Bài 1: Bệnh viện thông minh không giấy tờ, số hóa toàn trình

Thực hiện Nghị quyết 57 và 72 của Bộ Chính trị, ngành Y tế đang có nhiều giải pháp đột phá về khoa học, công nghệ, ứng dụng chuyển đổi số, tiến tới xây dựng bệnh viện thông minh không giấy tờ, số hoá toàn trình, kết nối liên thông dữ liệu giữa các cơ sở y tế để giảm bớt chi phí xét nghiệm cho người bệnh, rút ngắn thời gian khám chữa bệnh, giảm quá tải bệnh viện.

Rút ngắn thời gian, tiết kiệm hàng trăm tỷ chi phí xét nghiệm

9h30 có mặt ở Bệnh viện Bạch Mai, anh Phạm Xuân Phúc (Hà Nội) cho biết, mình đăng ký khám bệnh qua ứng dụng “Bạch Mai Care” và được hẹn giờ để khám tiêu hoá. “Ứng dụng tiện lợi và theo đúng giờ hẹn, tôi đến là được khám ngay, không phải chờ đợi lâu như trước đây”, anh Phúc nói.

Khám bệnh xương khớp, bà Nguyễn Thị Hoà (Quảng Ninh) cũng đặt ứng dụng “Bạch Mai Cere” và đến khám theo lịch hẹn. “Tôi mang theo kết quả chụp X-quang, siêu âm ở tuyến dưới lên, bác sĩ không yêu cầu tôi chụp và siêu âm lại mà sử dụng luôn kết phiếu chụp đó, giúp tôi tiết kiệm một khoản chi phí”, bà Hoà cho kể.

benh an dt1.jpg -0 — Bệnh án điện tử giúp bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai chỉ cần “ấn nút” là biết toàn bộ quá trình điều trị của người bệnh.

Ứng dụng “Bạch Mai Care” đóng vai trò là cầu nối kỹ thuật số, cho phép người dân chủ động quản lý hành trình khám chữa bệnh của mình chỉ với một chiếc điện thoại thông minh. Với phần mềm này, người bệnh có thể chủ động đặt lịch khám trước, lựa chọn chuyên khoa, lựa chọn bác sĩ, lựa chọn thời gian khám phù hợp ngay từ khi ở nhà, từ đó giảm thiểu thời gian chờ đợi và sự tập trung đông tại bệnh viện. Người bệnh cũng có thể dễ dàng tra cứu kết quả xét nghiệm, đơn thuốc và theo dõi toàn bộ quá trình thăm khám sức khỏe tại Bệnh viện Bạch Mai, bao gồm cả việc chủ động quản lý hồ sơ sức khoẻ cá nhân và gia đình.

Mắc viêm gan B nhiều năm dẫn tới suy gan, anh Phạm Quốc Dương (60 tuổi, Hà Nội) thường xuyên phải điều trị tại Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai. Anh kể, trước đây, mỗi lần đi khám anh phải xếp hàng chờ đợi cả nửa ngày mới tới lượt do bệnh nhân quá tải. Kể từ khi bệnh viện triển khai bệnh án điện tử, quy trình làm thủ thục đăng ký khám chữa bệnh đã rút ngắn rất nhiều, chỉ trong buổi sáng đã làm xong. “100% hồ sơ dữ liệu của bệnh viện đã được số hoá, đi khám bệnh chỉ cần điện thoại thông minh. Mọi kết quả và quá trình điều trị bệnh viện đều gửi về điện thoại”, anh Dương cho biết.

Bạch Mai là bệnh viện hạng đặc biệt đầu tiên của Bộ Y tế triển khai bệnh án điện tử toàn trình từ ngày 1/11/2024 và là bệnh viện thông minh không giấy tờ, số hoá toàn trình đầu tiên ở Việt Nam. Sau gần 1 năm triển khai, bệnh án điện tử đã mang lại lợi ích đa chiều cho cả người bệnh và cho bệnh viện, giúp giảm tải thủ tục và nâng cao hiệu quả điều trị.

Chia sẻ về điều này, PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trước đây, bà con đến từ vùng sâu, vùng xa Nghệ An, Hà Tĩnh, Hà Giang, Tuyên Quang phải ăn trực nằm chờ, thậm chí phải nằm gầm cầu thang bệnh viện để chờ tới lượt được khám, được chụp chiếu, thì nay đã đổi khác, người bệnh đến Bệnh viện Bạch Mai sẽ được khám trong ngày. 6h hàng ngày, bệnh viện đã mở đón tiếp bệnh nhân; 14h, toàn bộ bệnh nhân đã có kết quả chụp chiếu, xét nghiệm, đơn thuốc, để rồi 15h người bệnh đã có thể về quê.

