Đề xuất chuyển đổi hình thức đầu tư đường cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành

(ĐN) - Công ty TNHH Cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành (doanh nghiệp dự án) đề xuất chuyển đổi hình thức đầu tư Dự án Thành phần 1, Dự án Đường cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành theo phương thức đối tác công tư (PPP) từ hình thức đầu tư xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT) sang hình thức xây dựng - chuyển giao (BT) thanh toán bằng quỹ đất tại tỉnh Đồng Nai cho toàn bộ dự án này.

Đường cao tốc Gia Nghĩa - Chơn thành đoạn qua địa bàn tỉnh Đồng Nai dài hơn 101km. Ảnh: Phạm Tùng

Nhiều khó khăn phát sinh có thể ảnh hưởng phương án tài chính, khả năng huy động vốn

Dự án Thành phần 1, đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa - Chơn Thành được đầu tư theo phương thức PPP. Liên danh Vingroup - Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển hạ tầng Techtra được chọn là nhà đầu tư thực hiện dự án. Công ty TNHH Cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành là doanh nghiệp dự án. Tháng 8-2025, dự án này đã được khởi công xây dựng.

Nhà thầu là Công ty cổ phần Lizen đang triển khai thi công tại Km117 thuộc xã Nha Bích, tỉnh Đồng Nai. Tính đến nay, giá trị chi phí mà doanh nghiệp dự án đã thực hiện là hơn 400 tỷ đồng.

Theo Công ty TNHH Cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành, quá trình triển khai dự án, bên cạnh các thuận lợi có được từ sự ủng hộ của chính quyền địa phương nói riêng và các chính sách mới của Đảng, nhà nước nói chung, doanh nghiệp dự án liên danh nhà đầu tư cũng đối mặt với những khó khăn phát sinh.

Đường cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành có tổng chiều dài toàn tuyến hơn 124km (đoạn qua tỉnh Lâm Đồng dài hơn 23km, đoạn qua tỉnh Đồng Nai dài hơn 101km). Theo Nghị quyết số 138/2024/QH15 ngày 28-6-2024 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án Đầu tư xây dựng cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa - Chơn Thành, tuyến đường có quy mô giai đoạn hoàn chỉnh 6 làn xe, với bề rộng nền đường 32,25m, vận tốc thiết kế 120km/h. Trong giai đoạn phân kỳ đầu tư, dự án được đầu tư với quy mô 4 làn xe cao tốc hoàn chỉnh, bề rộng mặt đường 24,75m. Tổng mức đầu tư trên 25,8 ngàn tỷ đồng. Dự án được chia thành 5 dự án thành phần. Trong đó, Dự án Thành phần 1, xây dựng tuyến chính của cao tốc được triển khai theo hình thức PPP.

Theo Công ty TNHH Cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành, quá trình triển khai dự án bên cạnh các thuận lợi, nhà đầu tư cũng đối mặt với những khó khăn phát sinh từ các yếu tố khách quan, phát sinh sau ngày 1-7-2025, khi sáp nhập địa giới hành chính giữa các tỉnh cùng với sự điều chỉnh quy hoạch giao thông tại tỉnh Đồng Nai và Lâm Đồng. Điều này làm ảnh hưởng đáng kế đến phương án tài chính và khả năng huy động vốn cho dự án.

Theo đó, ngày 8-10-2025, Ngân hàng Thương mại cổ phần kỹ thương Việt Nam (Techcombank), ngân hàng được đề nghị để thu xếp vốn cho Dự án Thành phần 1 đã có văn bản yêu cầu làm rõ một số nội dung liên quan đến dự án. Trong đó, Techcombank chỉ ra những khó khăn về khả năng thu hồi vốn vay của dự án căn cứ trên các yếu tố thay đổi hoàn cảnh cơ bản mà phía ngân hàng đang không thẩm định được.

Cụ thể, sau khi thực hiện sáp nhập tỉnh, đường cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành không thay đổi điểm đầu, điểm cuối địa lý của dự án nhưng sẽ thay đổi về ranh giới hành chính, quy hoạch vùng và thẩm quyền phê duyệt cũng như các định hướng phát triển kinh tế vùng, khu vực bị điều chỉnh theo. Điều này có thể dẫn tới lưu lượng xe qua tuyến đường bị ảnh hưởng.

