Powered by Techcity

Lịch sử và văn hóa truyền thống tỉnh Quảng Nam

Về lịch sử

Trước kia Quảng Nam là đất Chiêm Thành, năm 1306 theo thỏa ước giữa vua Chiêm Thành là Chế Mân và vua Đại Việt là Trần Nhân Tông, vua Chế Mân dâng hai châu Ô tức Thuận Châu (bắc Hải Vân) và châu Rí tức Hóa Châu (Nam Hải Vân) làm sính lễ cưới con gái vua Trần Nhân Tông là công chúa Huyền Trân. Người Việt dần định cư tại hai vùng đất mới, người Chiêm Thành lùi dần về vùng đất còn lại phía Nam của vương quốc

Năm 1402, nhà Hồ thay thế nhà Trần. Nhà Hồ chia Hóa Châu thành 4 châu nhỏ hơn là Thăng Châu, Hóa Châu, Tư Châu và Nghĩa Châu và đặt An Phủ Sứ cai trị.

Năm 1471, sau khi chiếm vùng đất phía Nam Thuận Hóa cho đến đèo Cù Mông, vua Lê Thánh Tông lập thêm đơn vị hành chính thứ 13 – Thừa Tuyên Quảng Nam gồm 3 phủ: Thăng Hoa, Tư Nghĩa và Hoài Nhơn (nay là Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định). Danh xưng Quảng Nam xuất hiện từ đây.

Cư dân Quảng Nam là sự cộng cư trong suốt quá trình mở nước. Người Việt (Kinh) có mặt ở Quảng Nam trước năm 1471, cùng với người Chăm pa, người Hoa. Ngày nay, ở Quảng Nam, ngoài người Việt thuần gốc, người Hoa, còn có người Việt (Kinh) có nguồn gốc tổ tiên lâu đời là người Trung Quốc (người Minh Hương).

Theo dòng lịch sử, Quảng Nam từng là đất đóng đô của một vương quốc cổ có thời gian tồn tại 15 thế kỷ. Dưới triều Lê Thánh Tông (năm 1471), Quảng Nam trở thành một bộ phận của Đại Việt và trong thời điểm Trịnh-Nguyễn phân tranh, Quảng Nam thuộc quyền cai quản của chúa Nguyễn (từ năm 1570). Hội An được chọn là điểm giao thương duy nhất với thế giới khi đó nên nhiều thương gia nước ngoài hay gọi Quảng Nam Quốc. Bằng lao động sáng tạo, Quảng Nam đã góp phần vào tiến trình mở nước của dân tộc và tạo lập cuộc sống phồn vinh của một vùng – xứ Quảng. Biên niên sử thời Nguyễn đã chép về giai đoạn này như sau: “Chúa ở trấn hơn 10 năm, (chúa Tiên Nguyễn Hoàng) chính sự rộng rãi, quân lệnh nghiêm trang, nhân dân đều an cư lạc nghiệp, chợ không hai giá, không có trộm cướp. Thuyền buôn các nước đến nhiều. Trấn trở nên một đô hội lớn”.

Đến giữa thế kỷ XVII, chính quyền đàng Trong nhanh chóng suy yếu, nạn chiếm đoạt và tập trung ruộng đất diễn ra gay gắt, thuế khóa ngày càng tăng… Quan lại lợi dụng hành hạ, ẩu lậu, cố tình tăng giảm, sinh sự làm khổ dân. Trước hoàn cảnh đó, khi phong trào Tây Sơn bùng nổ, nhân dân Quảng Nam đã hưởng ứng mạnh mẽ. Mùa thu năm 1773, khi quân Tây Sơn kéo ra Quảng Nam, nhân dân Quảng Nam đã phối hợp cùng nghĩa quân phục kích ở Bến Đá (Thạch Tân, Thăng Bình, Quảng Nam) đánh bại quân của chúa Nguyễn do các tướng Nguyễn Cửu Thống, Nguyễn Hữu Sách… chỉ huy. Chiến thắng của phong trào Tây Sơn trong sự nghiệp đánh đổ tập đoàn phong kiến Trịnh-Nguyễn, mở đầu sự nghiệp thống nhất đất nước có phần đóng góp rất lớn của nhân dân Quảng Nam.

