ຮັກສາບ້ານພື້ນເມືອງຢູ່ໃຈກາງນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍ

ສົນທະນາກ່ຽວກັບການປົກປັກຮັກສາບັນດາບ້ານໃນຍຸກສະໄໝຢູ່ຫໍພິພິທະພັນຊົນເຜົ່າວິທະຍາ ຫວຽດນາມ.

20 ກວ່າປີມານີ້, ຊາວເຜົ່າບານາຍາມໃດກໍຮັກສາ ແລະ ສ້ອມແປງເປັນແຕ່ລະໄລຍະ ເພື່ອເປັນການຮັກສາຈິດວິນຍານ ແລະ ຄວາມຊົງຈຳທາງດ້ານວັດທະນະທຳຂອງຊາດ.

ໃນສະພາບການສະຖາປັດຕະຍະກຳພື້ນເມືອງຂອງຊາວເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍນັບມື້ນັບສູນຫາຍໄປ, ການເດີນທາງໄປກໍ່ສ້າງຫໍພິພິທະພັນຊົນເຜົ່າຫວຽດນາມ ແມ່ນບາດກ້າວທີ່ແທດຈິງໃນການອະນຸລັກຮັກສາມໍລະດົກ. ໂຄງການດັ່ງກ່າວຍັງເປີດຊ່ອງຫວ່າງໃຫ້ແກ່ການຮຽນຮູ້ ແລະ ປະສົບການ, ຊ່ວຍປະຊາຊົນໃຫ້ເຂົ້າໃຈ ແລະ ຮູ້ຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳ.

ມອບມໍລະດົກໃຫ້ນະຄອນຫຼວງ

ເມື່ອເດືອນຕຸລາຜ່ານມາ, ນັກສິລະປະກອນ 20 ຄົນຂອງບ້ານຄອນໂຣບັງ, ຕາແສງ ງອກອ່າວ, ແຂວງ ກວາງຫງາຍ ໄດ້ສ້ອມແປງຄືນໃໝ່ຫໍພິພິທະພັນຊົນເຜົ່າຫວຽດນາມ ໂດຍກົງ. ນັບແຕ່ການເລືອກເຟັ້ນໄມ້, ແກະສະຫຼັກຖັນ, ການປະກອບພື້ນເຮືອນຈົນເຖິງການຜູກມັດ ແລະ ການປະດັບປະດາ, ທຸກຢ່າງລ້ວນແຕ່ດຳເນີນໄປຕາມຮີດຄອງປະເພນີ ແລະ ເຕັກນິກ.

ແບ່ງປັນກ່ຽວກັບການເດີນທາງກໍ່ສ້າງເຮືອນປະຊາຊົນມຸງສູງຂອງຊາວເຜົ່າ ບານາ ຢູ່ຫໍພິພິທະພັນຊົນເຜົ່າວິທະຍາ ຫວຽດນາມ ເມື່ອ 2 ທົດສະວັດຜ່ານມາ, ທ່ານ ຫວູແອງຮຸງ, ອະດີດຮອງຜູ້ອຳນວຍການຫໍພິພິທະພັນຊົນເຜົ່າວິທະຍາ ຫວຽດນາມ ໄດ້ຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ຄັດເລືອກເອົາຕົວແບບຂອງຫໍພິພິທະພັນ ຊົນເຜົ່າວິທະຍາ ຫວຽດນາມ ໂດຍກົງ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ປີ 1999, ຫໍພິພິທະພັນ ຊົນເຜົ່າວິທະຍາ ໄດ້ເຫັນດີເປັນເອກະສັນກັນ. ເຮືອນຊຸມຊົນມຸງສູງຂອງຊາວບານາ, ຄະນະປະຕິບັດງານໄດ້ໄປທັດສະນະສຶກສາ, ຄົ້ນຄ້ວາຊົນເຜົ່າ ແລະ ໄດ້ຕັດສິນໃຈເລືອກເອົາຮູບແບບເຮືອນຊຸມຊົນມຸງສູງຂອງບ້ານຄອນໂຣບັງ. ນີ້ແມ່ນໝູ່ບ້ານບູຮານຂອງຊາວເຜົ່າບານາ, ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນຢູ່ເຂດ ກອນຕູມ ເມື່ອປະມານ 150 ປີກ່ອນ.

