Tập trung 3 trụ cột phát triển ngành dừa

Thông qua diễn đàn “Truyền thông quản lý sức khỏe cây dừa Việt Nam đáp ứng yêu cầu sản xuất gắn với người tiêu dùng” do Báo Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Cục Trồng trọt và BVTV- Bộ Nông nghiệp và Môi trường; Trường ĐH Trà Vinh và Hiệp hội Dừa Việt Nam vừa tổ chức, các đơn vị, chuyên gia đã chia sẻ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng, ổn định vùng nguyên liệu dừa và đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của thị trường trong và ngoài nước.

Đại biểu tham quan sản phẩm dừa sáp cấy phôi của Trường ĐH Trà Vinh.

Giải pháp phát triển ngành dừa

Việc xây dựng chiến lược phát triển ngành dừa thích ứng trong giai đoạn mới là yêu cầu cấp thiết không chỉ giúp bảo vệ cây dừa trước biến đổi khí hậu và dịch hại mới nổi, còn cần đến mục tiêu “Dừa Việt Nam xanh- an toàn- bền vững”, tạo vị thế cạnh tranh quốc tế và nâng cao đời sống nông dân.

Theo bà Nguyễn Thị Kim Thanh- Chủ tịch Hiệp hội Dừa Việt Nam: Việc phát triển bền vững ngành dừa cần dựa trên 3 trụ cột: hiệu quả kinh tế, an toàn sinh thái và niềm tin người tiêu dùng. Các giải pháp an toàn bao gồm chọn giống khỏe, kháng sâu bệnh, ứng dụng quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), sử dụng chế phẩm sinh học, chuyển đổi số trong truy xuất nguồn gốc. Đồng thời, phát triển mô hình canh tác xen sinh thái, tiết kiệm nước, tận dụng phụ phẩm để hình thành kinh tế tuần hoàn dừa.

Vùng ĐBSCL là khu vực có diện tích trồng dừa lớn nhất cả nước, tập trung chủ yếu ở Vĩnh Long và Sóc Trăng. Tuy nhiên, sản xuất dừa còn gặp nhiều khó khăn do kỹ thuật canh tác chưa đồng bộ, dịch hại, biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn… ảnh hưởng lớn đến năng suất, chất lượng trái dừa.

Theo bà Huỳnh Thị Ngọc Diễm- Phó Giám đốc Trung tâm Trồng trọt và BVTV phía Nam: Để khắc phục, trung tâm đề xuất tăng cường đầu tư công nghệ tưới nhỏ giọt, cảm biến độ ẩm, phát triển giống dừa kháng mặn, năng suất cao, đẩy mạnh tập huấn kỹ thuật cho nông dân và hình thành HTX liên kết với doanh nghiệp chế biến. Bên cạnh đó, cần mở rộng canh tác hữu cơ...

Dừa Vĩnh Long- xanh và bền vững

Hiện toàn tỉnh có gần 120.000ha dừa với hơn 22 triệu cây, chiếm hơn 50% diện tích dừa cả nước, đóng vai trò cây trồng chủ lực của địa phương. Dừa mang lại thu nhập bình quân 100-150 triệu đồng/ha/năm, góp phần ổn định sinh kế cho 270.000 hộ dân. Đến năm 2030, tỉnh đặt mục tiêu mở rộng diện tích lên 132.000ha, hướng tới phát triển bền vững và thích ứng khí hậu.

Tỉnh hiện có hơn 30.000ha dừa hữu cơ đạt chuẩn quốc tế và 156 mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu. Ngành chế biến phát triển với hơn 180 doanh nghiệp, kim ngạch xuất khẩu năm 2025 ước đạt 500 triệu USD. Tuy nhiên, ngành vẫn đối mặt thách thức từ xâm nhập mặn, triều cường, sâu bệnh và sản xuất manh mún.

Ông Văn Hữu Huệ- Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Chiến lược phát triển tập trung vào 3 trụ cột: xây dựng vùng nguyên liệu bền vững thích ứng biến đổi khí hậu, đẩy mạnh chế biến sâu, tăng giá trị gia tăng và tăng cường liên kết chuỗi giá trị. Tỉnh sẽ ưu tiên nghiên cứu giống chịu mặn, áp dụng tưới tiết kiệm nước, canh tác hữu cơ, phát triển du lịch sinh thái gắn với sản phẩm dừa, đồng thời xây dựng thương hiệu “Dừa Vĩnh Long- xanh và bền vững”.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt, việc nghiên cứu và phát triển các giống dừa chịu hạn, chịu mặn là hướng đi tất yếu.

Bà Nguyễn Phương Thảo- đại diện Trường ĐH Quốc tế (ĐH Quốc gia TP Hồ Chí Minh) chia sẻ: Người dân cần chú trọng cải thiện kỹ thuật canh tác, nhất là hệ thống tưới tiêu, nhằm bảo đảm độ ẩm cho cây trong mùa khô. Nhiều năm qua, ngành dừa Việt Nam vẫn chưa tạo được giống mới có tính vượt trội. Trong khi đó, nhu cầu về giống chất lượng cao phục vụ sản xuất và xuất khẩu ngày càng lớn. Do đó, việc ứng dụng công nghệ sinh học, đặc biệt trong nhân giống và chọn tạo giống mới là yêu cầu cấp bách.

Bài, ảnh: MỸ NHÂN

Nguồn: https://baovinhlong.com.vn/kinh-te/nong-nghiep/202511/tap-trung-3-tru-cot-phat-trien-nganh-dua-26d07d9/