Drie buitenlandse schrijvers verspreiden de Vietnamese taal

Joe Ruelle, Marko Nikolic en Jesse Peterson komen uit verre landen, maar kiezen ervoor om dicht bij Vietnam te blijven door in het Vietnamees te schrijven. Voor hen is het Vietnamees niet alleen een communicatiemiddel, maar ook een creatieve manier om de Vietnamese cultuur te vertellen, te begrijpen en ermee te leven. Ze vertellen niet alleen levensverhalen, maar maken van taal ook een ritme dat hun cultuur, mensen en harten begeleidt.

Eind jaren 2000 werd bloggen een rage in het Vietnamese online leven, waar mensen verhalen uit het dagelijks leven deelden, observeerden en vertelden. In die tijd werd een Canadese jongen, geboren in 1978 in Vancouver, een zeldzaam fenomeen: Joe Ruelle - Vietnamezen noemen hem vaak gekscherend "Dau Tay". Hij spreekt en schrijft vloeiend Vietnamees, met humor, soms zelfs "vreemder" dan moedertaalsprekers.

Na zijn afstuderen aan de Acadia University met een diploma in theaterwetenschappen, kwam Joe in 2004 naar Vietnam om onderzoek te doen voor UNICEF en een cursus Vietnamees te volgen aan de Faculteit Talen van de Universiteit voor Sociale Wetenschappen en Geesteswetenschappen (Vietnam National University, Hanoi). Met zijn natuurlijke talent voor talen begon hij te bloggen in het Vietnamees – met zijn persoonlijke teksten – en trok hij al snel de aandacht van de online gemeenschap en de pers.

Twee boeken "I am Dau" en "Upstream" van Joe Ruelle.

In 2007 publiceerde Joe "I am Dau", een verzameling van zijn beste blogberichten, die meteen de bestsellerlijst haalde. In 2012 bracht hij "Ngược tương vún t" uit, een verzameling van bijna 70 artikelen die hij in de loop der jaren schreef en publiceerde. Veel van deze artikelen werden door Joe bewerkt en geperfectioneerd op grammaticaal vlak, wat zijn steeds verfijndere Vietnamees weerspiegelde. In tegenstelling tot gebruikelijke verzamelingen zijn de artikelen niet gerangschikt op tijd of onderwerp, maar op gevoel: "Een beetje boos, Een beetje blij, Een beetje spijtig, Heel nieuwsgierig, Wil je je uiten...", wat een typische "aardbeienstijl" oplevert.

Joe's artikelen zijn zowel humoristisch als verfijnd en getuigen van een diepgaand inzicht in de mensen, landschappen, sociale relaties en families van Vietnam, met name het leven in Hanoi . Hij legt de titel "Nguoc chiu vuon vut" uit: "Ik heb deze naam om twee redenen gekozen. De tweede reden is dat wanneer sommige westerlingen hun thuisland vaarwel zeggen en naar Vietnam komen, dit een onverwachte richting is, dus we moeten snel reageren en proberen de vaart erin te houden zonder een cultureel ongeluk te veroorzaken. De belangrijkste reden is dat het woord 'vung vut' mooi klinkt."

Tijdens zijn topjaren verscheen Joe ook op televisie, presenteerde hij shows, nam hij deel aan entertainmentprogramma's en acteerde hij in films. Hij werd net zo beroemd als welke zanger of acteur in Vietnam dan ook. Hij is niet alleen beroemd om zijn schrijfwerk, maar ook een echte technologie-expert. Begin 2020 realiseerde de Vietnamese technologiegemeenschap zich dat de voormalige "Strawberry" nu als Google-expert in Azië optrad, met zijn hoofdkantoor in Singapore. Hij legde uit:

Ik werk al heel lang in de technologiesector. De merknaam Coc Coc bedacht ik bijvoorbeeld in 2007, toen ik consultant was voor dat team. In 2015 ben ik bij Google gaan werken, de werksfeer was geweldig, en later ga ik terug naar Vietnam om een ​​startup te beginnen; de ervaring bij Google zal zeer nuttig zijn voor iedereen die zaken wil doen in de technologiesector.

Joe Ruelle (midden) werkt momenteel in de technologiesector.

