Cán bộ, nhân viên Ban Quản lý Vịnh Hạ Long trồng cây tại khu vực động Thiên Cung.
Đồng hành cùng Di sản
Ngày 17/12/1994, Vịnh Hạ Long chính thức được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới. Bên cạnh niềm tự hào to lớn, mở ra những triển vọng mới đối với tỉnh Quảng Ninh, sự kiện cũng đặt ra vấn đề cấp thiết cần có một cơ quan chuyên trách để quản lý, bảo tồn di sản, xứng tầm với danh xưng Di sản thế giới.
Xuất phát từ yêu cầu đó, ngày 9/12/1995, UBND tỉnh Quảng Ninh đã chính thức quyết định thành lập BQL Vịnh Hạ Long, với chức năng là cơ quan chuyên môn giúp UBND tỉnh quản lý nhà nước về công tác bảo tồn, khai thác và phát huy giá trị Di sản Vịnh Hạ Long. BQL Vịnh Hạ Long được giao đảm nhận trọng trách chủ trì phối hợp với các sở, ngành, địa phương triển khai các giải pháp bảo vệ, bảo tồn giá trị nổi bật toàn cầu gắn với khai thác phát huy bền vững tiềm năng, thế mạnh của di sản; xây dựng mô hình quản lý đảm bảo yêu cầu của Công ước quốc tế về bảo tồn và phát huy giá trị di sản; tạo dựng hình ảnh một di sản có trách nhiệm, thân thiện và chuyên nghiệp.
Ngay từ những ngày đầu, BQL Vịnh Hạ Long đã bắt tay vào xây dựng các cơ chế quản lý theo tiêu chuẩn quốc tế dù còn nhiều bỡ ngỡ. Ông Nguyễn Công Thái, Nguyên Phó Trưởng BQL Vịnh Hạ Long giai đoạn 1995 – 2016 chia sẻ: Những năm 1995 – 2000, khi BQL Vịnh Hạ Long vừa được thành lập, điều kiện còn nhiều thiếu thốn. Cán bộ ít, chỉ với 12 viên chức, lao động mà phải thực hiện nhiệm vụ quản lý trên phạm vi rộng lớn, với diện tích trên 1.553 km², tài nguyên quản lý phân tán; áp lực từ việc khai thác du lịch tại di sản còn thiếu kiểm soát, hệ thống khung pháp lý chưa hoàn chỉnh… Song bằng sự quyết tâm và tư duy đổi mới, tập thể lãnh đạo cùng đội ngũ viên chức lao động của Ban đã đặt những nền móng quan trọng cho công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản hiện đại như ngày nay.
Cán bộ BQL Di sản thế giới Vịnh Hạ Long - Yên Tử phối hợp các lực lượng chức năng tổ chức thu gom rác trên Vịnh Hạ Long.
Để quản lý và kiểm soát chặt chẽ các hoạt động kinh tế-xã hội trên Vịnh, hạn chế tối đa các tác động tiêu cực đối với di sản, BQL Vịnh Hạ Long đã chủ động tham mưu với UBND tỉnh ban hành nhiều cơ chế chính sách, kịp thời nâng cao hiệu lực công tác quản lý, tham mưu Tỉnh ủy, HĐND tỉnh ban hành các nghị quyết chuyên đề về công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị Vịnh Hạ Long. Đồng thời, phát huy vai trò tích cực, chủ động, Ban đã chủ trì làm đầu mối phối hợp với các cơ quan, ban ngành, địa phương của tỉnh và trung ương đề xuất nhiều giải pháp mang tính đột phá, hiệu quả, tạo ra những thay đổi cơ bản trong công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị Di sản Vịnh Hạ Long.
