COP30: Việt Nam tăng cường hợp tác với UNIDO về giảm phát thải trong công nghiệp

Lĩnh vực các quá trình công nghiệp có thể giảm đáng kể phát thải khí nhà kính và nhiều tiềm năng nhận hỗ trợ từ các quỹ khí hậu.

Sáng 13/11 (giờ Brazil), trong khuôn khổ COP30, Đoàn Việt Nam đã có buổi làm việc với Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO). Hai bên trao đổi về các cơ hội hợp tác và những chương trình do các quỹ quốc tế hỗ trợ, trong đó có Quỹ Khí hậu xanh (GCF).

Bà Rana Ghoneim, Giám đốc bộ phận Năng lượng và Hành động khí hậu (UNIDO) cho biết: UNIDO đang triển khai Chương trình bổ sung lần thứ 8 của Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF-8), trong đó bao gồm Chương trình Tăng tốc đầu tư khử carbon toàn cầu cho lĩnh vực khó giảm phát thải khí nhà kính (GDIA), giúp các quốc gia sẵn sàng chuyển đổi công nghiệp theo lộ trình phát thải ròng bằng 0.

Bà Rana Ghoneim, Giám đốc bộ phận Năng lượng và Hành động khí hậu (UNIDO) chia sẻ về các chương trình hỗ trợ giảm phát thải công nghiệp trong khuôn khổ quỹ GCF, GEF với ông Lê Ngọc Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), Trưởng đoàn Việt Nam tại Hội nghị COP 30. Ảnh: Chu Hương. 

GDIA nhằm hỗ trợ các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi đẩy nhanh quá trình khử carbon trong các lĩnh vực công nghiệp khó giảm phát thải khí nhà kính, bắt đầu từ xi măng. Các giải pháp cụ thể như tăng cường khung chính sách, xây dựng các phương pháp luận tiêu chuẩn cho giảm phát thải, bổ sung các dự án đầu tư sử dụng tài chính công - tư.

Nhờ vậy, GDIA sẽ thu hẹp khoảng cách giữa các cơ chế tài chính khí hậu quốc tế và nhu cầu chuyển đổi công nghiệp quốc gia, đảm bảo phù hợp với mục tiêu 1,5°C của Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu.

Bên cạnh đó, UNIDO đang triển khai Chương trình sẵn sàng của GCF trong khử carbon lĩnh vực công nghiệp, nhằm xây dựng các đề xuất hỗ trợ các nước đang phát triển chuẩn bị cho quá trình khử carbon trong công nghiệp trên quy mô lớn. Đây không chỉ là một cơ chế tài trợ mà còn là chất xúc tác để điều chỉnh các chiến lược công nghiệp quốc gia, góp phần đạt được mục tiêu Net-zero toàn cầu. Bà Rana Ghoneim khẳng định UNIDO có nhiều kinh nghiệm hợp tác với các quốc gia trên toàn cầu về giảm phát thải khí nhà kính trong công nghiệp, đặc biệt là lĩnh vực sản xuất xi măng.

Đại diện UNIDO và Đoàn công tác Việt Nam tham gia buổi làm việc. Ảnh: Chu Hương. 

Về phía Việt Nam, trước thềm COP 30, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp cùng Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức đã tổ chức cuộc họp tham vấn kỹ thuật về xây dựng dự thảo Báo cáo Đóng góp do quốc gia tự quyết định cho giai đoạn 2026-2035 (NDC 3.0). Cuộc họp đã đánh giá tiến độ thực hiện NDC của Việt Nam và tiếp tục đề xuất mục tiêu giảm phát thải giai đoạn mới cho các lĩnh vực phát thải lớn, bao gồm lĩnh vực các quá trình công nghiệp.

Trưởng đoàn công tác Việt Nam tại COP 30, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu Lê Ngọc Tuấn chia sẻ: Theo dự thảo NDC 3.0 của Việt Nam, giảm phát thải trong sản xuất xi măng được xác định là một trong những biện pháp quan trọng nhằm cắt giảm khí nhà kính. Ngay trong năm 2025, Việt Nam đang thí điểm phân bổ hạn ngạch phát thải cho các cơ sở sản xuất xi măng, sắt thép và nhiệt điện.

Ông Tuấn đánh giá cao sự hợp tác của UNIDO trong việc hỗ trợ Việt Nam triển khai NDC thời gian qua, đồng thời bày tỏ mong muốn hai bên tiếp tục phối hợp xây dựng các dự án cụ thể nhằm hiện thực hóa các mục tiêu NDC giai đoạn mới.

Quỹ Khí hậu xanh quan tâm đến các dự án chuyển đổi năng lượng

Quỹ Khí hậu xanh (GCF) được thành lập năm 2010 tại COP16 (tại Cancun, Mexico) nhằm huy động các nguồn tài trợ đầu tư phát triển ít phát thải và ứng phó với biến đổi khí hậu. Mục tiêu của GCF bao gồm hỗ trợ các nước đang phát triển đưa những cam kết khí hậu mạnh mẽ hơn vào Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) và hiện thực hóa chúng.

Về giảm phát thải khí nhà kính, GCF ưu tiên đầu tư cho các dự án năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, tòa nhà, công nghiệp, giao thông bền vững, quản lý rừng, giảm phát thải từ phá rừng và suy thoái rừng (REDD+). Về thích ứng với biến đổi khí hậu, GCF ưu tiên đầu tư cho các dự án về quản lý nguồn nước, nông nghiệp bền vững, hạ tầng chống chịu khí hậu, bảo tồn hệ sinh thái, hỗ trợ cộng đồng dễ bị tổn thương.

Thời gian qua, quỹ GCF đã nhận được cam kết đóng góp lần đầu là 10,3 tỷ USD, huy động lần 2 cho giai đoạn 2020-2023 là 9,9 tỷ USD và giai đoạn từ 2024-2027 là 12,8 tỷ USD.

Tính đến nay, GCF đã tài trợ 18 tỷ USD cho 314 dự án tại 133 quốc gia đang phát triển. Riêng tại Việt Nam, GCF đã hỗ trợ 5 dự án tăng cường năng lực sẵn sàng với tổng kinh phí 4,7 triệu USD và tài trợ 6 dự án khác với tổng vốn 210,6 triệu USD. Hiện có khoảng 19 tổ chức được GCF công nhận hoạt động tại Việt Nam, trong đó có hai tổ chức trong nước là Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) và Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV).

GCF hiện dành sự quan tâm đặc biệt đến các dự án năng lượng tại Việt Nam, với tiềm năng mở rộng quy mô ra toàn khu vực. Nghiên cứu chỉ ra, các nước ASEAN cần khoảng 80 tỷ USD để phục vụ quá trình chuyển đổi năng lượng và thúc đẩy xuất khẩu xanh sang thị trường châu Âu. Việt Nam, với lợi thế về sản xuất và xuất khẩu, có thể tận dụng nguồn vốn xúc tác từ GCF cùng các nguồn lực bổ sung khác để đẩy nhanh quá trình này. GCF bày tỏ kỳ vọng Việt Nam sẽ trở thành quốc gia tiên phong và là đối tác chiến lược của Quỹ tại khu vực.

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/cop30-viet-nam-tang-cuong-hop-tac-voi-unido-ve-giam-phat-thai-trong-cong-nghiep-d784165.html