Phát triển sinh kế bền vững từ chương trình 1719

Chương trình 1719 đã tạo động lực giúp nhiều xã miền núi chuyển mình mạnh mẽ.

Với sự quan tâm đầu tư của nhà nước, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã tạo động lực giúp nhiều xã miền núi chuyển mình mạnh mẽ. Người dân được trao cơ hội tiếp cận khoa học kỹ thuật và cách tổ chức sản xuất theo hướng bền vững hơn.

Xây dựng sinh kế phù hợp đặc thù miền núi

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Chương trình 1719) được triển khai những năm qua đã mở ra hướng đi phù hợp cho các địa phương miền núi phát triển sản xuất. Nhiều xã đã chủ động lựa chọn các mô hình sinh kế bền vững, tận dụng lợi thế tự nhiên và điều kiện canh tác của đồng bào để tạo thu nhập ổn định, từng bước nâng cao chất lượng đời sống.

Tại xã Xuân Lãnh, Chương trình 1719 được xem là “đòn bẩy” quan trọng để thay đổi tư duy sản xuất của người dân. Từ chỗ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, nhiều hộ dân đã mạnh dạn chuyển sang mô hình phù hợp với điều kiện tự nhiên như chăn nuôi bò sinh sản, trồng xen canh, cải tạo đất rẫy, áp dụng kỹ thuật mới trong canh tác…

Ông Huỳnh Anh Tuấn, Chủ tịch UBND xã Xuân Lãnh, cho hay: "Nhiệm vụ trọng tâm của xã là giúp người dân chủ động hơn trong phát triển sinh kế. Chúng tôi không chỉ hỗ trợ giống, vốn hay máy móc, mà còn tập trung hướng dẫn kỹ thuật. Qua đó giúp bà con thay đổi tư duy sản xuất, biết cách mở rộng mô hình hiệu quả và giảm phụ thuộc vào thiên nhiên".

Người dân xã Xuân Lãnh tăng thu nhập từ nghề dệt thủ công. Ảnh: T.Hương

Tương tự, tại xã Phú Mỡ, từ nguồn vốn Chương trình 1719, xã này đã tập trung hỗ trợ chuyển đổi nghề cho người dân một cách bài bản. Trong các năm 2023, 2024, xã Phú Mỡ đã hỗ trợ 215 hộ nghèo mua máy móc nông cụ như máy cắt cỏ, máy bơm nước, máy phun thuốc… với tổng kinh phí khoảng 1,7 tỷ đồng. Xã còn triển khai Tiểu dự án 2 về hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, với nguồn vốn 2,23 tỷ đồng để hỗ trợ 118 hộ nghèo, cận nghèo nuôi bò sinh sản.

Nhờ đó, nhiều mô hình sản xuất đã mang lại hiệu quả rõ rệt, thu nhập bình quân của đồng bào tăng từ 13,39 triệu đồng/người/năm lên 26,05 triệu đồng, tăng gấp hai lần so với đầu giai đoạn. Xã cũng đã hỗ trợ chuyển đổi nghề cho 215 hộ, góp phần giúp người dân ổn định sinh kế, giảm nghèo bền vững và nâng cao năng lực tự chủ trong sản xuất.

Theo ông Bùi Xuân Cường, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Phú Mỡ, không chỉ dừng lại ở những kết quả đã đạt được, xã đang xây dựng Đề án phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2025 - 2030 với định hướng ưu tiên phát triển chăn nuôi an toàn, mở rộng diện tích lúa nước, ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm và đẩy mạnh trồng rừng gắn với bảo vệ môi trường… Những mô hình này được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng sinh kế bền vững, giúp người dân nâng cao thu nhập và chủ động hơn trong quá trình phát triển kinh tế lâu dài.

Nâng cao đời sống đồng bào

Bên cạnh việc xây dựng sinh kế bền vững, Chương trình 1719 còn tạo chuyển biến quan trọng trong nâng cao đời sống và cải thiện điều kiện sinh hoạt của đồng bào. Nhiều hộ dân yếu thế, thiếu điều kiện phát triển đã được tiếp cận với các chính sách hỗ trợ về nhà ở, máy móc, phương tiện phục vụ sản xuất.

Trường hợp gia đình chị Đinh Thị Viên, người Ba Na ở xã Xuân Lãnh, là ví dụ tiêu biểu. Không đất sản xuất, nhiều năm liền, vợ chồng chị loay hoay với việc làm thuê, thu nhập bấp bênh. Nhờ nguồn hỗ trợ 44 triệu đồng cùng khoản vay ưu đãi 80 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội theo Chương trình 1719, cộng với sự giúp đỡ của gia đình, chị Viên đã xây được căn nhà hơn 70 m² khang trang, vững chãi. Gia đình chị còn được hỗ trợ bồn chứa nước, máy cưa, máy cắt để phục vụ sinh hoạt và sản xuất.

“Không có đất sản xuất, kinh tế khó khăn quanh năm, tôi chưa từng dám nghĩ tới nhà cửa kiên cố. Giờ đây nhờ nhà nước hỗ trợ, tôi có nhà, có phương tiện sản xuất. Vợ chồng tôi có thêm niềm tin để vươn lên”, chị Viên xúc động nói.

Người dân xã Ea Bá phát triển sinh kế từ trồng hoa màu. Ảnh: T.Hương

Tại xã Ea Bá, các mô hình hỗ trợ sản xuất từ Chương trình 1719 cũng mang lại tác động rõ rệt. Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Nguyễn Hoài Vũ cho biết trong giai đoạn 2021 - 2025, xã triển khai hiệu quả các dự án thành phần của chương trình với tổng kinh phí hơn 14,3 tỷ đồng. Trong đó có mô hình chăn nuôi bò sinh sản với 44 hộ tham gia, kinh phí hơn 1,8 tỷ đồng; mô hình chuyển đổi 1.300 ha đất trồng sắn kém hiệu quả sang trồng mía, tăng năng suất.

Ông Vũ cho rằng: “Các mô hình hỗ trợ từ Chương trình 1719 giúp địa phương tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, hình thành vùng nguyên liệu, mở ra hướng phát triển lâu dài hơn. Người dân chủ động thay đổi cách làm, tích cực áp dụng kỹ thuật để nâng cao thu nhập trên cùng đơn vị diện tích”.

Trong giai đoạn 1 (2021 - 2025), Chương trình 1719 đã khẳng định hiệu quả rõ rệt trong cải thiện đời sống và tạo sinh kế bền vững cho đồng bào dân tộc thiểu số. Từ mô hình sản xuất đa dạng đến sự thay đổi trong tư duy phát triển, chương trình đang góp phần quan trọng giúp các xã miền núi chuyển mình, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống và hướng tới phát triển ổn định, bền vững trong những năm tới.

Tuyết Hương - Minh Duyên

Nguồn: https://baodaklak.vn/kinh-te/202512/phat-trien-sinh-ke-ben-vung-tu-chuong-trinh-1719-60601a1/