Giữ hồn văn hóa Khmer từ những lớp học hè

Mùa hè bắt đầu cũng là thời điểm các chùa Khmer trong tỉnh rộn ràng khai giảng các lớp dạy chữ cho học sinh, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trong phum sóc. Những lớp học được mở miễn phí, với sự tận tình hướng dẫn của những “giáo viên” không chuyên đã giúp các em gìn giữ chữ viết và góp phần bảo tồn, phát huy hồn cốt văn hóa Khmer trong đời sống hiện đại.

Sư Thạch Rót Tha dạy học sinh viết chữ Khmer.

CHẮP CÁNH TƯƠNG LAI

Chúng tôi đến chùa Xiêm Cán (xã Vĩnh Trạch Đông, TP. Bạc Liêu) trong một buổi chiều mưa nặng hạt. Ấy vậy mà, những phòng học chữ Khmer trong chùa đều chật kín học sinh. Từ mỗi căn phòng đều vang lên âm thanh của các em nhỏ đang say sưa đánh vần từng con chữ, là hình ảnh các vị sư đang ân cần dạy học trò cách viết, phát âm chữ của dân tộc mình.

Sư Thạch Rót Tha được Trụ trì chùa phân công dạy chữ cho các em lớp 2. Là một trong những “giáo viên” trẻ tuổi của chùa, sư Rót Tha dành nhiều tâm huyết mỗi khi đứng lớp với mong muốn mọi trẻ em trong phum sóc đều biết viết, biết đọc chữ Khmer. Với những em chậm tiến bộ hơn bạn cùng lớp, sư dành nhiều thời gian kèm cặp, thậm chí giúp các em nắn nót từng nét chữ.

Sư Rót Tha chia sẻ: “Trong thời gian khoảng 2 tháng rưỡi, các em được dạy đọc chữ Khmer, viết 33 chữ cái và những bài ghép vần. Với khoảng thời gian không dài nhưng số lượng học sinh rất đông, chất lượng lại không đồng đều, vì vậy chúng tôi phải cố gắng rất nhiều để truyền đạt hết nội dung trong chương trình học”.

Để có được những lớp dạy chữ Khmer như thế là nhờ chùa đã quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học. Dịp hè này, 6 phòng học mới khang trang được chùa đưa vào giảng dạy, với hơn 300 em học sinh, trẻ em trong và ngoài xã đăng ký học.

Ông Thạch Quết – Trưởng Ban quản trị chùa, cho biết: “Thời điểm gần kết thúc năm học, chùa đã tổ chức thông báo, vận động phụ huynh đăng ký cho con em học chữ Khmer. Nhờ vậy, số lượng học sinh năm nay tăng gấp đôi so với năm trước. Không chỉ những em có hoàn cảnh khó khăn mà tất cả học sinh đều được chùa hỗ trợ sách giáo khoa, tập, viết. Chúng tôi hy vọng rằng những lớp học hè này không chỉ giúp các em gìn giữ chữ viết, tiếng mẹ đẻ mà còn là hành trang chắp cánh cho tương lai”.

Các em học sinh thực hành đánh vần chữ Khmer. Ảnh: H.T

THÊM YÊU VĂN HÓA DÂN TỘC

Cơn mưa của những ngày cuối tháng 5 không ngăn được tinh thần hiếu học, nhất là ý thức bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của trẻ em Khmer. Nhiều em đến lớp với bộ quần áo lấm lem, ướt đẫm vì mưa, thậm chí một vài em còn không có dép mang. Mỗi em một hoàn cảnh sống nhưng tất cả đều có chung suy nghĩ là người Khmer phải biết đọc, biết viết chữ dân tộc mình.

Nhà em Triệu Thị Trúc Anh (ấp Biển Đông A, xã Vĩnh Trạch Đông) thuộc diện khó khăn, vì không có xe đạp nên em phải lội bộ đến chùa để chinh phục con chữ. Dù ngày nắng hay trời mưa, Trúc Anh đều không bỏ học vì không muốn bị mất kiến thức.

Em Trúc Anh bày tỏ: “Vì hoàn cảnh gia đình nên em phải nghỉ học từ năm lớp 5. Hằng ngày, em thường phụ mẹ chăm sóc rẫy hoa màu để có tiền trang trải cuộc sống. Em đến với lớp dạy chữ Khmer của chùa để trang bị kiến thức cho bản thân và mong sau này sẽ có tương lai tươi sáng hơn. Đặc biệt là việc học chữ cũng giúp em thêm hiểu, thêm yêu những giá trị văn hóa độc đáo của dân tộc”.

Ngoài việc học chữ, trẻ em Khmer còn được các sư truyền dạy những bài học về giáo dục đạo đức, nhân cách sống và những lời dạy của đức Phật. Việc biết viết, biết đọc chữ Khmer còn giúp các em hiểu được ý nghĩa của các công trình, hoa văn trong chùa. Từ đó, giúp các em thấy được trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống Khmer trong thời đại hội nhập.

HỮU THỌ