Những “người dẫn đường” của vùng cao A Lưới

HNN - Ở những bản làng vùng cao A Lưới, già làng, người có uy tín không chỉ giữ gìn những nếp sống văn hóa truyền thống mà còn luôn đồng hành cùng bà con trong hành trình phát triển kinh tế. Họ là điểm tựa tinh thần, đồng thời là những người truyền đạt chủ trương, kết nối người dân với chính quyền, giúp bà con tự tin xây dựng cuộc sống bền vững trên quê hương.

 Già Pi Hôi Cu Lai luyện tập đàn

Nói dân nghe, dân tin

Dù đã gần 80 tuổi nhưng già Pi Hôi Cu Lai, trú xã A Lưới 5 vẫn giữ được sự minh mẫn. Gắn bó sâu sắc với văn hóa bản địa, không chỉ quan tâm đến kinh tế, ông còn là người đứng đầu trong việc hướng dẫn bà con thực hành các nghi lễ truyền thống của người Cơ Tu và Pa Cô.

Trong mỗi dịp lễ lớn, già Pi Hôi Cu Lai lại tập hợp thanh niên trong làng để chỉ dạy từng điệu múa, bài chiêng, bài trống. Ông tâm niệm, những giai điệu ấy phải được truyền lại đúng mạch, đúng cách để thế hệ trẻ thấy tự hào và hiểu được nguồn cội của mình. “Tôi mong con cháu biết múa đúng nhịp, biết hát đúng lời của người xưa. Mình còn giữ được cái hồn ấy thì bản làng mới bền”, ông tâm sự.

Không dừng lại ở văn hóa, già Pi Hôi Cu Lai còn là người kiên trì vận động bà con đổi mới cách làm ăn. Thấy nhiều hộ còn dè dặt, ông đến tận nhà trò chuyện, gợi ý bà con trồng thêm cây dược liệu, nuôi gà vịt, mở rộng rẫy trồng cây phù hợp với đất đai. Hộ nào chưa quen, ông chỉ từng bước, hướng dẫn cách chọn giống và cách chăm sóc. “Bà con mình làm được hết, chỉ cần bớt lo, chịu khó học thêm để làm tới nơi tới chốn”, già Cu Lai chia sẻ.

Tại xã A Lưới 1, già Hồ Xuân Tích (66 tuổi) được bà con tìm đến mỗi khi có việc cần bàn về sản xuất. Ông thường ghé từng nhà để xem rẫy, xem chuồng trại, góp ý cách nuôi trâu bò, cách mở rộng đàn gà và tìm hướng tiêu thụ phù hợp. Gia đình nào còn e ngại, ông lại kiên nhẫn ngồi trò chuyện, khuyên bà con dành dụm để dựng nhà cửa vững chãi, rồi mới từng bước mở rộng mô hình.

Nhiều gia đình ở A Lưới sau khi nhận được sự động viên và hướng dẫn của các già làng, người có uy tín đã mạnh dạn phát triển mô hình sinh kế phù hợp, tạo được nguồn thu ổn định và vươn lên một cách bền vững. Tiêu biểu phải kể đến là mô hình nuôi gà thương phẩm của anh Hồ Văn Lưu với khoảng 400 con gà, gần 30 con bò thịt cùng đàn lợn, thu lãi khoảng 120 triệu đồng mỗi năm. Gia đình chị Hồ Thị Sa duy trì hơn 100 con bò sinh sản, kết hợp trồng rừng trên hàng chục hecta, mỗi năm thu về hơn 1 tỷ đồng. Với bà Hoàng Thị Kén, nghề làm chổi đót và trồng nấm giúp bà có nguồn thu trên 200 triệu đồng/năm, cuộc sống gia đình ngày càng khấm khá.

Chị Hồ Thị Sa, xã A Lưới 4 cho biết, gia đình từng gặp nhiều khó khăn khi mở rộng đàn bò. Chị chia sẻ: “Thời điểm đó tôi lo không đủ công chăm sóc, lại sợ việc bán ra không thuận lợi. May là già làng dành thời gian lên tận nơi chăn thả, xem tình hình rồi khuyên tôi cố giữ đàn. Ông còn hướng dẫn cách chia ô chuồng và gom thức ăn trong mùa khô, chống rét cho gia súc trong mùa lạnh… Giờ nhìn đàn bò phát triển tốt, tôi thấy mình yên tâm hơn rất nhiều. Có người đi trước hướng dẫn, bà con chúng tôi mạnh dạn hơn hẳn”.

Chính quyền đồng hành

Hiện nay, 5 xã A Lưới có hơn 60 già làng, người có uy tín. Riêng xã A Lưới 1 hiện có 19 già làng, đa số đều ở độ tuổi từ 75 trở lên. Họ là những nhân vật gần gũi, nắm rõ từng hộ gia đình và thường xuyên có mặt trong các hoạt động của thôn, bản. Từ việc vận động bà con phát triển mô hình chăn nuôi trâu bò, hỗ trợ hộ nghèo trồng rừng kinh tế, cho đến việc nhắc nhở người dân tránh những tập quán lạc hậu, gây tốn kém, vai trò của từng già làng đều rất rõ nét trong đời sống của người dân.

Ông Nguyễn Văn Hải, Chủ tịch UBND xã A Lưới 1 khẳng định: “Các già làng và người có uy tín là cầu nối quan trọng giúp bà con hiểu và tin tưởng chủ trương của Đảng và Nhà nước. Sự tận tụy của các ông là động lực để bà con vững tâm làm ăn và xây dựng bản làng. Chính những cuộc trò chuyện giản dị của các già làng lại có sức thuyết phục mạnh mẽ nhất với đồng bào vùng cao. Họ nói điều gì cũng từ kinh nghiệm sống, từ sự thấu hiểu từng nếp nhà nên bà con rất tin và nghe theo”.

Cùng với vai trò của già làng, người có uy tín, chính quyền địa phương cũng triển khai nhiều cách để đồng hành và hỗ trợ lực lượng này. Từ việc tạo điều kiện để các già làng tham gia các cuộc họp thôn bản, phổ biến các chính sách mới, đến việc hỗ trợ kinh phí đi lại hoặc tổ chức các buổi gặp gỡ để cung cấp thông tin cần thiết, tất cả nhằm giúp họ truyền tải chính sách một cách rõ ràng và gần gũi hơn. Nhiều chương trình phát triển kinh tế - xã hội ở vùng cao phát huy hiệu quả khi có sự tham gia, góp ý và vận động của các già làng và người có uy tín trong cộng đồng.

Nhờ sự phối hợp này, xã A Lưới 1 đã giảm từ 1.577 hộ nghèo (55,95%) xuống còn 603 hộ nghèo (17,96%). Con số ấy phản ánh nỗ lực của người dân, đồng thời cho thấy sự đồng hành chặt chẽ giữa chính quyền và những người giữ vai trò then chốt trong bản làng.

Nguồn:https://huengaynay.vn/chinh-tri-xa-hoi/nhung-nguoi-dan-duong-cua-vung-cao-a-luoi-160520.html