Người dân mua vé không dùng tiền mặt tại tuyến metro số 1 TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online bên lề Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025, Giám đốc Trung tâm Công nghệ chính phủ toàn cầu (GGTC) Manuel Kilian nhấn mạnh các sản phẩm số do chính quyền xây dựng tuy không phải cạnh tranh gắt gao với các đối thủ khác như trong khu vực tư, nhưng điều cần cạnh tranh chính là giành được sự tin tưởng của người dân.
Người dân được thuyết phục số hóa
Thách thức mà mọi quốc gia, mọi chính phủ trên thế giới hiện nay đều phải đối mặt chính là thuyết phục và có được niềm tin của người dân trong bối cảnh chuyển đổi số.
Vấn đề này khó ở chỗ chính phủ không chỉ phải có thiết kế kỹ thuật của một giải pháp, nhưng còn nghĩ cách để giải pháp này được ứng dụng. Chính phủ sẽ phải cạnh tranh để có được niềm tin của người dân, chúng ta sẽ phải vừa tạo dựng lòng tin và xây dựng những giải pháp dễ sử dụng, thú vị, và tạo ra giá trị thực sự cho quốc dân.
Và một khi tư duy đó được hình thành trong bộ máy nhà nước, tôi cho rằng lúc đó chúng ta sẽ chứng kiến một sự chuyển biến tích cực: xây dựng các giải pháp số được người dân yêu thích, vận hành trơn tru như các ứng dụng của khu vực tư nhân.
Điều quan trọng nhất chính là điều này: tham vọng và chất lượng dịch vụ số hoặc ứng dụng của chính phủ phải tương xứng với niềm tin mà người dân dành cho họ.
Tôi tin chắc rằng Việt Nam cũng đang cố gắng, giống như các chính phủ khác trên thế giới. Theo tôi, có ba yếu tố rất quan trọng để các chính phủ có thể tiến về phía trước.
Thứ nhất là một mức độ ổn định chính trị nhất định, bạn phải duy trì sự liên tục, và khi đã đặt ra mục tiêu, thì cần kiên định đi tới mục tiêu đó.
Thứ hai là quỹ đạo tăng trưởng của đất nước. Như Việt Nam, các bạn đã tăng trưởng rất mạnh trong những năm qua, người dân đã quen với việc mọi thứ thay đổi, mọi thứ tiến lên. Điều đó rất quan trọng, vì nó cho phép chính phủ thay đổi mà người dân vẫn sẵn sàng đón nhận.
Yếu tố thứ ba cực kỳ quan trọng là nhận thức tích cực về công nghệ trong xã hội. Chính phủ chỉ có thể tiến nhanh bằng mức độ mà người dân chấp nhận công nghệ. Xã hội càng cởi mở với công nghệ, chính phủ càng dễ đổi mới.
Nếu có đủ ba yếu tố này: sự liên tục trong hệ thống chính trị, quỹ đạo tăng trưởng mang tính thay đổi, và thái độ tích cực của xã hội đối với công nghệ, thì bạn có những nền tảng quan trọng để tiến lên. Và tôi cảm nhận rằng Việt Nam có cả ba điều đó.
Hãy đặt tham vọng “tất cả đều số hóa”. Tôi tin rằng TP.HCM sẽ đạt được đến một tương lai mà ở đó giấy tờ được loại bỏ hoàn toàn, chuyển sang dạng số hóa và kỹ thuật số.
Hãy nhìn vào những lĩnh vực khác của đời sống mà chúng ta đã làm được. Ví dụ, bạn di chuyển trong thành phố, bạn đâu còn dùng vé giấy hay giấy tờ gì nữa, mà toàn bộ đều trên nền tảng số. Và tham vọng của chính phủ cũng nên như vậy.
Bạn có thể thấy ở nhiều quốc gia điều này đã trở thành hiện thực. Hãy nhìn Estonia, tất cả dịch vụ công đều số hóa. Ở Ukraine, họ có một ứng dụng duy nhất để truy cập mọi dịch vụ công.
