Hội thảo diễn ra trong bối cảnh đặc biệt quan trọng: Việt Nam đang triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số và Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; Quá trình chuyển đổi số với những tác động sâu rộng từ Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI) đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với các ngành khoa học xã hội, nhân văn và giáo dục: không chỉ thích ứng mà phải chủ động thay đổi để kịp thời lý giải, dự báo và định hình các chuyển biến xã hội. Điều này đòi hỏi những cách tiếp cận học thuật mới, liên ngành và sáng tạo, kết hợp nghiên cứu truyền thống với công nghệ hiện đại.
Phát biểu tại hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Sơn - Hiệu trưởng Trường đại học Sư phạm Hà Nội nhấn mạnh: Chúng ta không chỉ đang sống trong bối cảnh chuyển đổi số, mà thực chất đang sống trong thực tại, nơi ba thế giới đan xen: Thế giới chủ quan của con người; thực tại vật lý vốn có và thực tại số - một thực tại vừa thực vừa ảo.
Trong bối cảnh đó, mỗi cá nhân, mỗi đối tượng đều có một hình ảnh số, một vật thể số của riêng mình. Sự tương tác của con người với môi trường vật lý truyền thống và môi trường số đang định hình nên tâm lý con người trong thời kỳ mới.
Đặt vấn đề về những biến đổi ấy, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Sơn nêu câu hỏi: Sự tương tác diễn ra sao? Thế giới chủ quan của chúng ta, từ tư duy đến cảm nhận, từ ý chí đến hành động, sẽ khác biệt như thế nào? Chúng ta có thể dự đoán được mức độ và chiều hướng của những thay đổi ấy hay không? Trong quá trình đó, đâu là mặt tích cực cần phát huy.
Minh họa về tác động sâu sắc của chuyển đổi số, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Sơn cho rằng: nếu trước đây con người ghi nhớ chủ yếu bằng bộ não sinh học, thì ngày nay chúng ta sở hữu một “bộ nhớ ngoài” khổng lồ. Vấn đề đặt ra là bộ nhớ ngoài ấy có đồng nhất với bản thân mỗi người hay sẽ trở thành yếu tố tạo ra sự lệ thuộc, thậm chí phân ly về mặt chức năng.
Theo Hiệu trưởng Nguyễn Đức Sơn, đây là những câu hỏi lớn đặt ra cho khoa học xã hội và nhân văn. Việc các nhà khoa học từ nhiều cơ sở nghiên cứu cùng hội tụ tại đây để trao đổi các cách tiếp cận, chia sẻ phát hiện mới chính là biểu hiện rõ nét của trách nhiệm học thuật và trách nhiệm xã hội.
Nhìn lại chức năng của đại học - nơi lưu giữ ký ức xã hội và dẫn dắt sự phát triển của xã hội, ông khẳng định những hội thảo như hôm nay là phương thức quan trọng để thực hiện các chức năng đó. Trường đại học Sư phạm Hà Nội, với truyền thống của mình, luôn coi khoa học cơ bản, bao gồm lĩnh vực khoa học xã hội-nhân văn và khoa học tự nhiên, cùng khoa học giáo dục và sư phạm là những trụ cột tạo nên bản sắc và uy tín của nhà trường.
Hội thảo được kỳ vọng trở thành diễn đàn học thuật đa ngành, đa chiều, rộng mở và giàu tiềm năng nhằm chia sẻ kết quả nghiên cứu mới, thảo luận các vấn đề cấp bách và đề xuất các giải pháp mang tính chiến lược đối với sự phát triển của khoa học xã hội-nhân văn và giáo dục trong kỷ nguyên số; thúc đẩy hợp tác nghiên cứu, chuyển giao tri thức và ứng dụng công nghệ giữa các trường đại học, học viện, viện nghiên cứu và các nhà khoa học trong nước và quốc tế.
Hội thảo cũng định hướng cho sự phát triển của khoa học xã hội-nhân văn và giáo dục trong kỷ nguyên số, đề xuất những mô hình thích ứng sáng tạo và hiệu quả; góp phần hiện thực hóa các chiến lược lớn của quốc gia về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học xã hội-nhân văn và giáo dục.
Trong khuôn khổ chương trình, Trường đại học Sư phạm Hà Nội và Trường quốc gia Văn bản học, Lưu trữ và Nhân văn số-Đại học Paris tổ chức Lễ trao Biên bản hợp tác, chính thức xác lập thỏa thuận hợp tác đối tác chiến lược nhằm thúc đẩy sự hợp tác nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học của cả hai trường.
Các lĩnh vực hợp tác cơ bản gồm: Trao đổi giáo sư, giảng viên, nghiên cứu viên giảng viên, học viên sau đại học, nghiên cứu sinh; phát triển các chương trình đào tạo chung; phát triển dự án nghiên cứu khoa học chung; đồng hướng dẫn luận văn Thạc sĩ, luận án Tiến sĩ; tổ chức hội thảo khoa học, tọa đàm học thuật; tổ chức dịch thuật, xuất bản các ấn phẩm chung…
Trong 2 ngày (27 và 28/11) diễn ra hội thảo, các báo cáo được trình bày tại phiên toàn thể và các tiểu ban chuyên môn, bao quát các lĩnh vực từ triết học, chính trị học, xã hội học đến ngôn ngữ học, văn học, văn hóa, nghệ thuật, lịch sử, nhân học, lưu trữ học, Việt Nam học và quốc tế học.
Nguồn: https://nhandan.vn/khoa-hoc-xa-hoi-nhan-van-va-giao-duc-trong-boi-canh-chuyen-doi-so-post926211.html
Bình luận (0)