ເຄື່ອງໝາຍການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາໃນຂົງເຂດວັດທະນະທຳ, ວັນນະຄະດີ ແລະ ສິລະປະຫວຽດນາມ

ວັນທີ 7 ພະຈິກ 1917, ການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາຂອງລັດເຊຍ ໄດ້ຮັບໄຊຊະນະ, ເປີດໄລຍະໃໝ່ໃນປະຫວັດສາດໂລກ: ເປັນຄັ້ງທຳອິດ, ລັດກຳມະກອນ - ຊາວກະສິກອນມີຢູ່ໃນສະພາບຕົວຈິງ, ດຳເນີນຢູ່ບົນພື້ນຖານທິດສະດີຂອງລັດທິມາກ-ເລນິນ. ແຕ່ການແຜ່ຂະຫຍາຍການປະຕິວັດນັ້ນບໍ່ພຽງແຕ່ໃນດ້ານການເມືອງ ແລະ ສັງຄົມເທົ່ານັ້ນ; ມັນໄດ້ເຈາະເລິກເຂົ້າໄປໃນຊີວິດທາງວິນຍານຂອງຫລາຍຄົນ, ກາຍເປັນແຫຼ່ງດົນໃຈອັນໃຫຍ່ຫຼວງຂອງວັດທະນະທຳ, ວັນນະຄະດີ ແລະ ສິລະປະ.

Báo Văn Hóa•06/12/2025

ຢູ່ຫວຽດນາມ, ບ່ອນທີ່ຂະບວນການປົດປ່ອຍຊາດພວມຊອກຫາເສັ້ນທາງພັດທະນາໃໝ່ໃນຊຸມປີ 1920 ແລະ 1930, ບັນດາຄຸນຄ່າທາງດ້ານຈິດໃຈນັບແຕ່ການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາ ກາຍເປັນ “ວິວັດທະນາການທັນສະໄໝ”, ປະກອບສ່ວນສ້າງຮູບຊົງຂອງວັດທະນະທຳປະຕິວັດ, ສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ບັນດາຜົນງານສິລະປະຂອງສະຕະວັດທີ 20.

ເຄື່ອງໝາຍການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາດ້ານວັດທະນະທຳ, ວັນນະຄະດີ ແລະ ສິລະປະຫວຽດນາມ - ຮູບທີ 1 — ທ່ານ VI Lenin ກ່າວຄຳປາໄສຢູ່ສະໜາມຫຼວງ Red Square ໃນນະຄອນຫຼວງມົດສະກູ ເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງວັນຄົບຮອບ 1 ປີແຫ່ງຜົນສຳເລັດຂອງການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາ ລັດເຊຍ, ວັນທີ 7 ພະຈິກ 1918. ພາບ: ເອກະສານ VNA

ການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາ - ຈຸດເລີ່ມຕົ້ນຂອງລະບົບຄວາມງາມໃຫມ່

ນັບແຕ່ຊຸມປີ 1920, ເມື່ອ ຫງວຽນອຽນກວກ ເຂົ້າຫາ ແລະ ເຜີຍແຜ່ທິດສະດີມາກ - ເລນິນ, ວັດທະນະທຳ ຫວຽດນາມ ເລີ່ມເຂົ້າສູ່ວົງໂຄຈອນອຸດົມການໃໝ່ຄື: ວັດທະນະທຳຕ້ອງຮັບໃຊ້ປະຊາຊົນ, ສິລະປະຕ້ອງມຸ່ງໄປເຖິງມະຫາຊົນ, ນັກສິລະປິນຕ້ອງຕິດພັນກັບເຫດການປະຈຸບັນ. ແນວຄິດນີ້ກົງກັບຈິດໃຈທີ່ເລນິນເຄີຍຢືນຢັນວ່າ: “ສິລະປະເປັນຂອງປະຊາຊົນ, ຕ້ອງໄດ້ຝັງເລິກໃນວົງຄະນາຍາດທີ່ເຮັດວຽກ” (ຄັດສະຈາກບົດຂຽນຂອງເລນິນກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳ, ສຳນັກພິມເຕິນໂບ, ມົສກູ).