Điều đó hoàn toàn khả thi. Và đôi khi, chính phủ cũng cần đặt ra những mục tiêu thật cao để nâng tiêu chuẩn, vì khi đó chúng ta sẽ có động lực mạnh hơn, và đó chính là điều mà chúng ta cần.
Ông Manuel Kilian, Giám đốc Trung tâm Công nghệ chính phủ toàn cầu (GGTC)
Chính phủ phải đặt ‘luật chơi’
Bên cạnh việc tạo niềm tin và thuyết phục người dân, chính phủ sẽ cần xác định vai trò của một “kiến trúc sư tương lai” trong những thời khắc chuyển động sâu rộng. Nhiệm vụ trọng tâm của nhà nước phải là bảo đảm các công nghệ mới được chuyển hóa thành giá trị công, trong bối cảnh số hóa và trí tuệ nhân tạo đang tăng tốc.
Chỉ có chính phủ mới có tính chính danh để đặt ra “luật chơi”, vì khi không có các khuôn khổ pháp lý và đạo đức rõ ràng, đổi mới công nghệ có nguy cơ làm suy giảm niềm tin và tạo ra bất ổn. Chỉ khu vực công mới có thể tạo ra những khung bảo vệ cần thiết để đổi mới sáng tạo diễn ra một cách an toàn và có trách nhiệm.
Đồng thời, chính phủ đảm nhiệm việc phát triển các hạ tầng thiết yếu, vốn là nền tảng cho sự phát triển của toàn bộ nền kinh tế. Các hạ tầng số công, từ định danh số an toàn đến hệ thống trao đổi dữ liệu tin cậy, dù không nổi bật, nhưng lại là xương sống vô hình của nền kinh tế hiện đại. Không có chúng, cả thị trường lẫn người dân đều khó có thể phát triển trong môi trường số.
Chính phủ cũng là đơn vị duy nhất có khả năng kết nối và điều phối các hệ sinh thái ở quy mô lớn. Các trường đại học, doanh nghiệp khởi nghiệp, tập đoàn toàn cầu và người dân không tự nhiên hội tụ quanh một sứ mệnh chung. Chính phủ có quyền hạn, và trách nhiệm, quy tụ họ lại để cùng giải quyết các thách thức mang tính toàn xã hội.
Điều này không có nghĩa là chính phủ phải làm tất cả. Một Nhà nước hiện đại biết khi nào cần kiến tạo, khi nào cần điều chỉnh, khi nào cần mua sắm và khi nào nên để không gian cho đổi mới sáng tạo tự vận hành.
Tuy nhiên nếu thiếu một khu vực công có năng lực và tầm nhìn chiến lược ở vị trí trung tâm, triển vọng của một nền kinh tế thông minh sẽ khó có thể được phát huy trọn vẹn.
Vì vậy chính phủ hiện đại không phải là lực cản của tiến bộ, mà là điều kiện tiên quyết để bảo đảm chuyển đổi công nghệ diễn ra một cách bền vững, công bằng và bền bỉ. Điều này đúng với TP.HCM với châu Á và trên toàn thế giới.
Cùng Tuổi Trẻ kiến tạo "sức bật mới" cho TP.HCM
Báo Tuổi Trẻ mở tuyến bài "Động lực tăng trưởng kinh tế TP.HCM", hành trình tìm kiếm những giải pháp, ý tưởng và mô hình mới giúp siêu đô thị đầu tàu của cả nước bứt phá mạnh mẽ hơn trong giai đoạn tới.
Với ý nghĩa đó, trân trọng mời các chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp và bạn đọc cùng chia sẻ góc nhìn, sáng kiến, đề xuất chính sách, hay câu chuyện thực tế từ lĩnh vực của mình, để cùng kiến tạo "sức bật mới" cho TP.HCM, vì tương lai của siêu đô thị năng động nhất Việt Nam.
Các bài viết xin gửi về địa chỉ mail: kinhte@tuoitre.com.vn, ghi rõ bài cho tuyến "Động lực tăng trưởng kinh tế TP.HCM".
Nguồn: https://tuoitre.vn/tp-hcm-can-tham-vong-so-hoa-tat-ca-dich-vu-cong-20251129093617871.htm
Bình luận (0)