Na Joe Ruelle werd Jesse Peterson – een Canadese schrijver die al meer dan tien jaar in Vietnam woont – een ander fenomeen. In november 2023 lanceerde hij in de Ho Chi Minh City Book Street zijn derde boek, volledig in het Vietnamees geschreven: "Tragicomedy - Colors that make up life", een satirische verhalenbundel die hij van 2019 tot 2022 schreef, na twee eerdere werken.

Jesse is beroemd om zijn satirische maatschappijkritiek en sketches in Tuoi Tre Cuoi en VnExpress, en om zijn rol als presentator van streetfoodprogramma's. Geboren in Canada, koos hij Vietnam als zijn vaste woonplaats vanwege zijn liefde voor de mensen, de cultuur en zijn passie voor ervaringen. "Vandaag de dag is Vietnam uitgegroeid tot een van de warmste bestemmingen ter wereld", zei hij.

Jesse heeft een humoristische kijk op het leven, maar achter de lach schuilen diepgaande inzichten. Hij observeert en registreert elk klein detail in het dagelijks leven, van terrasjes en straten in Hanoi tot de activiteiten van jongeren en arbeiders, om een ​​realistisch beeld te schetsen. Jesse benadrukt: "Zolang we kunnen lachen om onze eigen belachelijkheid, en vervolgens om de onaangename dingen in de maatschappij, hebben we nog steeds de kracht om moeilijke tijden te boven te komen."

De heer Jesse Peterson, auteur van de satirische verhalenbundel "Tragicomedy - Colors That Make Up Life".

In meer dan 500 pagina's "Tragicomedy - Colors That Make Up Life" combineert Jesse zijn eigen ervaringen, van lesgeven, schrijven, vertalen, optreden als stand-upcomedian, presenteren, het maken van documentaires tot reclamespots, om verhalen te creëren die zowel satirisch als diepgaand zijn. Hij gelooft: "Het leven zal geen gebrek hebben aan tragedie. Toen werd komedie geboren, een manier om tragedie te verlichten zodat iedereen kan ontspannen. Tragedie is niets meer dan onbetaalbare lessen, wanneer we eruit zijn gestapt. Als het vakkundig wordt uitgevoerd en geschreven, kan een komedie gebaseerd op tragedie een 'hit' worden, eeuwig leven en langdurig, eindeloos lachen opleveren."

Jesse is ook geïnteresseerd in serieuze maatschappelijke vraagstukken. In een interview in september 2025 vertelde hij dat hij bezig is met het vertalen van De Weg naar de Toekomst, dat ingaat op de huidige strijd tegen corruptie, een onderwerp waar hij voorheen zelden over sprak.

Jesse woont momenteel in Ho Chi Minhstad en schrijft nog steeds boeken en artikelen volledig in het Vietnamees. Hij is een van de weinige buitenlandse auteurs die echt "met het Vietnamees leeft" en de taal gebruikt als een subtiel expressiemiddel voor uiteenlopende ervaringen, van geestig en humoristisch tot levenslessen en vaardigheden. Volgens Jesse zijn een positieve, optimistische houding, het vermogen om te integreren en een leergierige instelling belangrijke factoren voor jonge mensen, met name buitenlandse auteurs, om zich te ontwikkelen in een nieuwe omgeving.

Meer dan 300 pagina's van "Cathedral Street" vertellen niet alleen over Hanoi, maar vormen ook de literaire reis en levenservaring van Marko Nikolic – de eerste Serviër die een roman in het Vietnamees schreef. Veel critici waarderen Marko's begrip en rijke woordenschat enorm, aangezien hij veel idiomen en spreekwoorden gebruikt en tegelijkertijd het lokale leven en de cultuur levendig weergeeft. Bekende bezienswaardigheden zoals Cathedral Street, koffiebars en steegjes worden realistisch weergegeven, waardoor lezers zich verbonden voelen met Hanoi en tegelijkertijd de drukte en diverse psychologie van de buitenlandse gemeenschap die hier woont, begrijpen.

De roman "Kathedraalstraat" van de Servische schrijver Marko Nikolic.