Hàng ngàn chuyến tuần tra liên tục; hàng chục thông số môi trường được quan trắc; hàng chục đề án khoa học được xây dựng về bảo tồn đa dạng sinh học, phục hồi rạn san hô, kiểm soát xâm hại sinh cảnh. Từ mỗi hành động nhỏ như thu gom rác trên vịnh, kiểm tra tàu du lịch, hướng dẫn ngư dân đến những chương trình lớn được Ban tích cực phối hợp với các sở, ngành, địa phương tham mưu và tổ chức triển khai thực hiện như: Di dời các hộ dân làng chài trên Vịnh lên bờ sinh sống từ năm 2014, đảm bảo an sinh xã hội, phúc lợi cho người dân; cấm đánh bắt thuỷ sản trong vùng bảo vệ tuyệt đối của di sản từ năm 2018; triển khai lập quy hoạch các điểm nuôi trồng thuỷ sản nằm ngoài khu vực bảo vệ tuyệt đối; chấm dứt hoạt động bốc xếp, chuyển tải hàng hoá rời clinker, xi măng, dăm gỗ trên Vịnh; đưa hệ sinh thái rừng trên núi đá vôi Vịnh Hạ Long với tổng diện tích hơn 5.000 ha vào hệ thống rừng đặc dụng, thành lập khu bảo tồn thiên nhiên để bảo vệ nghiêm ngặt các hệ sinh thái trên Vịnh Hạ Long. Tất cả đã tạo nên một vùng di sản được quản lý kiểu mẫu, luôn đáp ứng cao các tiêu chí của Ủy ban Di sản Thế giới.
Doanh nghiệp tàu du lịch thực hiện chương trình "Nói không với rác thải nhựa dùng một lần trên Vịnh Hạ Long".
Không chỉ trên mặt nước, trong lòng các hang động, công tác bảo tồn địa chất cũng được chú trọng. Từ những năm 2010, BQL Vịnh Hạ Long và Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản tiến hành, lập hồ sơ bảo tồn tại hơn 10 hang động và hòn điển hình trong khu vực di sản có giá trị khoa học đặc biệt, trong đó có Thiên Cung, Đầu Gỗ, Sửng Sốt…; phát hiện mới 23 hang động trên Vịnh Hạ Long, trong đó có những hang có giá trị thẩm mỹ và giá trị khoa học như: Hang Đình Thu, hang Cống Đầm, Hang Hươu… Mỗi cột nhũ, măng đá trong hang đều được kiểm tra, ghi nhận, đánh số và bảo vệ nghiêm ngặt. Nhờ vậy mà vẻ đẹp của di sản vẫn được bảo tồn nguyên vẹn.
Bên cạnh đó, công tác bảo vệ môi trường di sản luôn được ưu tiên hàng đầu với những nỗ lực nhằm cải thiện, đảm bảo môi trường Vịnh Hạ Long và tạo những đột phá mới; thu hút được nhiều dự án về bảo vệ môi trường Vịnh Hạ Long. Có thể kể đến Dự án bảo vệ môi trường Hạ Long do tổ chức Jica tài trợ, Dự án “Nâng cao năng lực xử lý nước thải tại đảo Đầu Gỗ, Vịnh Hạ Long” của Chính phủ Nhật Bản thông qua Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam; kiểm soát ô nhiễm từ nguồn; thay phao xốp bằng các vật liệu nổi bền vững tại các công trình nổi trên Vịnh. Việc thu gom xử lý rác thải, xử lý nước thải cũng được chú ý tập trung lực lượng, trang thiết bị để bảo vệ môi trường di sản. Đặc biệt từ năm 2019, chương trình "Nói không với rác thải nhựa dùng một lần trên Vịnh Hạ Long" đã góp phần giảm được 90% lượng rác thải nhựa một lần trên Vịnh.
Du khách tham quan hang động trên Vịnh Hạ Long.
Với hành trình bảo tồn và phát huy giá trị di sản một cách bền bỉ, năm 2000, Vịnh Hạ Long tiếp tục được UNESCO lần thứ 2 công nhận là di sản thế giới với giá trị về địa chất địa mạo. Đặc biệt, trong giai đoạn từ 2007 đến 2011, BQL Vịnh tích cực thực hiện nhiều cuộc vận động quảng bá và vinh danh di sản, vận động bầu chọn cho Vịnh Hạ Long là 1 trong 7 kỳ quan mới của thế giới, lan tỏa hình ảnh Vịnh Hạ Long ra thế giới.