“Như vậy, với giải pháp công nghệ, việc khám chữa bệnh chỉ diễn ra trong vòng 1 ngày, bà con rất phấn khởi vì đỡ nhiều chi phí và thời gian”, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ.

Trước đây, mỗi năm, Bệnh viện Bạch Mai phải in đến cả triệu phim XQ, phim cộng hưởng từ, in hàng triệu kết quả xét nghiệm, rồi hồ sơ, bệnh án giấy cũng lên đến hàng triệu bộ, phiền phức, tốn kém vô cùng, thì nay nhờ chuyển đổi số, bệnh viện không cần in phim, không cần in kết quả xét nghiệm, nên mỗi năm bệnh viện đã tiết kiệm được khoảng 100 tỷ đồng.

Đối với bác sĩ lâm sàng và điều dưỡng, bệnh án điện tử mang lại rất nhiều lợi ích. “Trước chúng tôi cần tìm một xét nghiệm thôi đã rất khổ, phải giở đi giở lại hồ sơ bệnh án, đến lúc tổng kết bệnh án, phải ký rất nhiều chữ ký, tôi là người cuối cùng phải ký hồ sơ cho bệnh nhân ra viện, nhiều khi hồ sơ chất đống, phải giở từng tờ để ký. Nếu đi hội chẩn thì các cô điều dưỡng mỗi cô ôm một chồng bệnh án đi hội chẩn, khó quản lý, dễ thất lạc. Đó là chưa kể, bệnh án giấy rất lây nhiễm, lây lan vi khuẩn, virus. Bệnh viện triển khai bệnh án điện tử, chúng tôi nhàn lắm, đi đâu đi người không, không cần cầm cái phim rất to và một chồng bệnh án theo mà vẫn nắm bắt được tình trạng của bệnh nhân. Chỉ cần “ấn nút” là chúng tôi biết tiền sử bệnh tật của người bệnh”, PGS.TS Đỗ Duy Cường, Viện trưởng Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho biết.

Một trong những bệnh viện luôn quá tải bệnh nhân là Bệnh viện Ung bướu Hà Nội. Trước đây, người bệnh đến khám phải xếp hàng chờ đợi rất lâu để được chụp chiếu. Từ khi thực hiện chuyển đổi số, thời gian đăng ký khám giảm xuống chỉ còn vài chục giây. “Trước kia có khi tôi phải ở bệnh viện 2 ngày mới khám, chụp chiếu, xét nghiệm xong. Giờ đặt lịch khám, hẹn giờ khám, chỉ đến giữa trưa, cùng lắm là đầu giờ chiều đã có kết quả và tôi đón xe về quê luôn”, bà Nguyễn Thị Lý, điều trị ung thư phổi cho biết.

Việc triển khai bệnh án điện tử giúp kết quả được liên thông và dùng chung. Dữ liệu từ tuyến huyện nếu đạt chuẩn cũng được tuyến trên chấp nhận. Nhờ đó, người bệnh không cần chi thêm hàng triệu, thậm chí hàng chục triệu đồng cho việc chiếu chụp lại khi lên tuyến trên. Đến nay, tuy chưa triển khai tại tất cả các bệnh viện trên cả nước, nhưng không ít bệnh viện tuyến trung ương và bệnh viện hạng I đã sử dụng kết quả xét nghiệm, chụp chiếu của bệnh viện khác.

Theo TS.BS Nguyễn Công Hựu, Giám đốc Bệnh viện E, bệnh viện đã sử dụng tất cả các kết quả của bệnh viện khác khi người bệnh đến khám đem theo, không yêu cầu người bệnh làm lại, ngoại trừ kết quả đó hết thời hạn lâm sàng. Thậm chí, kết quả chụp CT của bệnh viện tuyến tỉnh cũng được chấp nhận.

Còn tại Bệnh viện Bạch Mai, nhiều bệnh nhân được chuyển từ các bệnh viện tuyến trung ương khác và bệnh viện tuyến tỉnh đến, khi đi cầm theo các kết quả xét nghiệm, chụp chiếu, bệnh viện cũng sử dụng và không yêu cầu người bệnh làm lại. Theo PGS.TS Đào Xuân Cơ, trừ khi các kết quả này hết thời hạn lâm sàng hoặc cần phải làm thêm các xét nghiệm, chụp chiếu chuyên sâu hơn thì người bệnh mới phải làm. Đây là mục tiêu của kết nối chuyển đổi số y tế, sử dụng và chia sẻ dữ liệu giữa các cơ sở y tế. Điều này giúp tiết kiệm được chi phí rất lớn cho người bệnh, đặc biệt các bệnh viện hỗ trợ nhau về chuyên môn, người bệnh được hưởng lợi cả về chuyên môn và giảm chi phí.