Năm 1806 vua Gia Long thống nhất đất nước. Về hành chính, vua chia đất nước thành 23 trấn và 4 doanh thuộc đất kinh kỳ gồm Trực Lệ-Quảng Đức, Quảng Bình, Quảng Trị và Quảng Nam doanh.

Năm 1831, vua Minh Mạng đổi trấn và doanh thành tỉnh. Quảng Nam chính thức trở thành tỉnh từ năm này. Tỉnh Quảng Nam được chia thành 8 phủ, huyện gồm Hòa Vang, Đại Lộc, Duy Xuyên, Điện Bàn, Quế Sơn, Thăng Bình, Tam Kỳ, và Tiên Phước.

Năm 1888, dưới thời vua Thành Thái Đà Nẵng thị tách khỏi Quảng Nam để trở thành đất nhượng địa của thực dân Pháp.

Sau Hiệp định Gonèvo, dưới thời chế độ Việt Nam Cộng Hòa tỉnh Quảng Nam (1956) bị chia thành hai tỉnh mới là Quảng Nam ở phía Bắc gồm các quận Hòa Vang, Đại Lộc, Điện Bàn, Duy Xuyên, Đức Dục, Hiếu Nhơn, Quế Sơn, Hiếu Đức, và Thường Tín và Quảng Tín ở phía Nam gồm Thăng Bình, Tiên Phước, Hậu Đức, Lý Tín, Hiệp Đức và Tam Kỳ.

Sau khi thống nhất đất nước, chính phủ nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam quyết định sáp nhập hai tỉnh Quảng Nam, Quảng Tín và Thành phố Đà Nẵng thành lập tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng với Đà Nẵng là tỉnh lị. Tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng gồm Thành phố Đà Nẵng và các huyện Hoà Vang, Ðiện Bàn, Duy Xuyên, Thăng Bình, Tam Kỳ, Ðại Lộc, Quế Sơn, Tiên Phước, Tiên Giang, Phước Sơn, Trà My.

Năm 1997, tại kỳ họp thứ X của Quốc Hội, tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng được chia thành hai đơn vị thành chính độc lập gồm Thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam. Tỉnh Quảng Nam mới có 14 huyện gồm Giằng (nay là huyện Nam Giang), Hiên (nay là Đông Giang và Tây Giang), Đại Lộc, Phước Sơn, Duy Xuyên, Điện Bàn, Quế Sơn (nay là Quế Sơn và Nông Sơn), Thăng Bình, Hiệp Đức, Tiên Phước, Trà My (nay là Bắc Trà My và Nam Trà My, Núi Thành và 2 thị xã: thị xã Tam Kỳ (nay là thành phố tỉnh lị Tam Kỳ và huyện Phú Ninh) và thị xã Hội An (nay là thành phố Hội An)

Về văn hóa truyền thống

Nói đến Quảng Nam là nói đến vùng đất hội tụ và kết tinh của nhiều nền văn hóa khác nhau, mảnh đất có nhiều di tích văn hóa, lịch sử, nơi đã sản sinh ra nhiều thế hệ danh nhân; mảnh đất “Trung dũng kiên cường” giàu lòng yêu nước và truyền thống cách mạng. Nói đến văn hóa Quảng Nam là nói đến những di sản văn hoá vật thể tiêu biểu và độc đáo với 55 di tích cấp quốc gia và 282 di tích cấp tỉnh. Nổi bật nhất là 2 Di sản văn hoá thế giới là khu Phố cổ Hội An và khu Đền tháp Mỹ Sơn; ngoài ra, có thể kể đến hệ thống tháp Chăm, Kinh đô cổ Trà Kiệu,… Bên cạnh đó, Quảng Nam có nhiều di sản văn hoá phi vật thể đặc sắc. Theo thống kê sơ bộ, toàn tỉnh hiện có trên 300 di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu, trong đó có 120 lễ hội dân gian tiêu biểu và nhiều di sản phi vật thể khác có giá trị, như: về âm nhạc có Tuồng, hát bài chòi, hò bả trạo; nghệ thuật ẩm thực; những tri thức dân gian; làng nghề truyền thống…

