Gỡ khó cho các dự án nông nghiệp

Do nhiều nguyên nhân, nhất là việc thay đổi các chính sách hỗ trợ, đền bù, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất đã khiến việc giải phóng mặt bằng một số dự án nông nghiệp trên địa bàn tỉnh bị chậm tiến độ. Hiện nay, UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) và các địa phương tập trung tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng.

Chậm giải phóng mặt bằng 

Năm 2024, Sở NN-PTNT được UBND tỉnh và Bộ NN-PTNT giao nhiệm vụ chủ đầu tư các dự án: Hồ chứa nước Sơn Trung (huyện Khánh Sơn); hồ chứa nước Chà Rang (thị xã Ninh Hòa) và Trung tâm Nghề cá lớn Khánh Hòa (TP. Cam Ranh). Ông Nguyễn Duy Quang – Giám đốc Sở NN-PTNT cho biết, Dự án hồ chứa nước Chà Rang có tổng mức đầu tư hơn 400 tỷ đồng; phạm vi giải phóng mặt bằng gần 100ha; thời gian thi công từ ngày 22-12-2023 đến 20-12-2025. Theo phương án được duyệt, việc bàn giao mặt bằng hoàn thành vào tháng 3-2024. Tuy nhiên, đến ngày 31-5-2024, UBND thị xã Ninh Hòa mới phê duyệt giá đất cụ thể để tính bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện Dự án hồ chứa nước Chà Rang. Hiện nay, thị xã đã niêm yết công khai và lấy ý kiến phương án về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án đối với 74/79 trường hợp. Thời gian dự kiến hoàn thành niêm yết vào ngày 15-8-2024. Sau đó, UBND thị xã Ninh Hòa mới có thể phê duyệt phương án, làm cơ sở chi trả đền bù, hỗ trợ, bàn giao mặt bằng thi công. Như vậy, đến nay, tiến độ giải phóng mặt bằng dự án chậm 5 tháng so với kế hoạch. Do chưa có đủ mặt bằng, gói thầu xây lắp mới chỉ hoàn thành thi công hệ thống điện. Các hạng mục chính của công trình chưa thể triển khai. Nếu thời gian thi công rơi vào các thời điểm mưa lũ, việc thi công công trình sẽ rất khó khăn và không thể hoàn thành trong năm 2025 như kế hoạch. 

Phối cảnh hồ chứa nước Chà Rang.

Dự án hồ chứa nước Sơn Trung dự kiến thời gian thi công từ tháng 8-2024 đến tháng 8-2026. Theo kế hoạch, việc bàn giao mặt bằng thi công được thực hiện trong tháng 4-2024 và bàn giao các hạng mục còn lại trong quý III/2024. Ngày 12-7, UBND huyện Khánh Sơn mới tổ chức niêm yết công khai và lấy ý kiến phương án về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Như vậy, tiến độ giải phóng mặt bằng chậm 4 tháng so với kế hoạch. Theo nhận định của Sở NN-PTNT, do chưa có mặt bằng để thi công, thêm mùa mưa lũ sắp đến nên việc thi công sẽ gặp rất nhiều khó khăn, khả năng dự án không thể hoàn thành trong năm 2026 theo kế hoạch.

Đối với Dự án Cảng cá động lực thuộc Trung tâm Nghề cá lớn tỉnh Khánh Hòa (giai đoạn 1), công tác giải phóng mặt bằng được UBND TP. Cam Ranh hoàn thành ngày 16-4 và bàn giao cho Sở NN-PTNT. Tuy nhiên, hiện nay còn 2 phương tiện trong vùng dự án, gồm: Tàu Blue Star và 1 tàu cá. Chủ phương tiện tàu cá đã cam kết di dời trước ngày 15-8. Riêng tàu Blue Star, cơ quan chức năng vẫn chưa xác minh, liên lạc được với chủ tàu nên không thể hoàn thiện các thủ tục di dời theo quy định.

Tập trung đẩy nhanh tiến độ 

Theo báo cáo của các địa phương, việc triển khai thủ tục hỗ trợ, đền bù, tái định cư để thực hiện các dự án thời gian qua gặp nhiều khó khăn do chính sách hỗ trợ, đền bù, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất có sự thay đổi, bổ sung. Nhiều hồ sơ đã hoàn tất việc thống kê, đo kiểm, lên danh sách hỗ trợ, đền bù, nhưng do chính sách thay đổi nên phải làm lại từ đầu cho phù hợp với quy định mới. Ngoài ra, việc lựa chọn nhà thầu thi công Dự án hồ chứa nước Sơn Trung chậm so với kế hoạch một phần do Luật Đấu thầu năm 2024 có hiệu lực vào thời điểm triển khai; đồng thời do các nghị định, thông tư hướng dẫn chưa được cấp có thẩm quyền ban hành đầy đủ. Bên cạnh đó, việc các địa phương lần đầu được ủy quyền thẩm quyền phê duyệt giá đất cụ thể để tính bồi thường nên việc thực hiện còn nhiều lúng túng, kéo dài.

Hồ chứa nước Sơn Trung có tổng mức đầu tư 265 tỷ đồng, dung tích toàn bộ 2,74 triệu m³, có nhiệm vụ cấp nước sinh hoạt cho khoảng 20.000 người dân; cung cấp nước tưới, tăng diện tích đất canh tác 2 vụ cho 140ha đất nông nghiệp và góp phần cắt, giảm nhẹ lũ cho vùng hạ du.

Hồ chứa nước Chà Rang có tổng mức đầu tư hơn 400 tỷ đồng, sức chứa xấp xỉ 6 triệu m³, cung cấp nước cho khoảng 250ha nuôi trồng thủy sản; tưới cho 380ha lúa và hoa màu, cây ăn quả…

Trung tâm Nghề cá lớn Khánh Hòa có diện tích hơn 65ha, trong đó có 50ha mặt nước. Trung tâm được đầu tư đồng bộ các hạng mục: Cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão, chợ cá, hệ thống kho lạnh… Giai đoạn 1, Sở NN-PTNT thực hiện giải phóng, san lấp mặt bằng, nạo vét, kè bờ, cấp thoát nước.

Tại cuộc họp với Sở NN-PTNT, các địa phương để tháo gỡ khó khăn cho các dự án nông nghiệp mới đây, đồng chí Trần Hòa Nam – Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị UBND thị xã Ninh Hòa và huyện Khánh Sơn khẩn trương hoàn thành phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư; tập trung giao mặt bằng theo từng giai đoạn, từng khu vực, nhất là đối với những khu vực thi công các hạng mục quan trọng của dự án, chẳng hạn khu vực thi công đập dâng hồ chứa nước. Đối với tàu vô chủ ảnh hưởng đến Dự án Cảng cá động lực thuộc Trung tâm Nghề cá lớn tỉnh Khánh Hòa, Sở Tư pháp tham mưu tỉnh hướng xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

HỒNG ĐĂNG