ໃນເວລານັ້ນ, ເຮືອນປະຊາຊົນຫຼາຍຫຼັງຢູ່ເຂດເນີນສູງພາກກາງໄດ້ປ່ຽນຫລັງຄາເຫຼັກກ້າ, ແລະເດີ່ນທາງໜ້າຍາວກໍ່ໄດ້ກໍ່ປູຢາງ. ໂດຍຜ່ານຂະບວນການຄົ້ນຄວ້າຢ່າງພິຖີພິຖັນ, ທີມງານຊ່ຽວຊານໄດ້ຄົ້ນພົບໂຄງເຮືອນ ແລະ ເສົາໄມ້ປະດັບ 2 ເສົາທີ່ຕັ້ງຢູ່ສອງແຈຂອງເດີ່ນສີມັງ, ແລະ ກຳນົດວ່າພຽງແຕ່ເຮືອນຊຸມຊົນໃນບ້ານ ຄອນໂຣບັງ ຍັງຄົງຮັກສາໂຄງສ້າງເດີມໃນເຄິ່ງສະຕະວັດທີ 20. ສົມທົບການຄົ້ນຫາເອກະສານຈາກຝຣັ່ງ, ສະຫະລັດ, ສະວິດເຊີແລນ ... ທີມງານຄົ້ນຄ້ວາໄດ້ພົບເຫັນຮູບສາມຮູບທີ່ຈັດພີມມາໃນປີ 1929, 1933, 1951 ເພື່ອຊ່ວຍກໍານົດຮູບຮ່າງຕົ້ນສະບັບຂອງເຮືອນຊຸມຊົນກ່ອນທີ່ຈະທັນສະໄຫມ.

ພາຍຫຼັງການປຶກສາຫາລືຫຼາຍຄັ້ງກັບຜູ້ເຖົ້າແກ່ຂອງໝູ່ບ້ານ, ນັກສິລະປະກອນ, ຫໍພິພິທະພັນຊົນເຜົ່າວິທະຍາ ຫວຽດນາມ ໄດ້ເຫັນດີຈະກໍ່ສ້າງຄືນໃໝ່ຕາມຮູບແບບເກົ່າ, ຮັກສາຈິດໃຈ, ເຕັກນິກ ແລະ ຄວາມງາມດັ້ງເດີມຂອງສະຖາປັດຕະຍະກຳບານາ. ສຳລັບຜູ້ເຮັດວຽກງານຫໍພິພິທະພັນ, ໝູ່ບ້ານຄອນໂຣບັງແມ່ນ “ມໍລະດົກທີ່ມີເອກະລັກສະເພາະ” ເພາະມີມູນຄ່າຕົ້ນກຳເນີດ ແລະ ຄຸນຄ່າສັນຍະລັກພິເສດ.

ໂດຍໄດ້ຮ່ວມກັນນັບແຕ່ຍຸກຕົ້ນຂອງການສ້າງບ້ານຊຸມຊົນ, ຊ່າງຝີມືຫຼາຍຄົນໃນກຸ່ມໄດ້ລ່ວງລັບໄປ, ແຕ່ບາງຄົນໄດ້ກັບຄືນໄປຫໍພິພິທະພັນສາມສີ່ເທື່ອເພື່ອຟື້ນຟູໂຄງສ້າງ. ປະຈຸບັນ, ນອກຈາກບັນດານັກສິລະປະຜູ້ເຖົ້າແກ່ແລ້ວ, ຍັງມີນັກສິລະປິນ Gen Z ລຸ້ນໃໝ່ຕາມບັນດາບັນພະບຸລຸດໃນການເຄື່ອນໄຫວອະນຸລັກຮັກສາມໍລະດົກ.

