Mới đây, NASA đã công bố loạt hình ảnh mới của sao chổi liên sao 3I/ATLAS, trong đó có những quan sát cận cảnh nhất từng ghi nhận.
Trước đó, ngày 29/10, sao chổi 3I/ATLAS tiến đến điểm gần Mặt Trời nhất, cách khoảng 210 triệu km.
Trong nhiều tuần, Mặt Trời đã che khuất nó khỏi tầm nhìn từ Trái Đất. Giờ đây, các kính thiên văn mặt đất đã bắt đầu quan sát lại được.
Đây là vật thể liên sao thứ ba (ký hiệu “3I”) từng được phát hiện bay xuyên qua Hệ Mặt Trời.
Câu hỏi “người ngoài hành tinh?” và lịch sử lặp lại
Theo Livescience, 3I/ATLAS được phát hiện ngày 1/7 bởi Hệ thống Cảnh báo Tiểu hành tinh (ATLAS). Ngay lập tức, câu hỏi “Liệu đó có phải là người ngoài hành tinh?” đã xuất hiện.
Sao chổi liên sao 3I/ATLAS, được Kính viễn vọng không gian Hubble chụp vào ngày 21/7/2025 (Ảnh: NASA).
Đây không phải lần đầu giới khoa học đối mặt với sự hoài nghi kiểu này. Hai vật thể liên sao trước đó: 1I/‘Oumuamua (2017) và 2I/Borisov (2019) cũng từng vướng nghi vấn tương tự.
Không chỉ với vật thể liên sao, mỗi khi có phát hiện thiên văn mới, giả thuyết “người ngoài hành tinh” lại bùng lên.
Cho đến nay, sao chổi 3I/ATLAS có thể là vật thể cổ xưa nhất từng đi ngang qua Hệ Mặt Trời.
Trong khi Hệ Mặt Trời của chúng ta hình thành cách đây 4,6 tỷ năm, các nghiên cứu mới cho rằng 3I/ATLAS có thể hơn 7 tỷ năm tuổi.
Nó đã lang thang giữa các vì sao hàng tỷ năm, chỉ để ghé qua Hệ Mặt Trời trong vài tháng ngắn ngủi. Đây có lẽ là lần gần nhất nó tiếp cận một ngôi sao trong hàng triệu năm.
Phân tích quang phổ cho thấy lượng CO2 ở lớp ngoài của sao chổi này cao hơn nhiều so với hầu hết các sao chổi trong Hệ Mặt Trời.
Nó cũng có tỷ lệ niken so với các nguyên tố khác cao bất thường, hé lộ dấu vết hóa học của đám mây khí nơi hệ sao của nó từng được hình thành.
Đây là lý do vì sao, theo các nhà khoa học, câu hỏi về người ngoài hành tinh nên là lựa chọn cuối cùng, chỉ đặt ra khi mọi khả năng khác đã bị loại bỏ.
Nếu vội vàng quy kết, chúng ta có thể bỏ lỡ những thông tin khoa học quý giá về sự hình thành hệ sao nơi nó sinh ra.
"Những tuyên bố phi thường đòi hỏi bằng chứng phi thường", Nhà thiên văn học Carl Sagan trích dẫn lại nguyên lý của nhà toán học Pierre-Simon Laplace.
Chúng ta chưa thể giải thích hết mọi chi tiết về sao chổi 3I/ATLAS, nhưng việc chưa biết hết không có nghĩa là bằng chứng cho người ngoài hành tinh.
Khi chưa biết, con người thích… điền vào chỗ trống
Việc nói về người ngoài hành tinh cũng tạo điều kiện cho thông tin sai lệch lan truyền.
Ví dụ, đã có những tuyên bố về những thứ như sự thay đổi quỹ đạo và sao chổi 3I/ATLAS "ẩn" sau Mặt Trời, mặc dù không có bằng chứng nào chứng minh điều này.
Các mô phỏng cho thấy hạt nhân của 3I/Atlas có đường kính 10–20 km, nhưng đám mây khí và bụi sáng của nó có thể che khuất một lõi nhỏ hơn nhiều (Ảnh minh họa).
Điều này cho thấy thông tin sai lệch dễ dàng được tạo ra và lan truyền như thế nào khi chúng ta nói về "người ngoài hành tinh".
Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) hiện đang lên kế hoạch quan sát sao chổi này bằng tàu Mars Express, ExoMars Trace Gas Orbiter và Jupiter Icy Moons Explorer để thu thập dữ liệu chi tiết hơn.
Vũ trụ vẫn chứa vô số điều chưa biết, nhưng khi đối mặt với bí ẩn, con người luôn có xu hướng điền vào khoảng trống bằng giả thuyết “người ngoài hành tinh".
Nguồn: https://dantri.com.vn/khoa-hoc/vi-sao-gia-thuyet-nguoi-ngoai-hanh-tinh-bung-len-quanh-sao-choi-3iatlas-20251110233732364.htm
Bình luận (0)