Marko vertelde dat hij in meer dan 70 landen was geweest en 10 talen had geleerd, maar pas toen hij in Vietnam aankwam, vond hij veel redenen om in dit land te blijven en te wonen. Hij legde uit: "Er zijn overal problemen, Vietnam is hetzelfde, maar ik heb ervoor gekozen om te blijven vanwege onze compatibiliteit. Het S-vormige land is qua taal, cultuur en leven geschikt genoeg om te willen blijven. Als ik naar een ander land zou verhuizen, zou ik helemaal opnieuw moeten beginnen, wat erg vermoeiend is."

Marko gaf vroeger Frans in Europa, maar geeft nu Engels in centra in Vietnam, voornamelijk voor kinderen en tieners. Hij merkte op: het lesgeven van vreemde talen in Vietnam is sterk in opkomst, cursisten investeren er veel in en er worden veel centra geopend, in tegenstelling tot Europa, waar Engels populair is en weinig mensen het hoeven te leren.

Volgens Marko is Vietnamees leren zowel uitdagend als interessant: "De Vietnamese grammatica is vrij eenvoudig, maar de woordenschat is erg groot en divers, en je moet weten hoe je die correct moet gebruiken en uitspreken. De aard van het Vietnamees verschilt sterk van die van het Engels, maar ik leer en onderzoek graag, dus ik heb geen problemen." Aanpassen aan de cultuur is ook gemakkelijk dankzij mijn eerdere reiservaring in veel landen. Hij vertelde: "Op de motor rijden midden in drukke straten, met al dat lawaai... ik voel me normaal. Het barre klimaat is het moeilijkst, maar ik pas me vrij goed aan de cultuur en de maatschappij aan."

Marko uitte ook zijn verbazing over sommige Vietnamese gebruiken: westerlingen vereren hun voorouders niet, dus hij begreep niet waarom er zoveel voedsel en fruit op het altaar stonden, maar hij accepteerde en respecteerde ze toch. Hij vond de collectieve en gemeenschapszin in Vietnam zeer sterk, anders dan de individualistische cultuur van Europa.

Schrijver Marko Nikolic (midden) met de roman "Cathedral Street" werd geëerd met de "Werk"-prijs tijdens de Bui Xuan Phai Award Ceremony - For the Love of Hanoi.

Over de roman "Cathedral Street" benadrukte Marko dat roem niet het doel is: "Ik weet dat ik de eerste buitenlander ben die een Vietnamese roman schrijft, maar de eerste zijn is niet genoeg. Als het boek alleen maar 'troep' is, zullen lezers teleurgesteld zijn. Gelukkig hebben veel mensen het boek zeer goed beoordeeld en hebben ze het in één ruk uitgelezen vanwege de aantrekkelijke inhoud."

Na meer dan tien jaar in Vietnam te hebben gewoond, voelt Marko zich volwassener geworden. "Toen ik naar Vietnam kwam, was ik naïef en onvolwassen, maar nu heb ik ervaring opgedaan, ben ik niet bang voor de media, interviews en het ervaren van veel nieuwe dingen."

Schrijver Marko Nikolic op reis om de Fansipan-piek te veroveren

Hoewel ze elk hun eigen reis hebben, is het gemeenschappelijke punt van Joe Ruelle, Marko Nikolic en Jesse Peterson dat ze niet alleen in het Vietnamees schrijven, maar ook bijdragen aan de verspreiding van het Vietnamees over de eigen grenzen. Van hun persoonlijke pagina's tot internationale lezersgemeenschappen, hun verhalen en fragmenten van de Vietnamese cultuur, vanuit hun "zeer westerse" perspectieven, verspreiden zich op natuurlijke wijze en trekken de aandacht en het delen van kennis met veel Vietnamezen. Ze laten zien dat het Vietnamees aantrekkelijk genoeg is om een ​​creatieve taal te worden voor mensen uit andere landen - en door hun eigen schrijfstijl fungeren ze allebei in stilte als ambassadeurs voor de schoonheid van het Vietnamees van vandaag.

Artikel: Phan Anh

Ontwerp: Mai Anh

Phan Anh

Bron: https://thoidai.com.vn/ba-cay-but-nuoc-ngoai-lan-toa-tieng-viet-218262.html