Hiệu quả mô hình chăm sóc, giáo dục trẻ em vùng cao

Là tỉnh miền núi, biên giới, biển đảo với 43 dân tộc cùng sinh sống, trong đó có 42 DTTS, đời sống người dân vùng DTTS vẫn còn gặp nhiều khó khăn về kinh tế, ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, nhất là trẻ em vùng cao, được coi là một trong những nhóm yếu thế, dễ tổn thương. Cụ thể hóa, Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 17/5/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển bền vững kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng - an ninh ở các xã, thôn, bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, thời gian qua trên toàn tỉnh đã triển khai nhiều mô hình chăm sóc, giáo dục trẻ, từ đó được người dân đánh giá cao.

Mô hình “Nhóm cha mẹ chăm sóc, giáo dục phát triển toàn diện trẻ thơ" tại xã Quảng Tân.

Với mong muốn đảm bảo đầy đủ quyền và lợi ích hợp pháp cho trẻ em trên địa bàn các xã vùng cao, thời gian qua các ban ngành, đoàn thể, chính trị xã hội và địa phương vùng cao của tỉnh đã triển khai nhiều mô hình chăm sóc, giáo dục trẻ, góp phần cải thiện dinh dưỡng, thể lực trẻ em, giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ. Điển hình như mô hình “Nhóm cha mẹ chăm sóc, giáo dục phát triển toàn diện trẻ thơ" tại xã Quảng Tân. Mô hình có sự tham gia của 30 thành viên là các Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ thôn, ông bà, cha mẹ người trực tiếp nuôi dưỡng chăm sóc trẻ đến từ các thôn trên địa bàn xã. Mô hình sinh hoạt 1 buổi/quý tại nhà văn hóa xã và sinh hoạt lồng ghép các cuộc họp thôn. Mô hình nhằm tạo điều kiện để các bà mẹ, người nuôi dưỡng trẻ từ 0-6 tuổi tham gia sinh hoạt, giao lưu, chia sẻ, cập nhật, nâng cao kiến thức, kỹ năng về chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ khoa học, đảm bảo trẻ phát triển trí tuệ và thể lực tốt nhất; nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của các bà mẹ, gia đình, người dân và cộng đồng về chăm sóc sức khỏe, cải thiện dinh dưỡng, thể lực cho trẻ em. Cùng với việc sinh hoạt tập trung tại nhà văn hóa xã, cán bộ Hội LHPN xã Quảng Tân còn đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến tận các thôn, những khu dân cư đông đồng bào DTTS sinh sống.

Một mô hình khác cũng được triển khai khá hiệu quả đó là mô hình CLB “Chăm sóc, giáo dục trẻ thơ” cũng tại xã Quảng Tân. Tham gia mô hình, các thành viên được tuyên truyền, phổ biến những chính sách, pháp luật, chia sẻ các kinh nghiệm, kỹ năng để chăm sóc, giáo dục trẻ đúng cách. Nội dung hoạt động được lựa chọn, tổ chức theo cách gần gũi nhất, như: Tư vấn các món ăn dinh dưỡng cho trẻ các lứa tuổi, hoặc quản lý quỹ thời gian để có thể cùng chơi và học tập với con; giải quyết một số tình huống ứng xử thường gặp giữa cha mẹ và con cái, giúp con phát triển về kỹ năng xã hội.

Chị Nguyễn Thị Đan Thùy, Chủ nhiệm mô hình "Chăm sóc, giáo dục trẻ thơ" xã Quảng Tân chia sẻ kỹ năng hướng dẫn cách nuôi dạy trẻ đúng cách cho người dân trên địa bàn xã.

Với sự kết nối của Hội LHPN xã các thành viên còn phối hợp chặt chẽ với các Trạm Y tế xã, thực hiện công tác tuyên truyền, tư vấn, hướng dẫn cho các bà mẹ có con dưới 5 tuổi về cách chăm sóc, nuôi dưỡng, bổ sung vi chất cho trẻ. Công tác phòng, chống suy dinh dưỡng trẻ em được triển khai đều đặn 2 lần/năm cân, đo cho trẻ và tổ chức uống vitamin A, tẩy giun…Nhờ đó tỷ lệ suy dinh dưỡng cho trẻ dưới 5 tuổi trên địa bàn xã Quảng An những năm qua đã giảm rõ rệt.