Miền núi Quảng Nam, địa bàn cư trú lâu đời của các tộc người thiểu số như Cơ-tu, Cor (Koh), Gié-Triêng, Xê-đăng… nét đặc trưng trong văn hóa tộc người Cơ tu như Gươl, cồng chiêng, nói lý, hát lý… đến các nghi lễ, tập quán, nghệ thuật diễn xướng của đồng bào Cor, Cadong, Xê đăng… những giá trị văn hoá đặc sắc (phong tục, tập quán, lễ hội…) tạo ra một bức tranh sinh động, đa sắc về văn hóa phi vật thể đang hiện hữu trong đời sống của nhân dân các vùng, miền làm cho văn hóa Quảng Nam thêm phong phú và đa dạng.

Cổng TTĐT tỉnh

Cùng chủ đề

Bộ VH-TT&DL trả lời cử tri Quảng Nam về di tích Phật viện Đồng Dương

Trước đó, Bộ VH-TT&DL nhận được kiến nghị từ cử tri Quảng Nam với nội dung đề nghị sớm quan tâm đầu tư bảo tồn và khôi phục di tích Phật viện Đồng Dương để phát huy giá trị...

Quy tụ tinh hoa làng nghề Việt tại Hội chợ làng nghề lần thứ XX-2024

.tdi_77{vertical-align:baseline}.tdi_77>.wpb_wrapper,.tdi_77>.wpb_wrapper>.tdc-elements{display:block}.tdi_77>.wpb_wrapper>.tdc-elements{width:100%}.tdi_77>.wpb_wrapper>.vc_row_inner{width:auto}.tdi_77>.wpb_wrapper{width:auto;height:auto}.tdi_77{padding-bottom:30px!important} .tdi_78{margin-top:0px!important;margin-bottom:0px!important;padding-bottom:0px!important} .tdb_single_content{margin-bottom:0;*zoom:1}.tdb_single_content:before,.tdb_single_content:after{display:table;content:'';line-height:0}.tdb_single_content:after{clear:both}.tdb_single_content .tdb-block-inner>*:not(.wp-block-quote):not(.alignwide):not(.alignfull.wp-block-cover.has-parallax):not(.td-a-ad){margin-left:auto;margin-right:auto}.tdb_single_content a{pointer-events:auto}.tdb_single_content .td-spot-id-top_ad .tdc-placeholder-title:before{content:'Article Top Ad'!important}.tdb_single_content .td-spot-id-inline_ad0 .tdc-placeholder-title:before{content:'Article Inline Ad 1'!important}.tdb_single_content .td-spot-id-inline_ad1 .tdc-placeholder-title:before{content:'Article Inline Ad 2'!important}.tdb_single_content .td-spot-id-inline_ad2 .tdc-placeholder-title:before{content:'Article Inline Ad 3'!important}.tdb_single_content .td-spot-id-bottom_ad .tdc-placeholder-title:before{content:'Article Bottom Ad'!important}.tdb_single_content .id_top_ad,.tdb_single_content .id_bottom_ad{clear:both;margin-bottom:21px;text-align:center}.tdb_single_content .id_top_ad img,.tdb_single_content .id_bottom_ad img{margin-bottom:0}.tdb_single_content .id_top_ad .adsbygoogle,.tdb_single_content .id_bottom_ad .adsbygoogle{position:relative}.tdb_single_content .id_ad_content-horiz-left,.tdb_single_content .id_ad_content-horiz-right,.tdb_single_content .id_ad_content-horiz-center{margin-bottom:15px}.tdb_single_content .id_ad_content-horiz-left img,.tdb_single_content .id_ad_content-horiz-right img,.tdb_single_content .id_ad_content-horiz-center img{margin-bottom:0}.tdb_single_content .id_ad_content-horiz-center{text-align:center}.tdb_single_content .id_ad_content-horiz-center img{margin-right:auto;margin-left:auto}.tdb_single_content .id_ad_content-horiz-left{float:left;margin-top:9px;margin-right:21px}.tdb_single_content .id_ad_content-horiz-right{float:right;margin-top:6px;margin-left:21px}.tdb_single_content .tdc-a-ad .tdc-placeholder-title{width:300px;height:250px}.tdb_single_content .tdc-a-ad .tdc-placeholder-title:before{position:absolute;top:50%;-webkit-transform:translateY(-50%);transform:translateY(-50%);margin:auto;display:table;width:100%}.tdb_single_content .tdb-block-inner.td-fix-index{word-break:break-word}.tdi_78 .tdb-block-inner{max-width:100%;margin-left:auto;margin-right:auto}.tdi_78,.tdi_78>p,.tdi_78 .tdb-block-inner>p{font-family:Noto Sans!important;font-size:15px!important;line-height:1.6!important;font-weight:400!important}.tdi_78 h1{font-family:Noto Sans!important;font-size:50px!important;line-height:1.2!important;font-weight:600!important}.tdi_78 h2{font-family:Noto Sans!important;font-size:40px!important;line-height:1.2!important;font-weight:600!important}.tdi_78 h3:not(.tds-locker-title){font-family:Noto Sans!important}.tdi_78 h4{font-family:Noto Sans!important}.tdi_78 h5{font-family:Noto Sans!important}.tdi_78 h6{font-family:Noto Sans!important}.tdi_78 li{font-family:Noto Sans!important}.tdi_78 .tdb-block-inner blockquote p{font-family:Noto Sans!important}.tdi_78 .wp-caption-text,.tdi_78 figcaption{font-family:Noto Sans!important}.tdi_78...

