Khắc phục công trình thủy lợi sau mùa mưa bão

Cơn bão số 9 và 10 vừa qua đã gây mưa lớn trên diện rộng, ảnh hưởng đáng kể đến hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh. Để kịp thời khắc phục hậu quả, bảo đảm an toàn hồ đập và nguồn nước phục vụ sản xuất vụ đông xuân 2025-2026, các đơn vị quản lý, khai thác thủy lợi trong tỉnh đang khẩn trương triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, huy động tối đa nhân lực, vật lực cho công tác tu sửa, gia cố và kiểm tra an toàn các công trình.

Lãnh đạo và công nhân Công ty TNHH MTV Sông Chu kiểm tra vận hành hồ chứa sau mưa bão, bảo đảm an toàn công trình. Ảnh: Chi Phạm

Theo thống kê của ngành nông nghiệp, toàn tỉnh hiện có 610 hồ chứa thủy lợi, 1.020 đập dâng, 750 trạm bơm điện và hàng nghìn km kênh mương các loại. Sau bão số 9 và 10, có trên 80 công trình bị hư hỏng ở nhiều mức độ, chủ yếu là sạt mái đập, xói lở vai tràn, hư hại kênh dẫn và sụt lún mái kênh. Một số hồ chứa nhỏ ở các địa phương miền núi bị xuống cấp, cần được xử lý khẩn cấp để đảm bảo an toàn tích nước.

Công ty TNHH MTV Sông Chu hiện quản lý, khai thác và bảo vệ các hệ thống công trình thủy lợi, gồm: hệ thống thủy nông Bái Thượng, hệ thống thủy nông Sông Mực, hệ thống thủy nông Yên Mỹ, 75 hồ đập lớn, vừa và nhỏ, 204 trạm bơm với 495 máy bơm các loại từ 450 - 8.400m3/h và 8 hệ thống tiêu lớn để tưới, tiêu nước cho 140.868ha diện tích gieo trồng của 105/166 xã, phường trên địa bàn tỉnh. Sau đợt bão vừa qua, nhiều hạng mục tại khu vực hồ Cửa Đạt, hồ Sông Mực và hệ thống kênh Nam - Bắc sông Chu bị ảnh hưởng. Ngay sau khi mưa bão kết thúc, công ty đã huy động toàn bộ lực lượng kỹ thuật xuống hiện trường, phối hợp với chính quyền các địa phương kiểm tra, đánh giá thiệt hại, tổ chức gia cố tạm thời các vị trí xung yếu, đồng thời lập kế hoạch sửa chữa triệt để trước vụ sản xuất mới.

Đại diện lãnh đạo công ty cho biết, đơn vị thường xuyên tổ chức trực ban 24/24 giờ trong thời gian bão, cập nhật tình hình mưa lũ, kịp thời báo cáo về Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự tỉnh. Đồng thời, công ty đã chủ động rà soát năng lực tiêu thoát lũ, tích nước của từng công trình, đặc biệt là các hồ chứa lớn, nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối trong giai đoạn tích nước cuối năm. Bên cạnh đó, công tác nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy, xử lý rò rỉ cũng đang được triển khai đồng bộ tại nhiều chi nhánh quản lý.

Tương tự, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc sông Mã - đơn vị quản lý hơn 260 công trình thủy lợi trên địa bàn Hoằng Hóa, Hậu Lộc, Nga Sơn, Hà Trung... cũng chịu ảnh hưởng nặng nề của mưa bão. Cơn bão số 9 gây mưa lớn kéo dài khiến 11 hồ chứa và hơn 20km kênh mương bị sạt lở, hư hỏng cống tiêu, bể tràn. Công ty đã huy động trên 150 cán bộ, công nhân viên và 20 phương tiện cơ giới để gia cố tạm thời, nạo vét bùn đất, xử lý các điểm sạt lở. Đến thời điểm này, 100% công trình trọng yếu đã được gia cố, đảm bảo an toàn cho việc tích nước phục vụ sản xuất vụ đông xuân.

