Thăm đền Cùng bên bờ sông Mã

Đền Cùng là nơi sinh hoạt tâm linh của người dân xã Cẩm Tú và du khách thập phương.

Bản thần tích sắc phong được ban ngày 25 tháng 7 niên hiệu Khải Định thứ 9, năm 1924 đã ghi lại sự tích của thần được thờ ở đền Cùng. Trong bản thần tích sắc phong này có ghi nội dung: Xưa kia trong làng có hai cụ già ban đêm nằm mộng gặp hai vị tiên nhân xưng là Thượng Ngàn Đào Nguyên công chúa Lê Mai đại vương và Sơn tiên đại vương Ngô Liên dạo bước dưới nhân gian, thấy cảnh sắc nơi đây phong cảnh hữu tình nên dừng chân ở lại... Sau khi tỉnh giấc, hai bậc cao niên mang giấc mộng lạ kể với dân làng. Cho rằng đó là điềm báo có tiên thánh giáng ngự, người dân trong vùng góp công, góp của để dựng đền thờ dưới chân núi Liên Sơn để thờ Thượng Ngàn Đào Nguyên công chúa Lê Mai đại vương. Vào mùng một, ngày rằm, Nhân dân trong làng đến đền để thắp hương, cầu phúc, cầu an.

Theo lời kể của các cụ cao niên trong thôn Liên Sơn, đền Cùng trước đây được xây dựng bề thế với 5 gian tiền đường và 3 gian hậu cung. Bộ khung của ngôi đền làm bằng gỗ, tường xây bằng gạch, trát vôi, các bộ phận gỗ của kiến trúc được chạm trổ, trang trí bằng hình ảnh điêu khắc truyền thống. Trải qua thời gian, biến cố của lịch sử, đền bị xuống cấp, năm 1953 đền bị sập đổ hoàn toàn. Những năm 80 của thế kỷ XX, đền Cùng được xây dựng lại. Năm 2023, được sự quan tâm của Nhà nước, đền Cùng tiếp tục được tu bổ, tôn tạo với các hạng mục đường vào đền, sân tổ chức lễ hội, bãi đỗ xe...

Đến với đền Cùng, du khách tìm thấy sự tĩnh tâm, được thả hồn ngắm cảnh quan thiên nhiên thơ mộng với những bãi cát dài và ngắm nhìn dòng sông Mã nước chảy hiền hòa vào mùa nước cạn, mãnh liệt khi mùa nước lũ; khám phá, trải nghiệm vẻ đẹp của núi Liên Sơn nằm sát sau lưng ngôi đền. Với những giá trị về lịch sử, văn hóa, khoa học và thẩm mỹ, năm 2012, đền Cùng được công nhận di tích lịch sử, văn hóa cấp tỉnh.

Ông Trương Văn Trọng, người trông coi di tích lịch sử văn hóa đền Cùng, cho biết: "Đền Cùng là nơi linh thiêng, niềm tự hào của Nhân dân xã Cẩm Tú. Nhiều năm qua, tôi đã tự nguyện trông coi, bảo vệ đền, thắp hương vào các ngày mùng một, rằm, lễ, tết. Mong rằng thời gian tới Nhà nước tiếp tục quan tâm tu bổ, tôn tạo để nơi đây xứng tầm là di tích lịch sử cấp tỉnh".

Để bảo tồn và phát huy giá trị di tích đền Cùng, thời gian qua xã Cẩm Tú đã vận động Nhân tham gia bảo vệ, góp công sức, góp của chỉnh trang khuôn viên của các di tích; vệ sinh môi trường xung quanh đền; thành kính thắp hương vào các ngày đầu tháng, ngày rằm... Từ năm 2021, Lễ hội đền Cùng được xã Cẩm Tú tổ chức thường niên vào ngày 24/1 âm lịch. Ngoài phần lễ, còn có phần hội với các trò chơi, trò diễn dân gian đặc sắc của đồng bào dân tộc Mường nơi đây, như: đánh mảng, chơi đu, đẩy gậy, kéo co... thu hút đông đảo Nhân dân, du khách thập phương.

“Xã Cẩm Tú tiếp tục tăng cường công tác quản lý chống xâm hại đến di tích lịch sử, văn hóa đền Cùng; tích cực tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân trong việc gìn giữ và phát huy các giá trị của đền; huy động nguồn lực để xây dựng các công trình phụ trợ phục vụ ngày càng tốt hơn cho người dân, du khách thập phương khi đến đền Cùng tham quan, vãn cảnh. Qua đó, góp phần xây dựng nơi đây không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh mà còn là sợi dây gắn kết cộng đồng dân cư trên địa bàn xã”, ông Phạm Minh Vũ, Chủ tịch UBND xã Cẩm Tú, chia sẻ.

Bài và ảnh: Mạnh Hải

Nguồn: https://baothanhhoa.vn/tham-den-cung-ben-bo-song-ma-267318.htm