Định vị thương hiệu du lịch đẳng cấp
Nhìn lại 30 năm về trước, các dịch vụ du lịch trên Vịnh Hạ Long chỉ đơn thuần như đi tàu ngắm cảnh, tham quan một số hang động, tắm biển, hoạt động phân tán, nhỏ lẻ, chất lượng dịch vụ chưa cao. Đến nay, các sản phẩm, dịch vụ du lịch đã ngày càng được đa dạng hoá về loại hình, nâng cao chất lượng về dịch vụ và tăng trải nghiệm của du khách. BQL vịnh và các doanh nghiệp đã chú trọng mở rộng không gian du lịch, kéo dài thời gian nghỉ dưỡng của du khách, giảm áp lực cho khu vực di sản, phát triển thêm tuyến, điểm và các sản phẩm, dịch vụ du lịch với 8 hành trình tham quan và 5 cụm, điểm lưu trú nghỉ đêm; thử nghiệm hoạt động du thuyền khám phá với 3 tuyến tham quan riêng. Đặc biệt, các sản phẩm phố đêm du thuyền với trải nghiệm ẩm thực kết hợp thưởng thức âm nhạc và tham quan vẻ đẹp ven bờ về đêm; mở rộng sản phẩm du lịch dựa trên việc bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử văn hoá làng chài, văn hoá khảo cổ, đa dạng sinh học trên Vịnh Hạ Long luôn thu hút sự quan tâm và yêu mến của du khách.
Du khách quốc tế chụp ảnh trên Vịnh Hạ Long.
Bên cạnh đó, Ban đã tích cực phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu công tác quản lý các hoạt động dịch vụ du lịch trên Vịnh, cơ chế quản lý tàu du lịch trên Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long theo hướng giảm số lượng, tăng chất lượng, an toàn và tăng hiệu suất khai thác, nâng cao tiêu chí đảm bảo an toàn phòng chống cháy nổ cho tàu du lịch.
Ban cũng tập trung nguồn lực đầu tư triển khai chỉnh trang, tu bổ, tôn tạo cơ sở hạ tầng tại các điểm tham quan, điểm lưu trú nghỉ đêm trên Vịnh Hạ Long, ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thu phí tham quan nhằm đảm bảo an toàn, mỹ quan, mang lại sự hài lòng cho khách du lịch,
Hoạt động tuyên truyền, quảng bá Vịnh Hạ Long đã được Ban chú trọng triển khai với nhiều hình thức phong phú như: mở chuyên mục về di sản trên báo, đài địa phương, lắp dựng các biển quảng bá tấm lớn, thiết lập trang Web riêng về Vịnh Hạ Long với 2 thứ tiếng, lập fanpage về Vịnh Hạ Long; xuất bản hàng chục đầu ấn phẩm. Đồng thời, Ban tăng cường liên kết với Câu lạc bộ các di sản thế giới ở Việt Nam để kết nối thông tin, quảng bá về các giá trị, tiềm năng Di sản Vịnh Hạ Long.
Bên cạnh đó, Ban đã tham mưu cho tỉnh giữ mối liên hệ mật thiết với các tổ chức thế giới như: Ủy ban Di sản thế giới, Trung tâm Di sản thế giới, Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên thế giới (IUCN)... Qua đó, nhiều hoạt động giao lưu với các nước trong và ngoài khu vực về kinh tế - văn hóa, đặc biệt là lĩnh vực quản lý, bảo tồn di sản đã được triển khai, nhiều chương trình dự án được tài trợ thực hiện, từng bước đưa Hạ Long hội nhập với các hoạt động quốc tế về bảo vệ di sản thế giới.
Ông Phạm Đình Huỳnh – Phó Trưởng Ban Quản lý di sản thế giới Vịnh Hạ Long – Yên Tử chia sẻ: Ba thập kỷ qua cũng là hành trình BQL đưa Vịnh Hạ Long trở thành một di sản được quốc tế đánh giá cao về năng lực quản trị. Nhiều khuyến nghị của UNESCO đã được BQL Vịnh triển khai nghiêm túc như: Giảm sức tải du lịch, tăng cường giám sát, bảo vệ đa dạng sinh học, phục hồi rạn san hô, quản lý cộng đồng làng chài… Các chuyên gia quốc tế từ Nhật Bản, IUCN, UNDP, UNESCO… liên tục khảo sát và đánh giá tốt mô hình quản lý di sản của Hạ Long. Đây cũng là điểm đến tham chiếu cho nhiều đoàn công tác quốc tế đến học tập. Từ các hội nghị quốc tế về di sản, du lịch bền vững, biến đổi khí hậu, Vịnh Hạ Long và BQL Vịnh luôn được nhắc đến như một ví dụ về cách Việt Nam thực hiện trách nhiệm với một di sản mang tính toàn cầu.