ສຳລັບນັກປັນຍາຊົນຫວຽດນາມ ໃນສະໄໝອານານິຄົມ, ນີ້ແມ່ນທິດທາງໃໝ່ທີ່ສົມບູນ ເມື່ອປຽບທຽບໃສ່ກັບຄວາມງາມແບບດັ້ງເດີມ, ເຊິ່ງໄດ້ຮັບອິດທິພົນຢ່າງເລິກເຊິ່ງຈາກວັນນະຄະດີນັກວິຊາການຕາເວັນອອກ, ແລະຍັງແຕກຕ່າງຈາກແນວຄິດໂລແມນຕິກ - ສ່ວນບຸກຄົນຂອງສິລະປະທີ່ປະກົດຂຶ້ນໃນເມືອງ.

ຈາກພື້ນຖານນັ້ນ, ລະບົບປະດິດສ້າງວັດທະນະທຳປະຕິວັດຄ່ອຍໆສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນຄື: ການເຊີດຊູຄົນເຮັດວຽກ, ຈິດໃຈລວມ, ມີຄວາມຄິດໃນແງ່ດີ, ຄວາມເຊື່ອຖືໃນອະນາຄົດ, ແລະ ຄວາມສາມາດປົດປ່ອຍຕົນເອງຂອງມະນຸດ.

ວັນນະຄະດີຫວຽດນາມໃນສັດຕະວັດທີ 20: ໄດ້ຮັບບັນດາວັນນະຄະດີ ລັດເຊຍ - ໂຊວຽດ ເປັນ “ແຫຼ່ງກຳເນີດທາງວິນຍານ”.

ອິດທິພົນຂອງການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາກ່ຽວກັບວັນນະຄະດີຫວຽດນາມສາມາດຖືໄດ້ວ່າແມ່ນເລິກຊຶ້ງທີ່ສຸດ. ນັບແຕ່ຊຸມປີ 1930 ຫາ ພາຍຫຼັງການປະຕິວັດເດືອນສິງຫາ ປີ 1945, ວັນນະຄະດີ ລັດເຊຍ - ໂຊວຽດ ໄດ້ແປ ແລະ ເຜີຍແຜ່ຢ່າງກ້ວາງຂວາງຄື: Lenin, Gorki, Maiakovsky, Fadeev, Sholokhov, Tolstoy… ກາຍເປັນຊື່ທີ່ຄຸ້ນເຄີຍໃນປຶ້ມປື້ມຂອງນັກຂຽນຫວຽດນາມ.

ນັກປະພັນ ຫງວຽນຫງອກເຄີຍຂຽນວ່າ: “ວັນນະຄະດີລັດເຊຍ ເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາຮູ້ສຶກເຖິງຄວາມຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງບຸກຄະລິກກະພາບຂອງມະນຸດ. ການອ່ານ Gorky, ພວກເຮົາຮູ້ສຶກຄືວ່າພວກເຮົາມີເສັ້ນທາງທີ່ຈະເດີນຕາມ.” (ສໍາພາດພິມໃນວາລະສານວັນນະຄະດີກອງທັບ, 2018).

ຈາກ Gorky, ວັນນະຄະດີຫວຽດນາມໄດ້ດູດຊຶມພາບພົດຂອງກຳມະກອນໃໝ່; ຈາກ Sholokhov, ນັກຂຽນໄດ້ຮຽນຮູ້ຈິດໃຈ epic ຂອງສັງຄົມທີ່ມີການປ່ຽນແປງ; ຈາກວັນນະຄະດີໂຊວຽດສະໄໝໃໝ່, ບັນດານັກປະພັນໜຸ່ມໄດ້ຊອກຫາວິທີສ້າງຕົວລະຄອນລວມໝູ່ - ຈຸດເດັ່ນທີ່ສຳຄັນຂອງວັນນະຄະດີການຕໍ່ຕ້ານຂອງຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະ 1945-1975.

ມັນບໍ່ແມ່ນເລື່ອງບັງເອີນທີ່ນັກປະພັນຫວຽດນາມໃນສະຕະວັດທີ 20 ຫຼາຍຄົນຖືລັດເຊຍເປັນ “ໂຮງຮຽນຈິດວິນຍານທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່”. ນັກປະພັນໂຕຮ່ວາຍເຄີຍເວົ້າວ່າ: “ພວກເຮົາໄດ້ຮຽນຮູ້ຈາກວັນນະຄະດີໂຊວຽດວິທີເບິ່ງສະພາບຕົວຈິງດ້ວຍສາຍຕາຂອງຜູ້ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ, ບໍ່ພຽງແຕ່ພັນລະນາເຖິງສິ່ງທີ່ໄດ້ເຫັນເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງຄາດຄະເນເຖິງສິ່ງທີ່ຈະມາເຖິງ” (To Hoai Complete Works, Memoirs).