Theo ước tính của Bộ Y tế, chỉ cần giảm được 1% số xét nghiệm thì mỗi năm chỉ tính riêng số xét nghiệm không phải thực hiện tại các bệnh viện khoảng 4,75 triệu lượt. Tính trung bình mỗi xét nghiệm có giá 50.000 đồng thì việc các bệnh viện công nhận kết quả xét nghiệm của nhau giúp tiết kiệm hơn 237 tỷ đồng. Đến nay, ngành Y tế đã kết nối liên thông giữa 34 sở y tế, 34 cơ quan Bảo hiểm xã hội. Đã có hơn 99,7% cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tại 34 tỉnh, TP trên toàn quốc đã kết nối liên thông với hệ thống giám định của Bảo hiểm xã hội Việt Nam

Ứng dụng AI chữa bệnh hiểm nghèo

Chuyển đổi số không chỉ giúp giảm thủ tục hành chính, mà còn ứng dụng trong phát hiện sớm và điều trị khỏi những căn bệnh hiểm nghèo. Điển hình là ngành Y tế đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để chẩn đoán, phát hiện nhiều bệnh khó. “Với ung thư sớm ở đường tiêu hóa thì nhờ AI, chúng tôi phát hiện ngay người bệnh ung thư ở lớp niêm mạc, khi đó biện pháp điều trị là chỉ cần cắt tách niêm mạc, bệnh nhân sẽ khỏi hoàn toàn, không phải điều trị hóa trị như trước đây”, PGS.TS Đào Xuân Cơ kể.

Còn PGS.TS Vũ Văn Giáp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ thêm rằng, Bệnh viện Bạch Mai đang chủ trì đề tài cấp Nhà nước, cùng các thành viên đến từ Trường ĐH Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội), Bệnh viện K, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, ứng dụng mô hình “học máy”, “học sâu” cùng AI giúp phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn rất sớm.

“Chúng tôi dựa trên dữ liệu của hàng ngàn bệnh nhân ung thư tại Việt Nam và chúng tôi đã thành công bước đầu. Nhóm nghiên cứu chúng tôi nhớ mãi một bệnh nhân còn trẻ, 48 tuổi, bị tổn thương nốt mờ ở phổi, kích thước rất nhỏ. Bác sĩ phải đứng trước hai quyết định, lựa chọn giải pháp tiếp tục theo dõi nốt mờ đó thì bệnh nhân phải đối mặt với các nguy cơ tổn thương tăng lên, sẽ xâm lấn và di căn, hay là giải pháp tiến hành can thiệp ngay từ đầu.

Và khi chúng tôi đẩy dữ liệu lên hệ thống AI mà chúng tôi xây dựng thì AI đã dự đoán nguy cơ ác tính từ nốt mờ đó là trên 90%. Vì vậy, chúng tôi đã hội chẩn, quyết định cắt hết tổn thương đó, dù kích thước tổn thương rất nhỏ nhưng đấy là một tổn thương ác tính. Với sự trợ giúp của AI, chúng tôi đã ra quyết định chính xác là phẫu thuật ngay từ giai đoạn sớm.

Hiện bệnh nhân gần như khỏi hoàn toàn, không phải hóa chất, hóa trị, chỉ cần theo dõi, tái khám định kỳ. Đấy là thành tựu hết sức quan trọng của công nghệ, của AI, giúp cho các bác sĩ ra quyết định chính xác, tăng hiệu quả giải quyết công việc, không bỏ sót tổn thương”, PGS Vũ Văn Giáp cho biết.

Không chỉ dừng lại ở việc ứng dụng AI phát hiện sớm ung thư phổi, mà còn với nhiều bệnh lý khác như ung thứ vú; hỗ trợ đọc phim X-quang, CT, MRI. Với việc 100% bệnh án của bệnh nhân tại Bệnh viện Bạch Mai đã được số hóa và điện tử hóa, kho dữ liệu khổng lồ này sẽ liên tục được đưa vào huấn luyện các công cụ AI. Khi dữ liệu càng lớn, các công cụ AI sẽ càng thông minh, chính xác hơn, từ đó tạo ra lợi thế cạnh tranh về chẩn đoán và điều trị.

Nguồn: https://cand.com.vn/y-te/bai-1-benh-vien-thong-minh-khong-giay-to-so-hoa-toan-trinh-i787872/