Ao, hồ, đầm không chỉ là nguồn trữ nước tự nhiên mà còn là một phần gắn bó mật thiết với đời sống sinh hoạt, văn hóa và cảnh quan của cộng đồng cư dân nông thôn. Trong bối cảnh đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, việc bảo vệ và phát huy giá trị của các ao, hồ trong khu dân cư đang trở thành yêu cầu cấp thiết tại nhiều địa phương trong tỉnh Hưng Yên.
Theo Quyết định số 1421/QĐ-UBND ngày 16/6/2021 của UBND tỉnh Hưng Yên, toàn tỉnh có 1.063 hồ, ao, đầm không được san lấp, với tổng diện tích gần 880 ha, chiếm 82% tổng diện tích ao, hồ, đầm toàn tỉnh. Các ao, hồ này không chỉ có giá trị trong việc điều hòa khí hậu, trữ nước tưới tiêu, chống úng ngập, mà còn góp phần quan trọng trong tạo dựng cảnh quan, bảo vệ môi trường sống của người dân.
Tại huyện Tiên Lữ, hiện có 47 ao, hồ, đầm nằm trong danh mục không được san lấp, phân bố chủ yếu tại các xã: Cương Chính, Thụy Lôi, Hải Thắng, Hưng Đạo… Các ao, hồ này đều nằm xen giữa khu dân cư, trở thành một phần không thể thiếu của đời sống cộng đồng. Bà Đoàn Thị Mai, người dân xã Hải Thắng, chia sẻ: “Mặc dù không còn dùng nước ao để sinh hoạt như trước, nhưng người dân vẫn sử dụng để tưới tiêu cho vườn tược. Ao, hồ giúp làng xóm mát mẻ vào mùa hè, lại là nơi chứa nước chống ngập khi mưa lớn. Ao, hồ cùng cây cối tạo nên cảnh quan làng quê yên bình”.
Hiện nay, hơn 30% số ao, hồ, đầm ở huyện Tiên Lữ đã được cải tạo kiên cố với sự hỗ trợ từ ngân sách địa phương và nguồn xã hội hóa. Các xã, thị trấn đã đầu tư xây dựng các hạng mục như kè hồ, lát vỉa hè, lắp đèn chiếu sáng, trồng cây xanh, đặt ghế đá… nhằm tạo không gian sinh hoạt, nghỉ ngơi cho người dân.
Tại xã Quảng Châu (thành phố Hưng Yên) trong năm 2024 và đầu năm 2025 đã hoàn thiện việc cải tạo toàn diện khu vực hồ trung tâm. Hồ nằm gần trụ sở xã và các trường học, được nạo vét, làm sạch, xây kè, dựng rào và lát vỉa hè. Anh Nguyễn Văn Bằng, người dân địa phương phấn khởi cho biết: “Từ khi hồ được cải tạo, không gian ở đây sạch đẹp, mát mẻ hơn. Mỗi tối rất đông người dân ra đây đi dạo, tập thể dục, trò chuyện. Cảnh quan thay đổi khiến ai cũng vui mừng”.
Một mô hình quản lý ao, hồ hiệu quả khác đang được triển khai tại xã Mễ Sở (Văn Giang). Các ao, hồ đã được cải tạo đều có tổ tự quản do các hội, đoàn thể đứng ra đảm nhiệm việc giữ gìn vệ sinh, trật tự. Chị Nguyễn Thị Hoa, hội viên phụ nữ ở xã Mễ Sở, cho biết: “Chúng tôi phân công các khu vực, dọn vệ sinh, vớt rác, nhắc nhở người dân không vứt rác xuống ao, hồ. Bảo vệ môi trường cũng là góp phần gìn giữ vẻ đẹp làng quê”.
Những cách làm cụ thể, sáng tạo từ cơ sở cho thấy việc bảo vệ ao, hồ trong khu dân cư không chỉ là nhiệm vụ của chính quyền mà còn là trách nhiệm và lợi ích thiết thực của mỗi người dân. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, thực tế vẫn còn tình trạng ao, hồ bị lấn chiếm, san lấp trái phép hoặc xả rác, gây ô nhiễm. Một số ao, hồ đã bị thu hẹp do áp lực phát triển hạ tầng, mở rộng các công trình công cộng, giao thông, cụm công nghiệp… Ý thức bảo vệ môi trường của một bộ phận người dân chưa cao, dẫn đến nguy cơ mai một không gian mặt nước quý giá trong các khu dân cư.
Từ năm 2021 đến nay, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đã công bố, thông báo danh mục hồ, ao không được san lấp đến các sở, ngành và địa phương. Đồng thời phối hợp tổ chức thanh tra, kiểm tra, xử lý những vi phạm liên quan. Việc rà soát, điều chỉnh, bổ sung danh mục ao, hồ không được san lấp cũng đang được thực hiện, đối chiếu với quy hoạch sử dụng đất của tỉnh và bản đồ địa chính để chuẩn hóa thông tin.
Thời gian tới, tỉnh Hưng Yên sẽ tiếp tục ưu tiên đầu tư xây dựng kè bờ cho các ao, hồ có nguy cơ sạt lở, san lấp; định kỳ nạo vét, vệ sinh lòng hồ và khu vực xung quanh. Đồng thời tăng cường tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức gìn giữ ao, hồ như một phần không thể thiếu của hệ sinh thái làng quê. Bảo vệ ao, hồ trong khu dân cư không chỉ để gìn giữ môi trường, phòng chống úng ngập, mà còn là cách để bảo tồn bản sắc văn hóa, không gian sinh hoạt cộng đồng truyền thống. Những ao làng, hồ nước không chỉ soi bóng cây đa, giếng nước, sân đình – mà còn là hình ảnh của ký ức, của quê hương. Khi mỗi người dân ý thức được giá trị của mặt nước trong làng xóm, thì những “lá phổi xanh” ấy sẽ được bảo vệ, phát huy và trở thành điểm nhấn đáng tự hào trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu trong tỉnh.
Nguồn: https://baohungyen.vn/bao-ve-ao-ho-trong-khu-dan-cu-gin-giu-khong-gian-song-xanh-3181170.html
Bình luận (0)