TIỂU BAN NỘI DUNG
Ngày 06/9/2023
DỰ THẢO PHÁT BIỂU THẢO LUẬN VỀ VAI TRÒ CỦA NGHỊ VIỆN VÀ GIỚI TRẺ TRONG VIỆC THÚC ĐẨY ĐA DẠNG VĂN HÓA VÌ
SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Tại phiên thảo luận chuyên đề 3 về Thúc đẩy tôn trọng đa dạng văn hóa
vì sự phát triển bền vững
Trình bày: Đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội (dự phòng: Đại biểu Quốc hội
Trịnh Thị Tú Anh, ĐBQH tỉnh Lâm Đồng)
. .
Kính thưa ………………………………………………………,
Kính thưa ………………………………………………………,
Thưa Quý vị đại biểu,
Thay mặt Đoàn Đại biểu Việt Nam, tôi phát biểu tại phiên thảo luận như sau:
Đa dạng văn hóa là nhân tố quyết định sự giàu có và phong phú của nguồn tài nguyên văn hóa, từ đó làm gia tăng cơ hội phát triển kinh tế, tạo nên sự thịnh vượng cho mỗi quốc gia. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, các quốc gia cần tiếp tục giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa riêng, có sự tôn trọng lẫn nhau về sự đa dạng văn hóa giữa các quốc gia – dân tộc, đồng thời chia sẻ lẫn nhau, chắt lọc, phát huy tinh hoa văn hóa chung của nhân loại để cùng phát triển. Việc đảm bảo nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau sẽ đưa các quốc gia, các nền văn hóa cùng hợp tác, đối thoại, xây dựng niềm tin và chia sẻ để cùng tồn tại và phát triển thay vì tạo ra những xung đột và mâu thuẫn. Chính vì ý nghĩa này, có thể thấy rằng, bằng việc thúc đẩy tôn trọng đa dạng văn hóa (cultural diversity), chúng ta sẽ cùng xây đắp một văn hóa phổ quát – văn hóa của sự đa dạng (culture of diversity).
Kính thưa Quý vị đại biểu,
Trong bối cảnh và định hướng bao trùm này, giới trẻ là lực lượng có đóng góp quan trọng vào việc thúc đẩy và phát huy sự đa dạng của văn hóa. Ở Việt Nam, tính đến năm 2020, dân số trong độ tuổi thanh niên[1] chiếm khoảng 24% tổng dân số cả nước[2]. Hầu hết những người trong nhóm dân số này được coi là những dân cư bản địa kỹ thuật số (digital natives) [3], với đặc trưng là khả năng ứng dụng, làm chủ khoa học, công nghệ nhanh nhạy, sức sáng tạo dồi dào, có quan điểm mới mẻ về các vấn đề văn hóa, cởi mở hơn với những ý tưởng mới. Chính vì vậy, cũng như ở các quốc gia khác trên thế giới, chúng ta đã và đang chứng kiến sự xuất hiện ngày càng nhiều của các sản phẩm văn hóa hiện đại thuộc nhiều loại hình khác nhau như âm nhạc, điện ảnh, văn học… được giới trẻ Việt Nam sáng tạo trên nền tảng khai thác các chất liệu văn hóa truyền thống. Giới trẻ cũng là những người tiên phong trong việc thử nghiệm và tạo ra các loại hình hay thực hành văn hóa mới mẻ như nghệ thuật số (digital art), nghệ thuật truyền thông (media art). Kho tàng văn hóa của chúng ta ngày càng trở nên giàu có hơn nhờ vào sự đóng góp tích cực của giới trẻ.
Kính thưa Quý vị đại biểu,
Để thế mạnh của giới trẻ được phát huy tối đa, đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy đa dạng văn hóa, việc xây dựng, hoàn thiện khung khổ chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động của giới trẻ có ý nghĩa then chốt. Quốc hội các nước cần phải đóng vai trò dẫn dắt, hướng tới xây dựng một mô hình quản trị mới và một khung khổ chính sách bao trùm dành cho giới trẻ. Các nhà hoạch định chính sách cần đưa chính những nguyên tắc phổ quát của đa dạng văn hóa trở thành triết lý định hướng trong mối quan hệ của mình và giới trẻ. Thông qua quá trình hợp tác và đối thoại cởi mở, giới trẻ được tham gia đầy đủ vào quá trình hoạch định và triển khai các chính sách có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của họ. Đặc biệt, những giá trị, biểu đạt và mong muốn khác nhau của các nhóm hay tiểu văn hóa trong một lực lượng rộng lớn mang tên giới trẻ cần được truyền tải toàn diện và được tính đến trong quá trình hoạch định và triển khai chính sách. Mục tiêu của mô hình quản trị và khung khổ chính sách mà chúng ta hướng tới chính là việc tạo lập môi trường thân thiện, cởi mở và đáng sống cho tất cả mọi người, đặc biệt cho việc khuyến khích giới trẻ sáng tạo, chia sẻ, học hỏi và tôn trọng lẫn nhau.
Chúng tôi khuyến nghị Quốc hội các nước nên khẳng định vai trò của văn hóa như một trụ cột của phát triển bền vững và thực hiện Chương trình Nghị sự 2030 của Liên Hợp quốc, phát huy vai trò của văn hóa trong các chính sách phát triển tại cấp độ quốc gia, khu vực và quốc tế. Cam kết bảo vệ và phát huy sự đa dạng văn hóa; tạo môi trường, hệ sinh thái thuận lợi cho văn hóa và đa dạng văn hóa; khẳng định vai trò của kinh tế sáng tạo và các ngành công nghiệp văn hóa; phát triển hệ thống các thành phố thuộc Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. Khẳng định vai trò của văn hóa và đa dạng văn hóa trong quá trình giải quyết các khó khăn, thách thức đối với nhân loại hiện nay, đặc biệt là vấn đề biến đổi khí hậu, phòng chống nạn buôn bán, vận chuyển trái phép tài sản văn hóa.
Chúc Quý vị đại biểu sức khỏe, hạnh phúc.
Chúc Hội nghị thành công tốt đẹp.
Xin trân trọng cảm ơn./.
[1] Luật Thanh niên được Quốc hội Việt Nam được ban hành năm 2005, quy định: “thanh niên là những công dân Việt Nam từ đủ 16 tuổi đến 30 tuổi”.
[2] https://tcnn.vn/news/detail/52990/Viet-Nam-thuoc-nhom-quoc-gia-co-diem-chi-so-phat-trien-thanh-nien-kha-cao.html
[3] Digital natives (dân cư bản địa kỹ thuật số) là thuật ngữ được Marc Prensky đưa ra vào năm 2001 với tiêu đề “Digital Natives, Digital Immigrants”. Thuật ngữ này được dùng để chỉ những người sinh ra và lớn lên trong thời kỳ mà kỹ thuật số đã trở nên phổ biến.
