Tiếp tục tháo gỡ khó khăn trong thực hiện công tác giảm nghèo

QTO - Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở đã góp phần giúp chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 tại tỉnh Quảng Trị đạt được nhiều kết quả tích cực. Qua đó không chỉ cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của người dân mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương. Tuy nhiên, bên cạnh những điểm sáng, vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc cần kịp thời tháo gỡ.

Lúng túng trong thực hiện

Những năm qua, chương trình MTQG giảm nghèo bền vững đã trở thành “đòn bẩy” quan trọng giúp các địa bàn đặc biệt khó khăn từng bước cải thiện điều kiện sống và phát triển kinh tế-xã hội. Giai đoạn 2021-2025, tổng vốn huy động từ ngân sách nhà nước để thực hiện chương trình hơn 1.272 tỉ đồng, trong đó ngân sách trung ương chiếm 89,2%, ngân sách tỉnh chiếm 10,8%. Kinh phí huy động thực hiện các chính sách giảm nghèo trên địa bàn toàn tỉnh hơn 8.848 tỉ đồng. Các nguồn lực này đã góp phần cải thiện điều kiện sống, mở rộng cơ hội tiếp cận dịch vụ cơ bản cho người nghèo, từ đó thúc đẩy giảm nghèo bền vững.

Nhờ vậy, đến cuối năm 2024, tỉ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm còn 4,46%, tương đương 19.805 hộ; hộ nghèo là dân tộc thiểu số giảm còn 37,92%, tương đương 15.437 hộ. Các chính sách hỗ trợ giảm nghèo được triển khai đồng bộ, giúp hàng nghìn hộ gia đình được tạo việc làm, hỗ trợ nhà ở, phương tiện sinh kế, từng bước nâng cao đời sống, vươn lên thoát nghèo.

Đoàn Thanh niên khởi công công trình nhà ở cho hộ dân có hoàn cảnh khó khăn - Ảnh: N.P

Tuy nhiên, bên cạnh những điểm sáng, quá trình thực hiện chương trình vẫn còn gặp không ít khó khăn, ảnh hưởng đến chất lượng thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững. Cụ thể, một số văn bản hướng dẫn thực hiện chương trình của trung ương, của tỉnh ban hành chậm hoặc đã ban hành nhưng sửa đổi, bổ sung nhiều lần khiến các cấp, ngành, địa phương lúng túng, dẫn đến chậm tiến độ triển khai các hoạt động. Tỉ lệ giải ngân vốn sự nghiệp thấp; các tiểu dự án, như: Tiểu dự án về dinh dưỡng, hỗ trợ người lao động làm việc ở nước ngoài...  thực hiện thiếu đồng bộ. Công tác tuyên truyền, truyền thông, đặc biệt tại các xã vùng sâu, vùng xa chưa đạt hiệu quả do chưa đi vào trọng tâm, thiếu sáng tạo, chưa phù hợp với văn hóa và thói quen tiếp cận thông tin của đồng bào dân tộc thiểu số. Quy trình triển khai còn nhiều thủ tục phức tạp, chưa phù hợp với trình độ, điều kiện của hộ nghèo.

Bên cạnh đó, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền một số địa phương còn hạn chế; việc tổ chức thực hiện thiếu quyết liệt, sợ trách nhiệm, làm việc cầm chừng; thiếu hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc. Đối với người nghèo vẫn còn một bộ phận chưa chịu khó, thiếu ý chí vươn lên thoát nghèo, còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại, không muốn ra khỏi danh sách hộ nghèo để được hưởng các chính sách hỗ trợ của Nhà nước...

Rút kinh nghiệm để đẩy nhanh tiến độ triển khai chương trình

Từ những khó khăn, vướng mắc gây chậm tiến độ thực hiện chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, nhiều bài học kinh nghiệm đã được rút ra nhằm nâng cao hiệu quả và đẩy nhanh tiến độ triển khai chương trình trong thời gian tới. Trước hết, cần xác định chương trình MTQG giảm nghèo bền vững là nhiệm vụ trọng tâm trong chiến lược phát triển kinh tế-xã hội, được thực hiện xuyên suốt và lâu dài.

Do đó, các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh cần chú trọng phân quyền và trách nhiệm rõ ràng; rà soát, ban hành (hoặc cập nhật) quy chế phối hợp để giảm tình trạng chồng chéo và rõ trách nhiệm giải ngân, ký quyết định phân bổ vốn. Đồng thời tinh gọn, lồng ghép nguồn lực và đẩy nhanh giải ngân; đối với các chương trình, dự án nhỏ cần đề xuất cơ chế rút gọn thủ tục trong giải ngân vốn. Đồng thời, tăng cường truyền thông theo hướng đa dạng, sáng tạo và gần gũi với người dân; đổi mới hình thức tiếp cận thông tin, kết hợp linh hoạt giữa trực tiếp và trực tuyến, sử dụng mạng xã hội, hình ảnh-video minh họa, ngôn ngữ bản địa.

Song song với đó, cần tập trung thực hiện mô hình sinh kế bền vững gắn với việc làm và liên kết thị trường tạo nguồn thu nhập ổn định, giúp người nghèo tự lực vươn lên, thoát nghèo bền vững. Thực hiện lồng ghép hiệu quả các nguồn lực nhằm tránh tình trạng manh mún, trùng lắp, dàn trải. Xây dựng cơ chế giám sát, đánh giá khách quan, minh bạch, có sự tham gia của người dân và cộng đồng...

Với những bài học kinh nghiệm được rút ra, trong giai đoạn mới, tỉnh Quảng Trị sẽ thực hiện hiệu quả mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bao trùm và bền vững; không chỉ giúp hộ nghèo thoát nghèo bền vững mà còn thúc đẩy phát triển nông thôn hiện đại, toàn diện và thu hẹp khoảng cách giữa các vùng miền. Từ đó sớm đưa mục tiêu cuối năm 2030, tỉ lệ hộ nghèo giảm trên 50% so với đầu kỳ theo chuẩn nghèo đa chiều quốc gia trở thành hiện thực, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh, bền vững, giải quyết tốt các vấn đề an sinh xã hội, hoàn thành các chỉ tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh đã đề ra.

Nam Phương

Nguồn: https://baoquangtri.vn/xa-hoi/202512/tiep-tuc-thao-go-kho-khan-trong-thuc-hien-cong-tac-giam-ngheo-06f6cc1/