Từ mục tiêu tổng quát ban đầu là xây dựng tuyến cao tốc trọng điểm kết nối vùng Tây Nguyên với vùng Đông Nam Bộ, kết nối các tỉnh Bình Phước, Đắk Nông (trước đây) và các địa phương khác trong vùng với Thành phố Hồ Chí Minh, tạo không gian, động lực phát triển mới, thì sau khi sáp nhập tỉnh Bình Phước với tỉnh Đồng Nai thành tỉnh Đồng Nai mới; tỉnh Đắk Nông với tỉnh Lâm Đồng thành tỉnh Lâm Đồng mới, các tuyến đường từng được xem là huyết mạch nay đã thay đổi rất lớn về địa chính, nhu cầu và sự cần thiết kết nối khi không còn là trục giao thông trung tâm của khu vực.

Mặt khác, quy hoạch giao thông mới theo trục Đông - Tây (hướng biển) sau sáp nhập tỉnh, đặc biệt là với sự xuất hiện của Dự án Đường cao tốc Gia Nghĩa - Bảo Lộc - Phan Thiết, kết nối giữa 3 trung tâm là Phan Thiết - Bảo Lộc - Gia Nghĩa dự kiến sẽ tác động đáng kể đến nhu cầu sử dụng đường cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành, tiềm ẩn nguy cơ làm giảm lưu lượng xe. Từ đó, ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả kinh tế và trực tiếp lên nguồn trả nợ của Dự án Thành phần 1. Techcombank đề nghị doanh nghiệp dự án, liên danh nhà đầu tư đánh giá toàn diện những yếu tố làm thay đổi hoàn cảnh của dự án, xem xét lại tính khả thi cũng như làm việc với chính quyền địa phương để có cơ sở rà soát, thẩm định và thực hiện thủ tục mời hợp vốn để đáp ứng nhu cầu vốn của dự án.  

Bên cạnh khó khăn trong công tác thẩm định vốn, doanh nghiệp dự án cũng đang gặp khó khăn trong công tác mặt bằng, nguồn vật liệu xây dựng.

Đề xuất chuyển đổi hình thức đầu tư

Trước những khó khăn, thách thức phát sinh, trong Văn bản số 95/2025/CV-GNCT ngày 28-11-2025 gửi UBND tỉnh Đồng Nai, doanh nghiệp dự án là Công ty TNHH Cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành đề xuất xem xét chuyển đổi hình thức đầu tư dự án từ hình thức BOT sang hình thức BT, thanh toán bằng quỹ đất tại tỉnh Đồng Nai cho toàn tuyến đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa - Chơn Thành.  

Thi công đường cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành đoạn qua địa bàn xã Nha Bích, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Phạm Tùng

Theo doanh nghiệp dự án, căn cứ các quy định của Luật Đầu tư PPP số 64/2020/QH14 ngày 18-6-2020 và các Luật Sửa đổi, bổ sung Luật PPP, Dự án Thành phần 1, Dự án Đường cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành có thể được sửa đổi, bao gồm thay đổi loại hợp đồng, khi có các yếu tố làm thay đổi căn bản mục tiêu, địa điểm, quy mô dự án, hoặc tác động đến hiệu quả tài chính, tiến độ và khả năng thu hồi vốn. Đồng thời, nếu sửa đổi dẫn tới thay đổi căn bản về chủ trương đầu tư, cần thực hiện thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư.

“Thực tế, Dự án Thành phần 1 chịu tác động từ thay đổi quy hoạch vùng, điều chỉnh địa giới hành chính, sáp nhập tỉnh Bình Phước với Đồng Nai, Đắk Nông với Lâm Đồng, thay đổi trung tâm hành chính cấp tỉnh, dẫn đến biến động lưu lượng và phương án tài chính ban đầu của dự án. Do đó, việc đề xuất chuyển đổi hình thức đầu tư từ BOT sang BT là có cơ sở và phù hợp với quy định pháp luật, bảo đảm khả thi về tài chính, tối ưu tiến độ thi công, đồng thuận xã hội” - văn bản của doanh nghiệp dự án gửi UBND tỉnh nêu rõ.   

Phạm Tùng

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202512/de-xuat-chuyen-doi-hinh-thuc-dau-tu-duong-cao-toc-gia-nghia-chon-thanh-d0310fb/