ສຳລັບຊາວບານາແລ້ວ, ບ້ານຊຸມຊົນແມ່ນມີຄວາມສຳຄັນທີ່ສຸດ. ນີ້ແມ່ນບ່ອນຈັດງານບຸນ, ວຽກງານຂອງໝູ່ບ້ານໄດ້ຮັບການປຶກສາຫາລື, ເຮັດໃຫ້ປະຊາຄົມເຕົ້າໂຮມກັນ, ຮີດຄອງປະເພນີໄດ້ຮັບການບຳລຸງສ້າງ, ຄວາມສາມັກຄີແບບພິເສດ.

ຊ່າງຝີມື ແລະ ເຖົ້າແກ່ຊາວບ້ານ ແອ໋ງຮ່ວາ ແບ່ງປັນວ່າ: ສຳລັບຊາວບານາ, ເຮືອນຊານມີຄວາມໝາຍສຳຄັນທີ່ສຸດ. ນີ້ແມ່ນສະຖານທີ່ຈັດງານບຸນ, ປຶກສາຫາລືວຽກງານຂອງບ້ານ, ທັງແມ່ນບ່ອນເຕົ້າໂຮມຄວາມສາມັກຄີ, ບຳລຸງສ້າງຮີດຄອງປະເພນີ ແລະ ຄວາມສາມັກຄີ. 20 ກວ່າປີນັບແຕ່ບ້ານຊຸມຊົນໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງ, ຜ່ານຝົນ ແລະ ຕາເວັນຂອງເວລາ, ສັນຍາລັກແຫ່ງກຳລັງແຮງຂອງຊົນເຜົ່າເຂດພູສູງພາກກາງຍັງຄົງຢືນຢູ່ໃຈກາງ ນະຄອນຫຼວງ ຮ່າໂນ້ຍ . ຂອງຂວັນທີ່ມີຄ່າບໍ່ຄວນທີ່ຊາວເຜົ່າບານາສົ່ງໃຫ້ນະຄອນຫຼວງຍັງແມ່ນຄວາມເຊື່ອໝັ້ນວ່າມໍລະດົກວັດທະນະທຳຂອງຊາດຈະໄດ້ຮັບການເຄົາລົບ ແລະ ເຊີດຊູຕະຫຼອດໄປ.

ຕາມການຢືນຢັນຂອງຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ບ້ານອາໂພໃນວັນເປີດສະຫຼອງບ້ານຊຸມຊົນທີ່ຫໍພິພິທະພັນ (4 ມິຖຸນາ 2003) ວ່າ: ເຮືອນຊຸມຊົນແຫ່ງນີ້ຍັງຄົງຮັກສາໂຄງປະກອບເຮືອນຊຸມຊົນຂອງບ້ານຄອນໂຣບັງ. ນີ້ແມ່ນຜົນງານຂອງປະຊາຊົນບ້ານຄອນໂຣບັງ. ພວກເຮົາກັບຄືນສູ່ຫໍພິພິທະພັນຊົນເຜົ່າວິທະຍາຫວຽດນາມ, ກັບຄືນສູ່ປະຊາຊົນນະຄອນຫຼວງໃນບ້ານຊຸມຊົນແຫ່ງນີ້ພ້ອມກັບນ້ຳຢອດເຫື່ອທີ່ໄດ້ຢອດລົງມາແຕ່ລະເສົາ, ໂຄມໄຟ, ແລະກະດານມຸງຫລັງຄາ...