Ông Đặng Đình Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc sông Mã cho biết: “Ngay sau khi mưa bão kết thúc, chúng tôi đã thành lập các đoàn kiểm tra hiện trường, đánh giá chi tiết mức độ thiệt hại để xây dựng phương án khắc phục phù hợp. Với các công trình bị ảnh hưởng nhẹ, đơn vị đã chủ động sửa chữa tạm thời bằng nguồn quỹ bảo trì thường xuyên. Đối với các hạng mục hư hỏng lớn, công ty đã tổng hợp, báo cáo Sở Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh xin hỗ trợ kinh phí để kịp thời sửa chữa, bảo đảm an toàn trước mùa mưa năm sau”.

Bên cạnh công tác khắc phục, các công ty thủy lợi trong tỉnh cũng chủ động báo cáo, cập nhật thông tin thường xuyên đến ngành nông nghiệp và các địa phương. Việc kiểm tra, đánh giá an toàn hồ đập được tiến hành định kỳ, đặc biệt chú trọng các công trình xuống cấp, công trình ở khu vực có dân cư sinh sống phía hạ du. Các đơn vị đồng thời xây dựng và rà soát lại phương án ứng phó khẩn cấp, thực hiện nghiêm phương châm “4 tại chỗ”: chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, vật tư - phương tiện tại chỗ và hậu cần tại chỗ.

Về phía tỉnh, ngành nông nghiệp đã chỉ đạo các địa phương, đơn vị quản lý thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm bảo đảm an toàn công trình sau bão. Cụ thể, tổng rà soát hệ thống hồ, đập, tràn xả lũ, cống tiêu thoát nước; ưu tiên bố trí nguồn vốn khẩn cấp để sửa chữa tạm thời các hạng mục bị hư hại nặng, không để xảy ra sự cố khi tích nước. Đồng thời, triển khai kiểm định an toàn đập định kỳ, lập hồ sơ theo dõi vận hành an toàn cho các hồ chứa lớn, nhỏ trên địa bàn.

Ngành cũng yêu cầu các địa phương tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng tránh thiên tai, đặc biệt là đối với người dân sinh sống ở khu vực hạ du công trình thủy lợi. Các đơn vị quản lý được giao nhiệm vụ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong theo dõi, giám sát mực nước, cảnh báo mưa lớn, sạt lở, nhằm chủ động điều tiết và vận hành công trình an toàn, hiệu quả. Cùng với đó, việc bố trí cán bộ trực vận hành 24/24 giờ trong các đợt mưa lớn được thực hiện nghiêm túc, bảo đảm xử lý kịp thời các tình huống bất thường.

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của ngành nông nghiệp, các đơn vị quản lý và chính quyền địa phương, đến thời điểm này, phần lớn các công trình thủy lợi trong tỉnh đã được khôi phục hoạt động bình thường, bảo đảm cấp nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt của người dân. Dù còn nhiều khó khăn về kinh phí, nhân lực và trang thiết bị, nhưng tinh thần chủ động, trách nhiệm của các đơn vị đã góp phần giảm thiểu thiệt hại, bảo vệ an toàn cho hàng chục nghìn hec-ta đất sản xuất nông nghiệp.

Thời gian tới, ngành thủy lợi Thanh Hóa sẽ tiếp tục tập trung kiên cố hóa, nâng cấp hồ đập, hệ thống kênh mương, tăng cường năng lực giám sát, quản lý vận hành an toàn hồ chứa. Các công ty khai thác thủy lợi đang phối hợp với các địa phương rà soát, đề xuất danh mục công trình cần đầu tư, nâng cấp trước mùa mưa năm sau, trong đó ưu tiên các hạng mục xuống cấp, có nguy cơ mất an toàn cao.

Chi Phạm

Nguồn: https://baothanhhoa.vn/khac-phuc-cong-trinh-thuy-loi-sau-mua-mua-bao-268664.htm