Giấc mộng đẹp thơm hương quế

Khó tìm được điều gì đẹp hơn giữa những người dưng với nhau. Khi sự hiếu khách diễn ra ở một ngôi nhà xa tít tắp trên núi thế này, càng khiến lữ khách cảm động.Gia chủ nhường cho...

Lãnh đạo tỉnh Quảng Nam yêu cầu cải tạo hoặc xây mới cầu Koi đúng cam kết

Theo thông báo, lãnh đạo tỉnh giao Sở GT-VT chủ trì, phối hợp UBND TP.Hội An và Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh có trách nhiệm làm việc, yêu cầu...

Đổi mới nội dung, thiết thực thi đua hướng về cơ sở

Đại hội có sự tham dự của Trung tướng Khuất Việt Dũng - Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh (CCB) Việt Nam; Phó Bí Thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Đức Dũng; Chủ tịch...

Cùng tác giả

Lễ hội sâm Ngọc Linh Quảng Nam hút hơn 10.000 lượt khách

Lễ hội sâm Ngọc Linh lần thứ 6 - năm 2024 tại Quảng Nam thu hút hơn 10.000 lượt khách tham quan, mua sắm, giúp người trồng sâm thu gần 6 tỉ đồng. Sáng 3.8, lễ hội sâm Ngọc Linh lần thứ VI năm 2024, tại huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam với chủ đề “Ngọc Linh - Mãi mãi tự hào”, đã chính thức khép lại. Lễ hội diễn ra từ ngày 1-3.8 với 5 hoạt động chính gồm: Chương trình khai mạc...

