Từ khung cửi đến nông thôn mới - hành trình giữ sắc Thổ bằng sợi võng gai

Giữa nhịp sống mới ở nông thôn, người dân xã Giai Xuân (huyện Tân Kỳ cũ) vẫn gìn giữ nghề đan võng gai truyền thống. Những đôi tay khéo léo của phụ nữ Thổ không chỉ tạo sản phẩm bền đẹp, mà còn góp phần bảo tồn bản sắc và xây dựng nông thôn mới bền vững.

Ở xã miền núi Giai Xuân (Nghệ An), phụ nữ đồng bào Thổ vẫn cần mẫn giữ gìn nghề đan võng gai truyền thống. Những đôi tay khéo léo của phụ nữ Thổ không chỉ tạo sản phẩm bền đẹp, mà còn góp phần bảo tồn bản sắc và xây dựng nông thôn mới bền vững. Ảnh: Xuân Hoàng

Tại nhà văn hóa xóm Long Thọ, ngày nào cũng bắt gặp hình ảnh những người phụ nữ Thổ ngồi bên hiên, đôi tay thoăn thoắt đan những sợi gai trắng thành những chiếc võng truyền thống, được thị trường đang ưa chuộng. Ảnh: Xuân Hoàng

Bà Trương Thị Thống, tổ trưởng tổ hợp tác nghề đan võng gai Giai Xuân cho hay: Nghề này có từ lâu đời rồi. Ngày xưa, nhà nào cũng tự trồng cây gai, lấy sợi đan võng. Giờ thời thế thay đổi, nhưng chúng tôi vẫn cố giữ, bởi đó là nghề của ông bà để lại. Ảnh: Xuân Hoàng

Để làm ra một chiếc võng gai bền chắc, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn công phu. Từ việc trồng cây gai, bóc, chải, se sợi, đến đan và hoàn thiện đều đòi hỏi sự tỉ mỉ và sức bền. Ảnh: Xuân Hoàng

Theo bà Thống cho biết, hiện nay tổ hợp tác còn khoảng 30 thành viên duy trì nghề đan võng gai, chủ yếu là phụ nữ trung niên và cao tuổi. Ảnh: Xuân Hoàng

Một chiếc võng gai hoàn chỉnh, 3 người làm khoảng 5 - 7 ngày mới xong. Võng gai có ưu điểm là mát vào mùa hè, ấm khi trời lạnh, chắc chắn và bền hơn hẳn các loại võng công nghiệp. Ảnh: Xuân Hoàng

Để làm được chiếc võng gai, khó nhất là khâu hoàn thiện 2 đầu võng. Để đảm bảo đầu võng được bền chắc, đòi hỏi người thợ phải tán sợi cân nhau, sau đó đan quả căng phải rút dây đều, siết chặt. Nếu không, khi sử dụng đầu võng sẽ nhanh chùng. Ảnh: Xuân Hoàng

Mỗi chiếc võng gai bán được từ 1,5 đến 2,5 triệu đồng. Mặc dù không nhiều, nhưng quan trọng hơn là vẫn giữ được nghề truyền thống và đây cũng là nơi sinh hoạt văn hóa cộng đồng của các thành viên trong tổ hợp tác. Ảnh: Xuân Hoàng

Vỏ cây gai sau khi tách ra, chuốt lấy sợi tơ, phơi khô được ngâm nước cho mềm, rồi chải bằng tay cho tơi. Sợi đạt yêu cầu phải trắng, dai, đều. Sau đó, người thợ se sợi thành từng cuộn, đặt vào khung gỗ và đan theo kiểu mắt lưới truyền thống. Ảnh: Xuân Hoàng

Hiện nay, tổ hợp tác đan võng gai xã Giai Xuân có 10 sào đất trồng cây gai (bao gồm đất của xóm, xã và các thành viên trong tổ hợp tác), là chưa đủ để lấy nguyên liệu làm nghề. Cây gai trồng 45 ngày, khi chiều cao gần 2m là thu hoạch. Ảnh: Xuân Hoàng

Xã Giai Xuân đang đưa nghề đan võng gai vào chương trình xây dựng nông thôn mới theo hướng bảo tồn gắn với phát triển. Địa phương chú trọng tạo sản phẩm đặc trưng phục vụ du lịch cộng đồng, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và gìn giữ bản sắc văn hóa của đồng bào Thổ giữa không gian thiên nhiên hoang sơ. Ảnh: Xuân Hoàng

ADQuảng cáo

Nguồn: https://baonghean.vn/tu-khung-cui-den-nong-thon-moi-hanh-trinh-giu-sac-tho-bang-soi-vong-gai-10310961.html