Việt Nam kiên định phát triển công nghệ AI theo triết lý mở

Tại Tọa đàm "AI vì nhân loại: Đạo đức và an toàn AI trong kỷ nguyên mới" diễn ra chiều ngày 02/12, trong khuôn khổ Tuần lễ Khoa học - Công nghệ (KH&CN) VinFuture 2025, Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy nhấn mạnh, AI là cơ hội lịch sử để Việt Nam bứt phá, nâng cao năng suất lao động, tăng trưởng hai con số và củng cố năng lực quản trị quốc gia. Thứ trưởng cho biết, tuyên ngôn AI Việt Nam là "Nhân văn - Mở - An toàn - Tự chủ - Hợp tác - Bao trùm - Bền vững". Trong đó, AI phải trở thành "hạ tầng trí tuệ quốc gia", được xây dựng trên chuẩn mở, dữ liệu mở, hạ tầng Make in VietNam và được ứng dụng rộng khắp để thúc đẩy.

Bộ Khoa học và Công nghệ•02/12/2025

Việt Nam kiên định phát triển công nghệ AI theo triết lý mở

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Bùi Thế Duy cho biết, Việt Nam đã ban hành Chiến lược AI đầu tiên vào năm 2021, song sự bùng nổ công nghệ trong vài năm gần đây đặt ra yêu cầu phải cập nhật toàn diện.

Cuối năm 2025, Việt Nam sẽ công bố Chiến lược AI cập nhật và Luật AI - không chỉ là khuôn khổ pháp lý mà là tuyên ngôn về tầm nhìn quốc gia, xác định AI phải trở thành "hạ tầng trí tuệ" của đất nước, thúc đẩy phúc lợi xã hội, phát triển bền vững và tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia.

Thứ trưởng nhấn mạnh, AI đang trở thành nền tảng thiết yếu như điện, viễn thông hay Internet. Quốc gia nào làm chủ được AI sẽ có lợi thế vượt trội trong kinh tế - xã hội và an ninh - quốc phòng. Vì vậy, Việt Nam đang xây dựng Trung tâm siêu tính toán AI quốc gia, hệ sinh thái dữ liệu mở và hạ tầng AI "Make in VietNam", đồng thời triển khai AI hoá toàn diện với tốc độ nhanh, đưa AI trở thành "trợ lý trí tuệ" phổ cập cho mọi người dân nhằm nâng cao năng suất xã hội và mở rộng khả năng tiếp cận tri thức.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy phát biểu khai mạc Tọa đàm.

Theo Thứ trưởng Bùi Thế Duy, Việt Nam kiên định phát triển công nghệ AI theo triết lý mở: Chuẩn mở, dữ liệu mở, mã nguồn mở. "Mở" là con đường để tiếp nhận tri thức toàn cầu, làm chủ công nghệ, phát triển Make in Vietnam và đóng góp trở lại cho nhân loại. "Mở" cũng là điều kiện để bảo đảm an toàn và minh bạch trong ứng dụng AI.

Để thị trường AI trong nước phát triển, ứng dụng phải đủ rộng. Nhà nước sẽ thúc đẩy ứng dụng AI trong các ngành, cơ quan và dịch vụ công; trong đó Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia sẽ dành 30 - 40% nguồn lực hỗ trợ, gồm cả voucher AI cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, để thị trường Việt Nam thực sự trở thành cái nôi của các doanh nghiệp AI mạnh.

"Chuyển đổi AI, không chỉ là "ứng dụng AI", mà là một tiến trình tái cấu trúc toàn diện hoạt động của tổ chức, ngành và quốc gia dựa trên AI nhằm tạo năng lực mới về quản lý, sản xuất và sáng tạo, tương tự như công nghiệp hóa hay chuyển đổi số. Với 100 triệu dân trẻ, năng động và am hiểu công nghệ, Việt Nam vừa là thị trường lớn, vừa là nơi hình thành các sản phẩm AI mới. Cùng với 11 nhóm công nghệ chiến lược, hạ tầng tính toán, dữ liệu phong phú, doanh nghiệp số Make in VietNam và cộng đồng startup nghiên cứu giàu khát vọng, Việt Nam đang sở hữu lợi thế lớn để đi nhanh, đi mạnh trong kỷ nguyên AI", Thứ trưởng Bùi Thế Duy nhấn mạnh.

Song song với cơ hội là những thách thức về đạo đức, việc làm và niềm tin xã hội. Vì vậy, Việt Nam chủ trương phát triển AI theo hướng nhanh - an toàn - nhân văn, trong đó con người là chủ thể ra quyết định cuối cùng.

Con đường AI của Việt Nam được định nghĩa bằng chữ "và"

Trong thời gian tới, Việt Nam sẽ ban hành Bộ quy tắc đạo đức AI quốc gia, Chiến lược AI và Luật AI với các quan điểm chủ đạo: Quản lý theo mức độ rủi ro; bảo đảm minh bạch và trách nhiệm giải trình; đặt con người làm trung tâm; khuyến khích phát triển AI trong nước; phát triển AI như động lực tăng trưởng nhanh và bền vững; và bảo vệ chủ quyền số quốc gia dựa trên dữ liệu, hạ tầng và công nghệ AI.

Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho biết, trong kỷ nguyên số, công nghệ là toàn cầu nhưng dữ liệu là địa phương. Những ứng dụng quan trọng phải vận hành trên hạ tầng AI Việt Nam, kết hợp hài hoà giữa nền tảng toàn cầu và nền tảng quốc gia. Đây chính là cơ hội của các quốc gia đang phát triển, khi lợi thế không chỉ nằm ở công nghệ lõi mà còn ở ngữ cảnh, văn hoá, dữ liệu và bài toán của từng quốc gia.

Thứ trưởng cũng khẳng định, con đường AI của Việt Nam được định nghĩa bằng chữ "và". Toàn cầu và địa phương; hợp tác và tự chủ; công nghệ và ứng dụng; tinh hoa và đại chúng; dữ liệu mở và dữ liệu bảo vệ. Sự phát triển AI phải dựa trên bốn trụ cột: Thể chế - hạ tầng - nhân lực - văn hoá AI, gắn kết và bổ trợ cho nhau.

AI và các vấn đề của AI cũng là một cặp "và" không thể tách rời. AI tạo ra thách thức nhưng chính AI cũng giúp giải quyết thách thức đó: Từ đào tạo nhân lực đến phát hiện vi phạm đạo đức. AI trưởng thành thông qua chính những vấn đề mà nó tạo ra và trách nhiệm của chúng ta là chung sống và quản trị khôn ngoan.

"AI là cơ hội lịch sử để Việt Nam bứt phá, trở thành nước phát triển có thu nhập cao. Những quốc gia hoá rồng, hoá hổ đều tận dụng tốt các cuộc cách mạng công nghiệp. Sau nhiều thập kỷ xây dựng và phát triển, Việt Nam đã trở thành nền kinh tế thứ 32 thế giới và có đầy đủ điều kiện để bước vào kỷ nguyên AI, nâng cao năng suất lao động, tăng trưởng hai con số, củng cố năng lực quản trị và bảo vệ quốc gia.

Bộ KH&CN cam kết sẽ luôn nỗ lực đồng hành cùng các nhà khoa học, chuyên gia, doanh nghiệp và các đối tác trong nước và quốc tế để xây dựng và phát triển một hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo an toàn, nhân văn và vì con người.