Trong chuyến thăm và làm việc tại Quảng Ninh vào cuối tháng 5/2025, Giám đốc Trung tâm Di sản Thế giới UNESCO Lazare Eloundou Assomo đánh giá: Chúng tôi đánh giá cao nỗ lực giải quyết các thách thức về môi trường, công tác quản lý, bảo tồn Di sản Vịnh Hạ Long của tỉnh Quảng Ninh. Có thể thấy, từ khi được công nhận Di sản đến nay, tỉnh Quảng Ninh đã nỗ lực để bảo tồn, phát huy tốt giá trị độc đáo riêng có của Vịnh Hạ Long. Đây là điều hết sức đáng quý, bởi Vịnh Hạ Long không chỉ là di sản của riêng Việt Nam, mà còn là di sản của cả thế giới.
Với những nỗ lực đó, 30 năm qua, Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn, thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế, mở ra những triển vọng to lớn trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh. Lượng khách tham quan đến với Vịnh Hạ Long 30 năm qua đạt trên 60 triệu lượt khách, thu phí tham quan đạt trên 9.500 tỷ đồng. Vịnh Hạ Long được vinh dự đón nhận nhiều danh hiệu cao quý như: Di sản thiên nhiên thế giới, di tích quốc gia đặc biệt, kỳ quan thiên nhiên mới của thế giới, di sản địa chất quốc tế Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà, khu du lịch hàng đầu Việt Nam, điểm đến du lịch hàng đầu Việt Nam…
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Hạnh chia sẻ với ông Lazare Eloundou Assomo, Giám đốc Trung tâm Di sản Thế giới về các giải pháp bảo tồn Di sản Vịnh Hạ Long.
Năm 2025 là thời điểm mang tính chất bước ngoặt của BQL Vịnh Hạ Long. Ngày 1/11/2025, BQL Di sản thế giới Vịnh Hạ Long – Yên Tử chính thức được thành lập trên cơ sở sáp nhập BQL Vịnh Hạ Long, BQL Vườn Quốc gia Bái Tử Long và BQL di tích và danh thắng thuộc Sở Văn hóa, Thể thao & Du lịch Quảng Ninh …. Khi hai di sản thế giới Vịnh Hạ Long – Yên Tử được quản lý trong cùng một cơ quan theo mô hình mới, tư duy bảo tồn, kết nối thiên nhiên – văn hóa – lịch sử sẽ được nâng tầm, hội tụ hành trình của 2 di sản thế giới, từ vịnh xanh huyền ảo đến non thiêng Yên Tử. Một mô hình quản lý thống nhất, hiện đại và chuyên nghiệp sẽ mở ra không gian phát triển mới, trong đó vẫn giữ trọng tâm là công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản.
Có thể thấy, 3 thập kỷ đã qua là một chặng đường đủ dài để khẳng định tâm huyết và trí tuệ của biết bao thế hệ cán bộ, nhân viên BQL Vịnh Hạ Long, nay là BQL Di sản thế giới Vịnh Hạ Long – Yên Tử. Họ là những người gìn giữ vẻ đẹp của từng đảo đá, là những người mang hình ảnh Vịnh Hạ Long ra thế giới bằng trách nhiệm và tình yêu bền bỉ. Và hành trình ấy vẫn đang được tiếp tục mỗi ngày qua những chuyến tàu đưa cán bộ, nhân viên của ban ra các điểm tham quan làm nhiệm vụ, để giữ gìn và phát huy các giá trị; để Vịnh Hạ Long tiếp tục tỏa sáng, không chỉ trong lòng người Việt Nam, mà còn trong trái tim bạn bè trên toàn thế giới.
Nguồn:https://baoquangninh.vn/hanh-trinh-30-nam-bao-ton-va-phat-huy-gia-tri-di-san-thien-nhien-the-gioi-vinh-ha-long-3387550.html
![[Ảnh] Khẩn trương giúp người dân sớm có nơi ở, ổn định cuộc sống](/_next/image?url=https%3A%2F%2Fvphoto.vietnam.vn%2Fthumb%2F1200x675%2Fvietnam%2Fresource%2FIMAGE%2F2025%2F12%2F09%2F1765248230297_c-jpg.webp&w=3840&q=75)
![[Ảnh] Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Thường trực các Tiểu ban Đại hội XIV của Đảng](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/402x226/vietnam/resource/IMAGE/2025/12/09/1765265023554_image.jpeg)
Bình luận (0)