Mơ hồ chọn ngành, học theo phong trào và cái giá phải trả
ThS. Vũ Thu Chinh, Giám đốc Tuyển sinh Finland Metropolia Vietnam cho biết : "Trong thời đại số, sự nghiệp bền vững bắt đầu từ việc hiểu rõ năng lực bản thân, nhận diện nhu cầu xã hội và chọn con đường học tập kết nối được cả hai”. “Điểm số giúp bạn vào đại học, nhưng năng lực mới quyết định việc làm. Chọn ngành theo phong trào hay thiếu hiểu biết là con đường dẫn đến thất nghiệp”, ThS Chinh nhấn mạnh.
Theo báo cáo về tình hình lao động việc làm Quý I năm 2025 của Tổng cục Thống kê Việt Nam (GSO), tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên trong độ tuổi 15-24 lên tới 7,93%. Điều này có nghĩa là cứ khoảng 12-13 người trẻ tốt nghiệp thì có 1 người chưa tìm được việc làm.
Nguyên nhân không mới: chọn ngành thiếu định hướng, nhiều học sinh chọn theo phong trào, theo kỳ vọng gia đình, hoặc chỉ dựa vào điểm số mà chưa thực sự hiểu năng lực bản thân hay xu hướng thị trường.
Hệ quả là sinh viên học nặng lý thuyết, thiếu kỹ năng nghề nghiệp, thiếu trải nghiệm thực tế, dẫn đến làm trái ngành hoặc thất nghiệp. Thậm chí, số liệu thống kê từ Bộ GD& ĐT năm 2024 cho thấy khoảng 5–7% sinh viên đại học phải xét tuyển lại sau năm nhất – con số cho thấy cái giá của lựa chọn sai ngành là mất thời gian, tiền bạc và cả cơ hội.
Ngành CNTT phân hóa mạnh - người trẻ cần học đúng hướng
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang thúc đẩy sự chuyển dịch mạnh mẽ của thị trường lao động toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực Công nghệ thông tin (CNTT) với sự phân hóa rõ rệt giữa CNTT truyền thống và CNTT thế hệ mới.
Khi CNTT truyền thống như quản trị hệ thống, phần cứng, hạ tầng đang dần thu hẹp vai trò, thì CNTT thông minh – gồm AI, khoa học dữ liệu, phát triển phần mềm, an ninh mạng, IoT – đang trỗi dậy như trụ cột của nền kinh tế số. Sự chuyển dịch này đòi hỏi nguồn nhân lực lớn có tư duy hệ thống, năng lực đổi mới sáng tạo và khả năng thích nghi liên tục.
Theo báo cáo Future of Jobs Report 2023 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (World Economic Forum), 7/10 nghề nghiệp có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất toàn cầu giai đoạn 2025–2030 đều thuộc nhóm CNTT thông minh. Trong đó: Big Data Specialist tăng trưởng hơn 100%; AI & Machine Learning Specialist gần 75%; FinTech Engineer, IoT Specialist, Cybersecurity Analyst có mức tăng trưởng từ 40–85%.
Tại Việt Nam, các tổ chức tuyển dụng CNTT TopDev dự báo nhu cầu tuyển dụng nhân sự ngành CNTT có thể đạt khoảng 150.000 người/năm, nhưng nguồn cung mới chỉ đáp ứng được khoảng 30–40%, đặc biệt thiếu hụt ở nhóm công nghệ thế hệ mới như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và IoT cho thấy thực trạng “khát” nhân lực chất lượng cao tại Việt Nam.
Trước yêu cầu ngày càng cao của thị trường, ông Trần Hữu Công – Phó Giám đốc Khối Kỹ thuật sản phẩm toàn cầu FPT Software cho rằng các bạn trẻ theo đuổi lĩnh vực công nghệ cần hiểu đúng và đủ về công nghệ thông tin thông minh để làm chủ tương lai ngành công nghệ: “Công nghệ thông minh không đơn thuần là sử dụng công cụ hiện đại, mà là quá trình tạo ra tri thức từ dữ liệu. Muốn làm được điều này, thế hệ kỹ sư tương lai - chính là các bạn sinh viên thời đại số cần được chuẩn bị nền tảng này ngay từ trong trường học, thay vì chờ đến khi đi làm mới va chạm thực tế.”
