Chiều 7.6, TAND TP.Hà Nội tiếp tục xét xử vụ án thất thoát hàng trăm tỉ đồng trong quá trình cổ phần hóa diễn ra tại Cienco 1. Kết thúc phần xét hỏi, đại diện viện kiểm sát đề nghị mức án đối với 7 bị cáo.
Phiên tòa xét xử 7 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Cienco 1
Liên đới bồi thường hơn 54,7 tỉ đồng
Bị cáo Phạm Dũng, cựu Chủ tịch HĐTV Cienco 1, và Cấn Hồng Lai, cựu Tổng giám đốc Cienco 1, cùng bị đề nghị 9 – 10 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Cùng tội danh, bị cáo Lê Văn Long, cựu Kế toán trưởng Cienco 1, bị đề nghị 4 – 5 năm tù; Nguyễn Thị Bích Hạnh, Phó trưởng phòng Tài chính kế toán (Cienco 1 – CTCP) và Nguyễn Mạnh Tiến, cựu Trưởng phòng Kế hoạch thị trường (Cienco 1 – CTCP), bị đề nghị 36 – 42 tháng tù.
Hai người còn lại là Nguyễn Anh Tuấn, thẩm định viên thuộc Công ty Kiểm toán A&C chi nhánh Hà Nội, và Nguyễn Ngọc Tuyến, cựu kiểm toán viên thuộc Công ty Kiểm toán A&C chi nhánh Hà Nội, cùng bị đề nghị 24 – 30 tháng tù.
Về trách nhiệm dân sự, đại diện viện kiểm sát đề nghị 2 bị cáo Phạm Dũng và Cấn Hồng Lai liên đới bồi thường hơn 54,7 tỉ đồng, là thiệt hại từ việc xác định không đúng giá trị 4 khu đất thuộc sở hữu của Cienco 1.
Riêng về khoản nợ gần 185 tỉ đồng, kiểm sát viên cho hay tháng 3, Bộ GTVT, Công ty Mua bán nợ Việt Nam (DATC) và Cienco 1 – CTCP đã họp bàn, thống nhất với nhau rằng Cienco 1- CTCP sẽ bàn giao để DATC tiếp nhận khoản nợ này.
Với số tiền đã thu được, Cienco 1 – CTCP sẽ hoàn trả ngân sách nhà nước sau khi có phán quyết của tòa. Vì vậy, đại diện viện kiểm sát đề nghị hội đồng xét xử chấp nhận sự thỏa thuận giữa các bên.
Đại diện viện kiểm sát giữ quyền công tố tại phiên xử
Theo đánh giá của viện kiểm sát, hành vi phạm tội của các bị cáo trong vụ án gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước số tiền gần 240 tỉ đồng, hậu quả là đặc biệt nghiêm trọng.
Trong đó, bị cáo Phạm Dũng với tư cách Chủ tịch HĐTV, Trưởng ban Chỉ đạo cổ phần hóa doanh nghiệp, là người chịu trách nhiệm cao nhất trong việc giúp Bộ trưởng Bộ GTVT chỉ đạo và tổ chức thực hiện việc cổ phần hóa Cienco 1. Bị cáo là người trực tiếp ký quyết định xử lý các khoản nợ khó đòi trái quy định, dẫn đến khoản nợ gần 185 tỉ đồng bị loại trừ ra khỏi giá trị doanh nghiệp. Bị cáo cũng không chỉ đạo lập phương án sử dụng và xác định lại giá trị 4 khu đất, gây thiệt hại hơn 54,7 tỉ đồng.
Đáng chú ý, ngoài các tình tiết buộc tội, viện kiểm sát cũng ghi nhận bối cảnh vụ án khi Cienco 1 là đơn vị tiên phong trong việc cổ phần hóa. Các bị cáo xuất phát từ mục đích muốn gấp rút hoàn thành cổ phần hóa theo chỉ đạo của cấp trên mà phạm tội, bản thân không tư lợi cá nhân hoặc được hưởng lợi gì, nên cần xem xét khi lượng hình.
Loạt sai phạm khiến ngân sách thiệt hại trăm tỉ
Theo cáo buộc, Cienco 1 thành lập từ năm 1995. Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ do Bộ GTVT làm đại diện chủ sở hữu.
Năm 2013, Bộ GTVT quyết định phê duyệt danh sách doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa, trong đó có Cienco 1. Ban Chỉ đạo cổ phần hóa Cienco1 được thành lập, do ông Phạm Dũng làm trưởng ban, ông Cấn Hồng Lai làm phó trưởng ban.
Tháng 6.2013, để xác định giá trị doanh nghiệp trước khi thực hiện cổ phần hóa, lãnh đạo Cienco 1 họp, rà soát khoản nợ phải thu của 50 công ty với tổng số tiền hơn 364 tỉ đồng.
Trên thực tế, các khoản nợ này đều không đủ điều kiện (công ty nợ bị giải thể, phá sản hoặc ngừng hoạt động) nhưng Cienco 1 vẫn quyết định xếp vào dạng “nợ không có khả năng thu hồi” và sử dụng nguồn dự phòng để xử lý một phần, với tổng trị giá gần 185 tỉ đồng.
Sau cuộc họp, Tổng giám đốc Cienco 1 Cấn Hồng Lai ký tờ trình (không số) gửi HĐTV. Sau đó, Chủ tịch HĐTV Phạm Dũng ký phiếu xin ý kiến gửi các thành viên HĐTV, các thành viên HĐTV nhất trí phương án như đề nghị.
Hậu quả, khoản nợ gần 185 tỉ đồng không được hạch toán vào giá trị của Cienco 1, không được Cienco 1 bàn giao cho DATC, cũng không bàn giao cho công ty cổ phần, không báo cáo với Bộ GTVT.
Nhóm 7 bị cáo bị xác định có sai phạm trong vụ án
Ngoài sai phạm về xử lý số nợ gần 185 tỉ đồng, các bị cáo tại Cienco 1 còn bị cáo buộc gây thiệt hại trong việc xử lý 4 khu đất tại TP.HCM và các tỉnh Long An, Tiền Giang, Gia Lai.
Tháng 6.2013, tại biên bản xác định giá trị doanh nghiệp, Cienco 1 và công ty kiểm toán xác định giá trị 4 khu đất là gần 12,7 tỉ đồng. Phía kiểm toán lưu ý đây chỉ là giá trị tạm tính, người đại diện vốn nhà nước tại công ty cần tiếp tục theo dõi, thu hồi phần giá trị chênh lệch.
Tuy nhiên, khi đề nghị phương án cổ phần hóa, các bị cáo tại Cienco 1 không xây dựng phương án sử dụng đất để xác định lại giá trị quyền sử dụng đất theo thị trường, mà chỉ làm thủ tục bàn giao nguyên trạng các khu đất cho công ty sau cổ phần.
Kết luận định giá cho thấy 4 khu đất tại thời điểm tháng 6.2013 có tổng giá trị gần 67,5 tỉ đồng. Điều này đồng nghĩa, thiệt hại gây ra là hơn 54,7 tỉ đồng.
Cộng với khoản nợ gần 185 tỉ đồng không được hạch toán vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa, cơ quan tố tụng xác định tổng thiệt hại trong vụ án là gần 240 tỉ đồng.