ຫວ່ານແກ່ນຂອງຄວາມຮັກຕໍ່ວັດທະນະທໍາແຫ່ງຊາດ

ໃນຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຊາວເຂດພູດອຍພາກກາງ, ໂຄງປະກອບສະຖາປັດຕະຍະກຳແບບທຳມະດາດ້ວຍຫລັງຄາສູງ, ພື້ນໄມ້ແຂງ, ບັນດາຮູບການປະດັບປະດາທີ່ລະອຽດອ່ອນ... ແມ່ນ “ຫົວໃຈ” ຂອງໝູ່ບ້ານ. ທຸກລາຍລະອຽດມີຄວາມຮູ້ພື້ນເມືອງ, ປະສົບການການດຳລົງຊີວິດທີ່ສອດຄ່ອງກັບທຳມະຊາດ ແລະ ສະທ້ອນເຖິງປັດຊະຍາວິຖີຊີວິດຂອງຊາວ ບານາ. ຕໍ່ໜ້າການດຳລົງຊີວິດທີ່ທັນສະໄໝ, ການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ເຊີດຊູຄຸນຄ່າຂອງບ້ານຊຸມຊົນຕ້ອງປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຢ່າງ.

ອີງຕາມນັກຄົ້ນຄວ້າ, ມັນເປັນການຍາກຫຼາຍທີ່ຈະຊອກຫາເຮືອນຍາວ Ede ຫຼືເຮືອນຊຸມຊົນໃນເຂດເນີນສູງກາງ. ສະນັ້ນ, ການຟື້ນຟູງານບຸນ, ສະຖາບັນວັດທະນະທຳ, ໂຄງການທີ່ຢູ່ອາໄສ... ນັບມື້ນັບມີຄວາມໝາຍກວ່າ. ທ່ານຮອງຫົວໜ້າຫໍພິພິທະພັນຊົນເຜົ່າວິທະຍາ ຫວຽດນາມ ບຸ່ຍງອກກວາງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ຫໍພິພິທະພັນຍາມໃດກໍ່ຖືເປັນສຳຄັນການອະນຸລັກຮັກສາມໍລະດົກຕາມຮູບແບບເດີມ.

20 ກວ່າປີມານີ້, ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເຊື້ອເຊີນນັກສິລະປະກອນຊາວບານາມາກວດກາ, ສ້ອມແປງເຮືອນຢູ່ເປັນໄລຍະເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຮັບການຮັກສາໄວ້ຕາມຈິດໃຈ ແລະ ເຕັກນິກພື້ນເມືອງ. ເມື່ອເວລາຜ່ານໄປ, ວັດຖຸດິບທຳມະຊາດນັບມື້ນັບຂາດແຄນ, ພື້ນທີ່ຂອງໝູ່ບ້ານບູຮານໄດ້ຫົດຕົວລົງ. ການຮັກສາບ້ານຊຸມຊົນຢູ່ຫໍພິພິທະພັນໄດ້ກາຍເປັນວິທີອະນຸລັກຮັກສາຕາມເປົ້າໝາຍ, ປະກອບສ່ວນໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ຄວາມຮູ້ ແລະ ເອກະລັກວັດທະນະທຳຂອງຊາດ.

ຄຽງຄູ່ກັບການກໍ່ສ້າງຄືນໃໝ່, ຫໍພິພິທະພັນໄດ້ນຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີບັນທຶກວິດີໂອເພື່ອຮັກສາເອກະສານ, ລັກສະນະວິຊາການ ແລະ ຄວາມຮູ້ພື້ນເມືອງກ່ຽວກັບຂະບວນການກໍ່ສ້າງເຮືອນທັງໝົດ. ເອກະສານດິຈິຕອລເຫຼົ່ານີ້ຮັບໃຊ້ທັງຈຸດປະສົງການຄົ້ນຄວ້າ ແລະການຮຽນການສອນ, ແລະຊ່ວຍໃຫ້ສາທາລະນະຊົນມີຄວາມເຂົ້າໃຈເລິກເຊິ່ງກ່ຽວກັບສະຖາປັດຕະຍະກຳ, ຊີວິດ ແລະການປ່ຽນແປງທາງວັດທະນະທຳໃນແຕ່ລະໄລຍະປະຫວັດສາດ.