ຍ້ອນການຕິດຕໍ່ພົວພັນຢ່າງກ້ວາງຂວາງກັບວັນນະຄະດີລັດເຊຍ ແລະ ໂຊວຽດ, ວັນນະຄະດີຫວຽດນາມ ມີຄວາມສາມາດເປີດກວ້າງຂອບເຂດຄວາມເປັນຈິງ, ບັນຍາຍສັງຄົມດ້ວຍທັດສະນະທີ່ແທດຈິງ ແລະ ແງ່ດີ - ເງື່ອນໄຂສຳຄັນໃນຍຸກປະຫວັດສາດທີ່ສັບສົນ.

ສິລະປະຫວຽດນາມ, ແມ່ນສະພາບທີ່ມີເຄື່ອງໝາຍສະແດງໃຫ້ເຫັນສະພາບໂຊວຽດ ຂຽນ

ບໍ່ພຽງແຕ່ວັນນະຄະດີເທົ່ານັ້ນ, ສິລະປະຫຼາຍຂົງເຂດຍັງມີອິດທິພົນຢ່າງຈະແຈ້ງຈາກການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາ ແລະ ວັດທະນະທຳໂຊວຽດ.

ສີ - sculpture

ໂຮງຮຽນສິລະປະໃຫຍ່ຂອງສະຫະພາບໂຊວຽດເຊັ່ນ Surikov ແລະ Repin ໄດ້ຝຶກອົບຮົມນັກສິລະປິນຫວຽດນາມ ຫລາຍລຸ້ນຄົນ. ຮູບແບບສະແດງຕົວຈິງຂອງໂຊວຽດ, ໄດ້ຮັບການປະກອບສ່ວນໃຫຍ່, ຮູບພາບທີ່ເຂັ້ມແຂງ, ສີສັນອັນກ້າຫານ ແລະ ອື່ນໆ, ໄດ້ຜະສົມເຂົ້າໃນຂະບວນວິວັດສິລະປະຫວຽດນາມ.

ຫຼາຍຜົນງານເຊັ່ນ: ງານລ້ຽງຢູ່ ດ້ຽນບຽນ ຝູ (ຫງວຽນຊາງ), ຮອຍຍິ້ມແຫ່ງໄຊຊະນະ (ຫງວຽນຫາຍ), ຫຼືບັນດາຮູບແຕ້ມກ່ຽວກັບຄົນງານ - ຊາວກະສິກອນ - ທະຫານ ລ້ວນແຕ່ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຈິດໃຈສັງຄົມນິຍົມ.

ເວທີ ແລະ cinema

ຕັ້ງແຕ່ຕົ້ນມາ, ໂຮງໜັງຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບອິດທິພົນຢ່າງຈະແຈ້ງຈາກຮູບແບບຂອງຮູບເງົາໂຊວຽດຄື: ໂຄງປະກອບການເລົ່າເລື່ອງ, ການຈັດຕັ້ງສະຕູດິໂອ ແລະ ທັດສະນະວ່າ “ໂຮງໜັງແມ່ນອາວຸດແຫ່ງການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ສິລະປະ”.

ມີນັກກຳກັບຫວຽດນາມຫຼາຍຄົນໄດ້ຝຶກຝົນຫຼໍ່ຫຼອມຢູ່ VGIK (ລັດເຊຍ), ໃນນັ້ນມີຊື່ດັງຄື: Hai Ninh, Bui Dinh Hac, Tran Dac... ໄດ້ນຳມາເຊິ່ງຈິດໃຈຂອງໂຮງຮູບເງົາແຫ່ງຊາດ - epic, ປະກອບສ່ວນສ້າງຊຸດຮູບເງົາຄລາສສິກເຊັ່ນ: Parallel 17 - Day and Night , Hanoi Baby , Noi Gio ...

ດົນຕີ - ເຕັ້ນ - ການສະແດງ

ດົນຕີປະຕິວັດ ຫວຽດນາມ ກໍ່ໄດ້ຮັບອິດທິພົນຈາກແນວຄິດ ດົນຕີ ລັດເຊຍ ຜ່ານບັນດານັກດົນຕີທີ່ຝຶກແອບຢູ່ໂຮງຮຽນສິລະປະ Tchaikovsky ແລະ ໂຮງຮຽນສິລະປະໂຊວຽດ. ບັນດາບົດເພງຮ້ອງເພງທຳອິດຂອງຫວຽດນາມ ໄດ້ມີລົດຊາດລັດເຊຍ ໃນວິທີຈັດຕັ້ງຄວາມກົມກຽວ ແລະ ເຄື່ອງດົນຕີ.

