Nhà khoa học người Việt nghiên cứu tạo ra 'trái tim robot mềm'

Sáng nay 2.12, tại Hà Nội, Quỹ VinFuture tổ chức buổi diễn thuyết truyền cảm hứng với chủ đề "Công nghệ đột phá tương lai", sự kiện mở đầu cho Tuần lễ Khoa học công nghệ VinFuture 2025.

Trong buổi diễn thuyết, một nhà khoa học người Việt, PGS Đỗ Thanh Nhỏ, hiện làm việc ở ĐH New South Weles (Úc), đã giới thiệu một nghiên cứu quan trọng của ông, "trái tim robot mềm". Đây là công cụ giúp bác sĩ "diễn tập" trước khi bắt tay phẫu thuật các ca bệnh phức tạp.

Nhà khoa học người Việt nghiên cứu tạo ra 'trái tim robot mềm' - Ảnh 1.

PGS Đỗ Thanh Nhỏ cùng mô hình "trái tim robot mềm" tại buổi diễn thuyết mở đầu Tuần lễ VinFuture 2025

ẢNH: THANH LÂM

Theo PGS Đỗ Thanh Nhỏ, "trái tim robot mềm" là trái tim nhân tạo, mềm, có nhịp đập, được thiết kế riêng cho từng bệnh nhân, có thể tái hiện chính xác chuyển động, áp suất và dòng máu của một trái tim thật.

Trái tim này sẽ giúp bác sĩ diễn tập các ca phẫu thuật phức tạp và xác định được rủi ro trước khi vào phòng mổ, từ đó nâng cao đáng kể độ an toàn và tỷ lệ thành công trong việc điều trị bệnh.

Công trình của ông được khởi đầu từ câu hỏi: "Liệu có thể tạo ra một trái tim bên ngoài cơ thể sống khi trái tim con người mắc bệnh"?

PGS Đỗ Thanh Nhỏ cho biết, hiện nay, các can thiệp phẫu thuật phức tạp bằng các thiết bị tim mạch đóng vai trò trung tâm trong việc điều trị những bệnh lý này. Tuy nhiên, việc lựa chọn giải pháp điều trị cho bệnh nhân vẫn thường dựa trên hình ảnh tĩnh, tiền sử y khoa hoặc mô phỏng.

Đây là những phương pháp thiếu phản hồi động và cảm nhận xúc giác, dẫn đến việc đánh giá sai lệch, lập kế hoạch điều trị chưa tối ưu và nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật.

Mỗi trái tim con người là duy nhất, chúng khác nhau về hình dạng, chuyển động và đặc tính cơ học của mô tim, khiến các mô hình hiện có chưa thể mô phỏng một cách hoàn chỉnh. Điều này buộc các bác sĩ phải đưa ra những quyết định mang tính sống còn với nhiều biến số khó xác định.

"Trái tim robot mềm" mà PGS Đỗ Thanh Nhỏ cùng các cộng sự chế tạo có khả năng mô phỏng chuyển động, áp suất máu và dòng chảy như trái tim thật. Trái tim này được thu nạp dữ liệu theo từng người bệnh riêng biệt, giúp bác sĩ thử nghiệm các thiết bị trên trái tim robot trước khi đưa vào bệnh nhân thì các biến chứng sẽ kịp thời được phát hiện.

Thậm chí, hướng nghiên cứu này còn mở ra cơ hội tạo ra những trái tim nhân tạo thay thế tạm thời tim thật của bệnh nhân cần thay tim trong khi chờ tim được hiến tặng. Thách thức của mơ ước này là tìm ra vật liệu mềm giống như tim người. Với sự phát triển của ngành khoa học vật liệu hiện nay trên thế giới thì ước mơ này không viển vông.

Trao đổi với báo chí bên hành lang buổi diễn thuyết, PGS Đỗ Thanh Nhỏ cho biết, công trình của ông không chỉ được nghiên cứu, thử nghiệm ở Úc. Gần đây, ông có làm việc với Bệnh viện T.Ư quân đội 108, các bác sĩ rất quan tâm công trình nghiên cứu "trái tim robot mềm" của ông và mong muốn sớm ứng dụng công trình này ở Bệnh viện T.Ư quân đội 108.

"Nếu trái tim robot mềm được thương mại hóa thì Việt Nam là một trong những nơi đầu tiên tôi muốn làm", PGS Đỗ Thanh Nhỏ bày tỏ.

PGS Đỗ Thanh Nhỏ, 40 tuổi, sinh ra trong một gia đình nông dân ở tỉnh Tây Ninh, là cựu sinh viên lớp kỹ sư tài năng, Khoa Cơ khí, ĐH Bách khoa TP.HCM.

Năm 2011, ông được nhận học bổng toàn phần cho chương trình tiến sĩ, chuyên ngành robot mổ tại Trường Kỹ thuật cơ khí - hàng không, ĐH Công Nghệ Nanyang, Singapore. Ông làm nghiên cứu sinh sau tiến sĩ (postdoc) tại ĐH California tại Santa Barbara (UCSB), Mỹ.

Ông gia nhập ĐH New South Weles năm 2018 theo một chương trình thu hút và hỗ trợ các nhà lãnh đạo và cố vấn nghiên cứu xuất sắc của đại học này. Ông đã được nhận nhiều giải thưởng uy tín, là nhà phát minh với 12 bằng sáng chế quốc tế, trong đó có một số phát minh đã được cấp phép hoặc thương mại hóa.

Nguồn: https://thanhnien.vn/nha-khoa-hoc-nguoi-viet-nghien-cuu-tao-ra-trai-tim-robot-mem-185251202160508986.htm