Để chăm sóc giáo dục trẻ, nhiều trường học đã sáng tạo trong triển khai mô hình "Vườn rau của bé", "Bếp ăn an toàn", vừa phục vụ trực tiếp bữa ăn cho học sinh, vừa giáo dục kỹ năng sống, trách nhiệm lao động và hiểu biết về thực phẩm sạch cho học sinh vùng cao. Nhờ đó, thể trạng, chiều cao, cân nặng và sức khỏe của học sinh dân tộc thiểu số có chuyển biến tích cực, giảm đáng kể tình trạng suy dinh dưỡng học đường.

Thực hiện mô hình "Vườn rau xanh cho bé", giáo viên tại điểm trường Yên Than (Trường Mầm non Điền Xá) đã tận dụng những khoảng đất trống trong sân trường để trồng các loại rau xanh theo mùa như rau muống, rau cải, bắp cải, rau dền… phục vụ bữa ăn cho học sinh. Từ khi có vườn rau xanh, nhà trường đã tiết kiệm được một phần chi phí, đồng thời có thực phẩm sạch, rõ nguồn gốc, góp phần cung cấp bữa ăn đầy đủ dưỡng chất cho trẻ. Điều đáng nói vườn rau còn là nơi mà trẻ được thỏa sức trải nghiệm với các hoạt động như tưới cây, nhận biết và thu hoạch các loại rau, củ, quả… Đồng chí Bế Thu Thủy, Hiệu trưởng Trường mầm non Điền Xá cho biết: Trên địa bàn tỷ lệ học sinh người dân tộc thiểu số chiếm 65%, chủ yếu là người dân tộc Dao, Sán Chỉ và Tày, điều kiện kinh tế của các phụ huynh vẫn còn những khó khăn nhất định, chính vì thế chúng tôi tận dụng tối đa mọi điều kiện để thực hiện bữa ăn bán trú đảm bảo chế độ dinh dưỡng cho các em phát triển đầy đủ. Bên cạnh đó, trường cũng kêu gọi các nhà hảo tâm ủng hộ, hỗ trợ sữa tươi cho học sinh. Đồng thời, phối hợp với Trạm Y tế xã Điền Xá khám sức khỏe cho trẻ định kỳ 2 lần/năm.

Cùng với các cấp, các ngành trong việc tăng cường chăm sóc sức khỏe và giáo dục cho trẻ, Hội LHPN các cấp trên địa bàn tỉnh đã triển khai nhiều hoạt động để chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng và giáo dục trẻ. Hội LHPN đã triển khai Đề án "Tuyên truyền, vận động cải thiện dinh dưỡng, thể lực cho trẻ em vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2022 - 2025". Từ năm 2023 - 2025, thông qua Đề án, Hội LHPN đã thành lập được 21 mô hình “Chăm sóc và giáo dục trẻ thơ”, 100% trẻ trong mô hình có sổ theo dõi chiều cao, cân nặng; tổ chức 118 lớp tập huấn, 8 hội thi, phát hành 14.000 tờ gấp.

Với cách làm hiệu quả, sáng tạo phù hợp với từng thôn, từng đối tượng trong việc tuyên truyền, triển khai các hoạt động và mô hình chăm sóc, giáo dục trẻ em của các xã vùng cao đã từng bước thay đổi, nâng cao nhận thức của cộng đồng chăm sóc và nuôi dạy con cái. Các mô hình cũng mang lại những hiệu quả xã hội tích cực, thu hút được sự quan tâm của các cấp, ngành, địa phương và người dân trong phối hợp chăm sóc, giáo dục trẻ em, từ đó tạo điều kiện cho phụ nữ và trẻ em đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh phát triển toàn diện, có cuộc sống tốt hơn, bình đẳng hơn.

Ngọc Trâm

Nguồn: https://baoquangninh.vn/hieu-qua-mo-hinh-cham-soc-giao-duc-tre-em-vung-cao-3386663.html