Chương trình phát triển Chính phủ số: Mục tiêu xây dựng Chính phủ thông minh vận hành bằng dữ liệu và AI

Chương trình phát triển Chính phủ số vừa được Thủ tướng phê duyệt đặt mục tiêu đến năm 2030 hình thành Chính phủ thông minh dựa trên dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo, hướng tới cung cấp dịch vụ số bao trùm, cá thể hóa và nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia.

Chính phủ số giúp tiết kiệm hiệu quả thời gian và nguồn lực cho Chính phủ.

Ngày 01/12/2025, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đã ký Quyết định 2629/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình phát triển Chính phủ số, mở ra khuôn khổ tổng thể cho việc chuyển đổi mô hình hoạt động của bộ máy hành chính sang vận hành dựa trên dữ liệu và AI.

Theo định hướng của chương trình, hệ sinh thái dịch vụ số phải được thiết kế bao trùm, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm. Người dùng không chỉ là đối tượng phục vụ mà còn là chủ thể tham gia đồng sáng tạo dịch vụ số. Mục tiêu lớn nhất là xây dựng một môi trường số mà trong đó “không ai bị bỏ lại phía sau”, dịch vụ công được tổ chức hợp nhất, xuyên suốt từ trung ương đến địa phương.

Cùng với đó, Chương trình yêu cầu cơ quan nhà nước chuyển đổi toàn diện: Các hoạt động tham mưu, xử lý công việc, quản trị nội bộ, chỉ đạo và điều hành đều phải dựa vào dữ liệu theo thời gian thực. Hệ thống thông tin và nền tảng sẵn có sẽ tiếp tục được kế thừa nhưng phải được tổ chức lại theo hướng đồng bộ, liên thông giữa các cấp chính quyền, tránh manh mún, phân tán và lãng phí đầu tư.

Về hạ tầng, chương trình đặt mục tiêu phát triển hạ tầng số đồng bộ, hiện đại và an toàn, trong đó trọng tâm là xây dựng các trung tâm dữ liệu quy mô lớn theo tiêu chuẩn xanh, gắn với quy hoạch năng lượng quốc gia. Cùng với đó là việc hoàn thiện các nền tảng số quốc gia và nền tảng số dùng chung của từng ngành, lĩnh vực theo mô hình tập trung, thống nhất, dùng chung toàn quốc và được triển khai xuyên suốt đến tận cấp tỉnh, cấp xã.

Một nội dung trọng yếu khác là phát triển dữ liệu số, coi dữ liệu là tài nguyên chiến lược của Chính phủ số. Chương trình ưu tiên xây dựng, nâng cấp và khai thác hiệu quả các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành và cơ sở dữ liệu dùng chung theo nguyên tắc “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung”. Song song là thúc đẩy dữ liệu mở nhằm tăng minh bạch, nâng cao trách nhiệm giải trình và tạo động lực cho đổi mới sáng tạo.

Chương trình đồng thời khuyến khích mạnh mẽ mô hình hợp tác công, tư để doanh nghiệp công nghệ số trong nước tham gia sâu vào quá trình xây dựng nền tảng và ứng dụng phục vụ Chính phủ số. Việt Nam sẽ mở rộng hợp tác quốc tế nhằm tiếp thu tiêu chuẩn, mô hình tốt và kinh nghiệm tiên tiến trong lĩnh vực này.

Một điểm nhấn nổi bật của Chương trình là định hướng AI-First, ưu tiên ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình nhằm nâng cao hiệu quả, minh bạch và cá thể hóa trải nghiệm người dùng. AI sẽ được triển khai mạnh mẽ để thông minh hóa quy trình nghiệp vụ, tối ưu hóa nguồn lực và hỗ trợ ra quyết định dựa trên phân tích dữ liệu lớn, hướng tới mô hình Chính phủ vận hành chủ động và dự báo.

Chương trình đặt mục tiêu đến năm 2030 hoàn thành xây dựng Chính phủ số, hình thành Chính phủ thông minh vận hành trên nền tảng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo; hệ thống cơ quan nhà nước hoạt động trên các nền tảng số tập trung, liên thông theo chiều dọc và chiều ngang. Các yêu cầu về an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu cá nhân và chủ quyền số được đặt lên hàng đầu trong toàn bộ quá trình triển khai.

Về chỉ tiêu cụ thể, giai đoạn 2025–2027 phải đạt 100% dịch vụ công trực tuyến toàn trình đối với thủ tục đủ điều kiện, 95% người dân – doanh nghiệp hài lòng; 100% giấy tờ liên quan sản xuất kinh doanh chỉ cung cấp một lần; 100% hồ sơ công việc (trừ hồ sơ mật) được xử lý trên môi trường điện tử và sử dụng chữ ký số cá nhân. Giai đoạn 2028–2030, tỷ lệ hài lòng phải đạt 99%; 50% dịch vụ công thiết yếu được AI hỗ trợ chủ động theo vòng đời; 100% hồ sơ thủ tục hành chính số hóa; tối thiểu 80% dữ liệu đã số hóa được khai thác lại.

Trong trụ cột quản trị dữ liệu, mục tiêu giai đoạn 2025–2027 là 100% bộ, ngành, địa phương đạt cấp độ 3 về mức độ trưởng thành quản trị dữ liệu, và từ 2028–2030 phải đạt cấp độ 4, trong đó 90% đạt cấp độ 5. Mỗi cơ quan phải sử dụng ít nhất một ứng dụng AI phục vụ chỉ đạo, điều hành; 25% lãnh đạo có kiến thức phù hợp về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số; tất cả hệ thống thông tin phục vụ Chính phủ số phải được thẩm định, phê duyệt an ninh mạng và kiểm tra định kỳ.

Để đạt các mục tiêu này, Chương trình đề ra 9 nhóm nhiệm vụ trọng tâm: Hoàn thiện thể chế; phát triển dữ liệu số; xây dựng ứng dụng, nền tảng số; phát triển hạ tầng Chính phủ số; bảo đảm an ninh mạng; đào tạo nhân lực số; hợp tác quốc tế; bảo đảm nguồn lực tài chính; và thiết lập cơ chế đo lường, giám sát, đánh giá. Trong đó, việc số hóa toàn bộ hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính, công bố dữ liệu mở theo chuẩn, chuẩn hóa và đưa dữ liệu đủ điều kiện lên Sàn dữ liệu và thúc đẩy hình thành thị trường dữ liệu minh bạch được xem là giải pháp then chốt để bảo đảm chuyển đổi số đạt hiệu quả thực chất và bền vững.

Trung tâm Truyền thông KH&CN

Nguồn: https://mst.gov.vn/chuong-trinh-phat-trien-chinh-phu-so-muc-tieu-xay-dung-chinh-phu-thong-minh-van-hanh-bang-du-lieu-va-ai-197251202051915596.htm