Thuốc lá có hơn 7.000 chất hóa học, trong đó có 69 chất là tác nhân gây ung thư, là nguyên nhân của hơn 25 căn bệnh nguy hiểm cho cả người hút và những người không hút nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc.
Nhận thức rõ tác hại của thuốc lá, tỉnh Quảng Ninh đã sớm triển khai quyết liệt các hoạt động giảm thiểu, tiến tới cấm hút thuốc lá. Một trong những địa phương của Quảng Ninh thực hiện tích cực việc giảm thiểu ảnh hưởng từ thuốc là TP Hạ Long với đề án “Xây dựng Hạ Long – Thành phố du lịch không khói thuốc” từ năm 2009.
Một góc TP Hạ Long xanh, sạch, không khói thuốc lá.
Ngày 18/6/2012, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ban hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Một trong những nội dung quan trọng của luật là quy định về các địa điểm cấm hút thuốc, trong đó cơ sở lưu trú du lịch, khu vực trong nhà của các nhà hàng là nơi cấm hút thuốc lá.
Trên cơ sở hành lang pháp lý này, Quảng Ninh yêu cầu các khách sạn, nhà hàng, các điểm du lịch trên toàn tỉnh, đặc biệt là tại vùng trọng điểm du lịch Hạ Long có biển báo cấm hút thuốc lá treo/đặt tại những vị trí dễ quan sát; bố trí nơi dành riêng cho người hút thuốc. Riêng tại khách sạn, nghiêm cấm hiện tượng mua, bán thuốc lá, hoặc không trưng bày, sử dụng tên, nhãn hiệu, biểu tượng thuốc lá, không quảng cáo, khuyến mại, tiếp thị các sản phẩm thuốc lá.
Quảng Ninh cũng đẩy mạnh xây dựng và duy trì mô hình “Môi trường không khói thuốc” tại các cơ quan hành chính, nhà hàng, khách sạn, trường học, bệnh viện, đồng thời, xây dựng và triển khai mô hình “Điểm du lịch không khói thuốc” tại các điểm du lịch trên địa bàn tỉnh… Năm học 2023-2024, Sở Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở giáo dục đưa nội dung phòng chống tác hại của thuốc lá vào giảng dạy trong các môn học và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, hoạt động ngoại khóa.
Kết quả từ những nỗ lực phòng chống tác hại của thuốc lá của Quảng Ninh chính là TP Hạ Long vinh dự được tôn vinh tại Hội nghị các nước khu vực ASEAN về xây dựng thành phố không thuốc lá (SCAN) năm 2018. Đáng mừng hơn là nhận thức của người dân, doanh nghiệp, du khách về hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá đã được nâng cao hơn, số người hút thuốc lá và bị ảnh hưởng bởi thuốc lá đã giảm, thay vào đó là những không gian xanh, sạch, không khói thuốc lá ngày càng được mở rộng hơn.
Mặc dù đã đạt được những kết quả khá khả quan, tuy nhiên mục tiêu phòng chống tác hại của thuốc lá trên toàn tỉnh vẫn còn gặp những thách thức rất lớn. Nhất là trong bối cảnh Quảng Ninh là trung tâm du lịch lớn của toàn quốc, số lượng cơ sở lưu trú, dịch vụ du lịch cũng như lượng du khách đến với Quảng Ninh mỗi năm rất lớn, dẫn đến khó khăn trong công tác quản lý, giám sát thực hiện các quy định về phòng chống tác hại của thuốc lá.
Thống kê của Sở Du lịch, trên địa bàn tỉnh có gần 2.100 cơ sở lưu trú du lịch với hơn 35.800 phòng ở, cùng hàng trăm nhà hàng, cơ sở ăn uống phục vụ khách du lịch. Riêng TP Hạ Long có trên 800 cơ sở lưu trú du lịch, trong đó có khoảng 70 khách sạn xếp hạng 2-5 sao, cùng với 500 tàu du lịch tham quan, lưu trú ngủ đêm trên vịnh Hạ Long. Qua khảo sát sơ bộ, hiện không ít đơn vị trong đó mức độ tuân thủ quy định phòng, chống tác hại thuốc lá chưa cao. Tỷ lệ hút thuốc thụ động tại các địa điểm này còn đáng lo ngại. Điều này đặt ra những thách thức trong công tác phòng chống tác hại của thuốc lá đối với Quảng Ninh.
Báo cáo mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới cho thấy Việt Nam là một trong 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới và là quốc gia đứng thứ 3 trong khu vực ASEAN có số người trưởng thành hút thuốc lá. Trước tình hình này, tỉnh Quảng Ninh càng cần phải đặt quyết tâm cao hơn nữa trong mục tiêu phòng chống tác hại của thuốc lá trên địa bàn.