Xem lại màn pháo hoa lung linh đưa Phần Lan lên ngôi vương ở Đà Nẵng

Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng đã khép lại sau gần 2 tháng tranh tài, với màn trình diễn ấn tượng của đội Phần Lan trong đêm chung kết. Pháo hoa rực sáng bầu trời sông Hàn - Ảnh: TRƯỜNG TRUNG Đội Phần Lan đã sử dụng 10.000 quả pháo, nhiều hơn gấp đôi so với thông thường, khiến khán giả không thể rời mắt khỏi bầu trời. Đặc biệt ngoài các loạt pháo tầm cao, tầm trung, các...

Hội An vào top 25 thành phố tuyệt nhất thế giới

Tạp chí du lịch danh tiếng Travel + Leisure vừa công bố danh sách 25 điểm đến tốt nhất thế giới. Trong đó, phố cổ Hội An của Việt Nam xếp thứ 4. Hội An xếp thứ 4 trong danh sách 25 điểm đến tốt nhất thế giới theo Tạp chí du lịch Travel + Leisure 2024 - Ảnh: SHUTTERSTOCK Danh sách điểm đến năm 2024 theo độc giả của Travel + Leisure bao gồm xếp hạng 25 thành phố tốt nhất thế...

Hội An được vinh danh là điểm đến du lịch giá trị nhất năm 2024

Theo nghiên cứu của tờ The Post Office UK (Bưu điện Anh), đô thị cổ Hội An của Việt Nam đứng đầu danh sách 10 điểm đến du lịch giá trị nhất năm 2024. Bài báo nhấn mạnh Hội An từng là một thương cảng buôn bán sầm uất trong nhiều thế kỷ, giờ trở thành điểm đến lý tưởng cho nhiều du khách nhờ giá cả phải chăng tại các nhà hàng hay quán bar địa phương. Trong tổng số...

Chợ biển Tam Tiến lúc rạng đông

Quảng Nam thu hút du khách với những bờ biển trải dài, phố Hội lung linh đèn màu với các hoạt động văn hóa đa dạng. Tới đây, du khách còn thoả sức khám phá đời sống của những cư dân bản địa. Hãy cùng tôi trải nghiệm những phiên chợ cá trên bãi biển Tam Tiến.

Cùng chuyên mục

Lễ hội sâm Ngọc Linh Quảng Nam hút hơn 10.000 lượt khách

Lễ hội sâm Ngọc Linh lần thứ 6 - năm 2024 tại Quảng Nam thu hút hơn 10.000 lượt khách tham quan, mua sắm, giúp người trồng sâm thu gần 6 tỉ đồng. Sáng 3.8, lễ hội sâm Ngọc Linh lần thứ VI năm 2024, tại huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam với chủ đề “Ngọc Linh - Mãi mãi tự hào”, đã chính thức khép lại. Lễ hội diễn ra từ ngày 1-3.8 với 5 hoạt động chính gồm: Chương trình khai mạc...

Xem lại màn pháo hoa lung linh đưa Phần Lan lên ngôi vương ở Đà Nẵng

Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng đã khép lại sau gần 2 tháng tranh tài, với màn trình diễn ấn tượng của đội Phần Lan trong đêm chung kết. Pháo hoa rực sáng bầu trời sông Hàn - Ảnh: TRƯỜNG TRUNG Đội Phần Lan đã sử dụng 10.000 quả pháo, nhiều hơn gấp đôi so với thông thường, khiến khán giả không thể rời mắt khỏi bầu trời. Đặc biệt ngoài các loạt pháo tầm cao, tầm trung, các...

Hội An vào top 25 thành phố tuyệt nhất thế giới

Tạp chí du lịch danh tiếng Travel + Leisure vừa công bố danh sách 25 điểm đến tốt nhất thế giới. Trong đó, phố cổ Hội An của Việt Nam xếp thứ 4. Hội An xếp thứ 4 trong danh sách 25 điểm đến tốt nhất thế giới theo Tạp chí du lịch Travel + Leisure 2024 - Ảnh: SHUTTERSTOCK Danh sách điểm đến năm 2024 theo độc giả của Travel + Leisure bao gồm xếp hạng 25 thành phố tốt nhất thế...