ການຕ້ອນຮັບຮ່ວມສະໄຫມ: ມໍລະດົກເດືອນຕຸລາໃນການສົນທະນາໃຫມ່

ໃນສະພາບການເຊື່ອມໂຍງໃນປະຈຸບັນ, ອິດທິພົນຂອງລັດເຊຍ - ໂຊວຽດບໍ່ໄດ້ແຜ່ລາມຄືແຕ່ກ່ອນ, ແຕ່ບັນດາຄຸນຄ່າທີ່ຍັງຄົງຄ້າງຢູ່ນັ້ນຍັງຄົງຕົວຄື: ໃຫ້ກຽດຄົນງານເປັນວິຊາສ້າງສັນ; ຄວາມເຊື່ອໃນບົດບາດທາງສັງຄົມຂອງສິລະປະ; ໃນແງ່ດີ, ຈິດໃຈ epic, ພິຈາລະນາສິລະປະເປັນສ່ວນຫນຶ່ງຂອງຊີວິດຊຸມຊົນ.

ນັກວິຊາການພາຍໃນຫຼາຍຄົນເຊື່ອວ່ານີ້ແມ່ນ "ມໍລະດົກທາງວິນຍານທີ່ຕ້ອງເບິ່ງພາສາທາງປັນຍາ": ດູດຊຶມຄຸນຄ່າຂອງມະນຸດ, ໃນຂະນະທີ່ຂະຫຍາຍພື້ນທີ່ສ້າງສັນໃຫ້ເຫມາະສົມກັບສັງຄົມທີ່ຫຼາກຫຼາຍໃນປະຈຸບັນ.

ສາດສະດາຈານ Tran Van Khe ເຄີຍໃຫ້ຄຳເຫັນວ່າ: “ການຮັບເອົາວັດທະນະທຳໂຊວຽດ ການຂຽນໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ສິລະປະຫວຽດນາມແກ່ງແຍ້ງ, ແຕ່ຕ້ອງຮັກສາເອກະລັກຂອງຕົນໃນຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງ.” (ບົດສໍາພາດ 2012, ຮວບຮວມຢູ່ສູນຄົ້ນຄວ້າວັດທະນະທໍາຫວຽດນາມ).

ໂດຍທົ່ວໄປ, ອິດທິພົນຂອງການປະຕິວັດເດືອນຕຸລາແມ່ນຂະບວນການແລກປ່ຽນທີ່ເປີດ: ເປັນທັງກະແສແນວຄວາມຄິດ, ຊັບພະຍາກອນວັດທະນະທໍາ, ແລະໂຮງຮຽນສິລະປະ. ນັ້ນແມ່ນຜົນກະທົບທີ່ໄດ້ປະກອບສ່ວນສ້າງຮູບແບບວັດທະນະທຳປະຕິວັດຫວຽດນາມ - ວັດທະນະທຳທີ່ສະໜິດສະໜົມກັບປະຊາຊົນ, ຖືອຸດົມການສັງຄົມເປັນອັນດັບໜຶ່ງ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍບຳລຸງສ້າງບັນດາພອນສະຫວັນດ້ານສິລະປະອັນໃຫຍ່ຫຼວງ.

ໃນການເດີນທາງໃໝ່ຂອງວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ, ເບິ່ງຄືນບັນດາມໍລະດົກນັ້ນບໍ່ແມ່ນການເຮັດແບບເກົ່າຄືນໃໝ່, ແຕ່ຕ້ອງເຂົ້າໃຈບັນດາຊັ້ນຄຸນຄ່າທີ່ໄດ້ປະກອບສ່ວນສ້າງເອກະລັກແຫ່ງຊາດ, ຈາກນັ້ນກ້າວໄປໜ້າດ້ວຍຄວາມໝັ້ນໃຈ, ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ ແລະ ມີມະນຸດສະທຳ.

ທີ່ມາ: https://baovanhoa.vn/van-hoa/dau-an-cach-mang-thang-muoi-trong-van-hoa-van-hoc-nghe-thuat-viet-nam-186341.html