy sáng và thông khí tự nhiên. Bên trong là kết cấu cột, dầm, kèo bằng bê tông cốt thép được thi công tỉ mỉ, bao quanh bởi hành lang, nhà lồng lớn chạy theo trục Nam – Bắc. Mặt tiền sơn vàng nhạt và ba tháp chuông tạo diện mạo cổ kính, dễ nhận diện từ xa.

'Đệ nhất chợ' trăm tuổi ở TPHCM là Di tích kiến trúc cấp thành phố - 1

Không gian chợ rộng rãi, thoáng mát nhờ mái cao và các mảng lấy gió. Đây là cách tổ chức không gian hiện đại của đầu thế kỷ 20, nay trở thành một “mã kiến trúc” quen thuộc với người TPHCM.

'Đệ nhất chợ' trăm tuổi ở TPHCM là Di tích kiến trúc cấp thành phố - 2

Vải vóc và ẩm thực

Khoảng 400 gian hàng hoạt động sỉ và lẻ, bày bán từ thực phẩm tươi sống, đồ khô, trái cây đến quần áo, giày dép. Nổi tiếng nhất là vải vóc và ẩm thực – hai “đặc điểm nhận diện” đưa chợ Tân Định vào lịch trình của nhiều gia đình cũng như khách du lịch khắp nơi.

'Đệ nhất chợ' trăm tuổi ở TPHCM là Di tích kiến trúc cấp thành phố - 4

Nơi đây không chỉ là “điểm mua” mà còn là “điểm nhớ” – nơi những thói quen giao thương, nhịp sống phố thị được phản chiếu sinh động qua từng gian hàng và lối đi.

Nhịp sống và ký ức

Ông Lê Quang Thiện, Trưởng ban Quản lý chợ Tân Định, nhận định: “Chợ Tân Định không chỉ là nơi giao thương sôi động mà còn là không gian lưu giữ các giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc đặc trưng. Việc được công nhận di tích khẳng định những giá trị độc đáo chợ đã và đang gìn giữ.”

Bà Nguyễn Thị Thoa – tiểu thương hơn 30 năm – gọi chợ là “ngôi nhà thứ hai”, gắn với ký ức nhiều thế hệ. Bà cho biết các tiểu thương tự hào khi chợ được công nhận di tích và cam kết giữ chợ sạch đẹp, bán hàng đúng giá, cùng nhau chuyển đổi số để hiện đại hơn nhưng vẫn giữ bản sắc.

'Đệ nhất chợ' trăm tuổi ở TPHCM là Di tích kiến trúc cấp thành phố - 9

Mỗi ngày, chợ đón hàng nghìn lượt khách tham quan, mua sắm; sự nhộn nhịp của người dân địa phương và du khách nước ngoài tạo nên bức tranh đô thị đặc sắc.

Thông tin thực tế cho chuyến đi

Vị trí: trên trục đường Hai Bà Trưng.
Trạng thái bảo tồn: được TPHCM công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp thành phố.
Lịch sử: xây dựng năm 1926, khánh thành năm 1927; do Công ty SIDEC (Pháp) thiết kế.
Quy mô: diện tích khoảng 3.000 m2; khoảng 400 gian hàng; mở cửa đón khách mỗi ngày.
Kiến trúc: nhà lồng lớn theo trục Nam – Bắc, hành lang bao quanh, mái ba tầng có lam gió; kết cấu bê tông cốt thép; mặt tiền vàng nhạt, mái vòm cao và ba tháp chuông.

Những thay đổi chuẩn bị diễn ra

Sau khi được công nhận di tích, chợ Tân Định sẽ được bảo tồn theo hướng giữ tối đa các chi tiết kiến trúc gốc như mặt tiền, mái vòm và hệ kết cấu chính; song song là nâng cấp hình ảnh chợ phù hợp danh hiệu di tích kiến trúc nghệ thuật.

Ban Quản lý dự kiến triển khai mô hình “Gian hàng chuẩn – Friendly Counter” với các tiêu chí: niêm yết giá rõ ràng, sản phẩm chất lượng, phục vụ văn minh, chuyên nghiệp. Mỗi ngành hàng sẽ chọn sản phẩm tiêu biểu để phát triển thành đặc sản của chợ, hướng tới thu hút khách tham quan và du lịch.