Hội An được vinh danh là điểm đến du lịch giá trị nhất năm 2024

Theo nghiên cứu của tờ The Post Office UK (Bưu điện Anh), đô thị cổ Hội An của Việt Nam đứng đầu danh sách 10 điểm đến du lịch giá trị nhất năm 2024. Bài báo nhấn mạnh Hội An từng là một thương cảng buôn bán sầm uất trong nhiều thế kỷ, giờ trở thành điểm đến lý tưởng cho nhiều du khách nhờ giá cả phải chăng tại các nhà hàng hay quán bar địa phương. Trong tổng số...

Chợ biển Tam Tiến lúc rạng đông

Quảng Nam thu hút du khách với những bờ biển trải dài, phố Hội lung linh đèn màu với các hoạt động văn hóa đa dạng. Tới đây, du khách còn thoả sức khám phá đời sống của những cư dân bản địa. Hãy cùng tôi trải nghiệm những phiên chợ cá trên bãi biển Tam Tiến.

Về với miệt vườn Cẩm Thanh

Được ví như miền tây trong lòng phố Hội, rừng dừa Bẩy Mẫu là điểm du lịch sinh thái hấp dẫn. Trong không gian miệt dừa xanh ngát, tiếng hò xứ Quảng ngọt ngào như vang vọng bên các dòng sông. Trên chiếc ghe, hình ảnh người phụ nữ Quảng Nam bình dị trong chiếc áo bà ba như một sự cuốn hút dẫn lối cho những ai lần đầu đến đây.

Khám phá phòng trưng bày kỷ lục Truyện Kiều ở Hội An

Phòng trưng bày ở Hội An sở hữu kỷ lục Việt Nam liên quan đến Truyện Kiều, bộ tem linh vật ngựa cùng hàng nghìn đồng xu, tiền giấy phục vụ du khách. CSO Gallery là tòa nhà ba tầng, rộng gần 2.000 m2, nằm trên đường Cửa Đại, thành phố Hội An. Phòng trưng bày được đưa vào hoạt động đầu năm 2024, lưu giữ 20.000 vật phẩm, với 77 bộ sưu tập được phân chia sáu khu vực...

Lễ hội hoa sưa Tam Kỳ, Quảng Nam

Làng Hương Trà bên sông Tam Kỳ, phía nam ngoại ô thành phố. Hàng trăm năm trước người dân trồng sưa ven đê chống sạt lở, ngăn lũ được. Khác với cây sưa (huỳnh đàn) ở miền Bắc, sưa vàng được người dân miền Trung gọi là cây hương vườn. Loài này cùng chi với cây giáng hương quả to và giáng hương mắt chim, không phải loại gỗ quý như sưa trắng ở phía Bắc. Trước đây, sưa...

Cẩm nang du lịch Quảng Nam

Tỉnh Quảng Nam nằm ở khu vực Nam Trung Bộ, trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, cách Hà Nội 820km về phía bắc, thành phố Đà Nẵng 60km về phía bắc và TP HCM 900km về phía nam. Quảng Nam giáp thành phố Đà Nẵng, tỉnh Thừa Thiên Huế, Kon Tum và Quảng Ngãi, đường bờ biển dài 125km và gần 160km đường biên giới với Lào. Thủ phủ của tỉnh là thành phố Tam Kỳ, ngoài ra...

Hàng sưa di sản trăm tuổi hút khách

Chín cây sưa di sản ở làng sinh thái Hương Trà, thành phố Tam Kỳ vào độ nở hoa vàng, thu hút đông đảo khách tham quan mỗi ngày. Hai ngày qua, quần thể cây sưa di sản ở sinh thái Hương Trà, phường Hòa Hương, ngoại ô thành phố Tam Kỳ bung nở vàng rực, chiếm trọn không gian. Thời điểm này ruộng lúa chín vàng tạo nên bức tranh phong cảnh làng quê thơ mộng khi nhìn từ trên...

Tin nổi bật

Tin mới nhất