ສະນັ້ນ, ທຸກໆຄັ້ງທີ່ນັກສິລະປະກອນ ແລະ ຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ຂອງໝູ່ບ້ານເຂດພູດອຍພາກກາງເຂົ້າຮ່ວມການກໍ່ສ້າງຄືນໃໝ່, ຫໍພິພິທະພັນຊົນເຜົ່າວິທະຍາ ຫວຽດນາມ ກາຍເປັນຫ້ອງປະຕິບັດການທີ່ມີຊີວິດຊີວາ, ດຶງດູດນັກທ່ອງທ່ຽວ, ນັກຮຽນ ແລະ ນັກສຶກສາເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ. ສຳລັບຊາວເຜົ່າ ບານາ, ນີ້ແມ່ນໂອກາດເພື່ອຟື້ນຟູເຕັກນິກການກໍ່ສ້າງເຮືອນແບບດັ້ງເດີມ ແລະ ບຳລຸງສ້າງນັກສິລະປະລຸ້ນຫຼັງ.

ສຳລັບນັກທ່ອງທ່ຽວ, ນີ້ແມ່ນໂອກາດເພື່ອຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບຂະບວນການກໍ່ສ້າງເຮືອນຢູ່ ແລະ ໄດ້ຮັບຟັງບັນດາບົດເລື່ອງກ່ຽວກັບຮີດຄອງປະເພນີ. ມະຫາວິທະຍາໄລວັດທະນະທຳ, ສະຖາປັດຕະຍະກຳ ແລະ ການທ່ອງທ່ຽວ ໄດ້ປະສານສົມທົບກັບຫໍພິພິທະພັນ ເພື່ອຈັດກອງປະຊຸມສຳມະນາ ແລະ ແລກປ່ຽນ ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ນັກສຶກສາມີເອກະສານການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ຝຶກຫັດຂຽນບົດວິທະຍານິພົນໃນຫົວຂໍ້ບ້ານຊຸມຊົນ.

ຈາກຫໍພິພິທະພັນ, ຫລັງຄາເຮືອນຂອງຊຸມຊົນສືບຕໍ່ເຜີຍແຜ່ຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳຂອງເຂດພູສູງພາກກາງ. ການຮ່ວມມືຂອງບັນດານັກຄົ້ນຄ້ວາ, ນັກສິລະປະກອນ ແລະ ພະນັກງານຫໍພິພິທະພັນ ໄດ້ປະກອບສ່ວນສ້າງນະໂຍບາຍອະນຸລັກຮັກສາມໍລະດົກທີ່ຕິດພັນກັບການສຶກສາ ແລະ ພັດທະນາແບບຍືນຍົງ. ມໍລະດົກໄດ້ຮັບການປຸກລະດົມດ້ວຍບັນດາກິດຈະກຳການສຶກສາ, ທ່ອງທ່ຽວ, ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ… ກາຍເປັນແຫຼ່ງກຳລັງພັດທະນາໃນໄລຍະຍາວ.

ຜ່ານຂະບວນການບູລະນະປະຕິສັງຂອນ, ຫລັງຄາເຮືອນຊຸມຊົນ, ເຮືອນຍາວ, ເຮືອນຊາວຫວຽດນາມ... ໄດ້ຮັບການດູແລຢ່າງລະມັດລະວັງ, ກາຍເປັນສະຖານທີ່ພົບປະ, ຄວາມຊົງຈຳ ແລະ ເອກະລັກແຫ່ງຊາດ, ເພື່ອໃຫ້ແຂກທ່ອງທ່ຽວທຸກຄົນຮູ້ສຶກເຖິງແຫຼ່ງວັດທະນະທຳໃນຊີວິດປະຈຸບັນ.

NGOC LIEN

ທີ່ມາ: https://nhandan.vn/giu-nep-nha-rong-trong-long-ha-noi-post919752.html

(0)

No data