Ông Công cũng nhấn mạnh: môi trường học tập kết hợp giữa nhà trường – giảng viên – doanh nghiệp chính là nền tảng giúp sinh viên rèn luyện tư duy giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo và khả năng tạo ra giá trị thực – những phẩm chất không thể bị thay thế bởi máy móc trong kỷ nguyên số.
Đại học ứng dụng - cửa ngõ sự nghiệp toàn cầu cho người học công nghệ
Trong kỷ nguyên mà công nghệ biến đổi từng ngày, sinh viên ngành IT cần nhiều hơn một tấm bằng – họ cần năng lực thích ứng, tư duy giải quyết vấn đề, và khả năng sáng tạo công nghệ mới. Đó cũng là triết lý của mô hình đại học ứng dụng Phần Lan – nơi đề cao tính thực tiễn và khả năng giải quyết vấn đề. Finland Metropolia Vietnam – chương trình đại học quốc tế hợp tác giữa Đại học Metropolia (Phần Lan) và Trường Đại học FPT.
Tại đây, sinh viên được đào tạo theo định hướng Công nghệ thông tin thông minh – trọng tâm là những công nghệ định hình tương lai nền kinh tế số như: AI (Trí tuệ nhân tạo) – giúp máy móc hiểu, học và hành động; IoT (Internet vạn vật) – kết nối thế giới vật lý và kỹ thuật số; Big Data – khai phá dữ liệu để ra quyết định thông minh; Cloud & Cybersecurity – nền tảng hạ tầng và bảo mật cho mọi hệ thống số.
Không chỉ học về công nghệ – sinh viên học cách vận dụng công nghệ để giải quyết vấn đề thực tiễn. Đó là khác biệt cốt lõi của chương trình: lý thuyết song hành với dự án thực tế, làm việc nhóm với doanh nghiệp ngay từ năm nhất. Sinh viên sẽ tham gia phát triển sản phẩm, xây dựng giải pháp số cho các bài toán thật – từ ứng dụng AI thông minh trong mọi khía cạnh đời sống đến hệ thống IoT trong đô thị hóa.
Đặc biệt, Chương trình Công dân Toàn cầu (Global Citizen Education) dành cho sinh viên Finland Metropolia Vietnam còn tập trung nâng cao trình độ tiếng Anh, phát triển các kỹ năng thiết yếu của thế kỷ 21 như tư duy phản biện, sáng tạo, tranh biện, làm việc nhóm và giải quyết vấn đề.
Sau khi tốt nghiệp, sinh viên nhận bằng Cử nhân Công nghệ thông tin do Đại học Metropolia Phần Lan cấp – tấm bằng được công nhận trên toàn châu Âu và quốc tế. Giá trị học thuật đến từ Phần Lan kết hợp với hệ sinh thái doanh nghiệp của Tập đoàn FPT mang lại lợi thế lớn cho sinh viên khi bước vào thị trường lao động trong nước và toàn cầu.
Với mô hình đào tạo tiên tiến và định hướng chiến lược rõ ràng, Finland Metropolia Vietnam đang góp phần tái định nghĩa con đường đại học – không chỉ là nơi truyền đạt kiến thức, mà là nền tảng để sinh viên phát triển toàn diện, làm chủ công nghệ và hội nhập thế giới một cách tự tin.
Nguồn: https://tienphong.vn/2025-hoc-nganh-gi-de-khong-lac-huong-giua-lan-song-cong-nghe-post1764289.tpo
![[Ảnh] Chủ tịch Quốc hội dự Tọa đàm "Xây dựng và vận hành Trung tâm tài chính quốc tế và khuyến nghị cho Việt Nam"](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/1200x675/vietnam/resource/IMAGE/2025/7/28/76393436936e457db31ec84433289f72)
Bình luận (0)