Người nâng tầm ngô, khoai, sắn lên hàng OCOP

Từ nhỏ chị Phạm Thị Tư Hậu đã phải làm quen với củ khoai, củ sắn, bắp ngô - những thứ vừa nuôi người vừa nuôi gia súc, gia cầm. Tuy hữu ích là thế nhưng chưa bao giờ củ khoai, củ sắn, bắp ngô lại tạo ra sinh kế bền vững cho bà con quê chị. Được mùa mất giá đã đành mà mất mùa cũng chẳng được giá.

Bố mất sớm, mẹ chị tần tảo nuôi đàn con khôn lớn. Cũng như bao người phụ nữ khác ở nông thôn bà mong sao các con của mình được học hành để sau này thoát ly cho cuộc sống nhàn nhã và ổn định. Thỏa ước mong của mẹ, chị lớn lên trở thành một dược sĩ và mở một cửa hàng thuốc ở gần nhà. Cuộc sống cứ tưởng yên ả như thế trôi qua. Nhưng với chị Hậu, mỗi khi nhìn thấy bà con quê mình phải bán nông sản với giá rẻ thì lại trăn trở, day dứt khôn nguôi. Từ đó trong đầu chị dấy lên ý tưởng chế biến ngô, khoai, sắn thành những sản phẩm có giá trị để đem lại thu nhập tốt hơn cho gia đình và nông dân quê mình.

Sau khi tìm hiểu một số mô hình chế biến nông sản an toàn đang rất thành công ở các vùng miền, chị Hậu bàn với chồng và được anh ủng hộ, động viên về ý tưởng khởi nghiệp từ chế biến nông sản. Vậy là từ đó chị vừa thử nghiệm vừa rút kinh nghiệm các công thức chế biến cũng như cách đóng gói để rồi thành hình cơ sở chế biến nông sản an toàn của riêng mình.

Chị Phạm Thị Tư Hậu người sáng lập HTX Sản xuất, chế biến nông sản Yến Anh. Ảnh: HTX Nông sản Yến Anh. — Chị Phạm Thị Tư Hậu người sáng lập HTX Sản xuất, chế biến nông sản Yến Anh. Ảnh: *HTX Nông sản Yến Anh.*

“Em thấy Ba Vì quê mình đất rộng, đồi núi nhiều, mọi người trồng sắn, trồng ngô, trồng khoai nhưng có lúc không tiêu thụ được dù giá thấp nên mới nghiên cứu cách chế biến để thu mua hỗ trợ cho bà con. Từ củ sắn, củ khoai em đã cho ra đời hàng chục loại sản phẩm không chỉ có bánh sắn cốt dừa, bánh sắn phô mai, bánh sắn nhân thịt mộc nhĩ, bánh sắn nhân đậu xanh dừa mà còn làm ra cả bột nguyên liệu để nấu chè.

Tất cả đều được kiểm nghiệm các chỉ tiêu, có giấy an toàn vệ sinh thực phẩm và hiện em đang làm giấy chứng nhận HACCP. Không như những sản phẩm công nghiệp thường có chất bảo quản, sản phẩm của HTX hoàn toàn không có chất bảo quản mà làm xong được cấp đông sâu rồi vận chuyển đi các nơi bằng thùng xốp vẫn đảm bảo an toàn 1-2 ngày. Với những vùng ở xa quá thì gửi hàng bằng xe lạnh, có thể đảm bảo an toàn thực phẩm được 3-4 ngày”, chị Hậu chia sẻ.

Khoai lang kén sản phẩm OCOP 3 sao. Ảnh: Nhân vật cung cấp. — Khoai lang kén sản phẩm OCOP 3 sao. Ảnh: *Nhân vật cung cấp.*

Khi biết đến chương trình OCOP chị đã mạnh dạn đem các sản phẩm của mình đi tham gia và có 3 sản phẩm đã được Ban giám khảo đánh giá 3 sao gồm khoai lang kén, ngô chiên giòn và bánh sắn cốt dừa. Đây không phải là những sản phẩm truyền thống của Ba Vì mà đều do chị tự mày mò, nghiên cứu ra, lấy nguyên liệu từ quê mình trong đó có vùng liên kết sản xuất với bà con, có vùng thì thu mua tự do. Kể từ khi được chứng nhận OCOP 3 sao, các sản phẩm của chị đã được nhận diện thương hiệu tốt hơn, được nhiều khách hàng biết hơn đến nên sản lượng tiêu thụ tăng lên rõ rệt.

Hơn thế nữa, dự án “No đủ củ sắn Ba Vì” của chị Phạm Thị Tư Hậu đã được Hội liên hiệp phụ nữ TP Hà Nội biểu dương là sản phẩm sáng tạo năm 2023. Còn sản phẩm bánh sắn phô mai của chị không chỉ được thị trường trong nước ưa chuộng mà đã xuất khẩu sang một số thị trường khó tính với các đơn hàng cố định.

Bánh sắn cốt dừa sản phẩm OCOP 3 sao. Ảnh: Nhân vật cung cấp. — Bánh sắn cốt dừa sản phẩm OCOP 3 sao. Ảnh: *Nhân vật cung cấp.*

Lúc còn là hộ kinh doanh chị đã biết sử dụng sàn thương mại điện tử, các trang mạng xã hội để quảng bá, giới thiệu sản phẩm và mở rộng kênh tiêu thụ. Khi nhận thấy xu thế phát triển của kinh tế tập thể hơn 1 năm trước chị đã chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang HTX Sản xuất, chế biến nông sản Yến Anh với 7 thành viên tham gia. Hiện HTX tạo công ăn việc làm cho vài chục lao động địa phương, chủ yếu là phụ nữ với thu nhập ổn định từ 5-7 triệu đồng/tháng. Mỗi tháng HTX cung cấp ra thị trường hàng chục tấn sản phẩm chế biến từ các nguyên liệu nông sản Ba Vì như ngô, khoai, sắn…

Xã Cổ Đô mới được hình thành trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của các xã Phú Cường, xã Cổ Đô, xã Phong Vân, xã Phú Hồng, xã Phú Đông, xã Vạn Thắng của huyện Ba Vì trước đây kể từ ngày 1 tháng 7 năm 2025. Bởi thế mà tiềm năng về nông sản của địa phương này rất lớn. Ngoài sản phẩm khoai lang kén, ngô chiên giòn và bánh sắn cốt dừa của cơ sở Yến Anh trên địa bàn xã Cổ Đô còn có nhiều sản phẩm OCOP khác như nem Việt Nhật, khoai tây, chả khoai Ba Vì của cơ sở Đại Phát.

Bộ bàn ghế Minh Quốc, bàn thờ gỗ hương đá của cơ sở Đặng Quốc Việt; Giò chay, chả chay của cơ sở Tổ Tâm Chay; Giò đậu xanh của cơ sở Tám Lập; Rượu cổ sơn trà, rượu thảo dược của cơ sở rượu cổ truyền Cổ Đô; Mỳ gạo thủ công của cơ sở Thanh Tùng; Bánh khúc của cơ sở Huy Nga… Đây chính là cách mà địa phương này nâng tầm cho nông sản, cải thiện thu nhập cho người dân cũng như góp một phần vào công cuộc xây dựng nông thôn mới.