Biểu tượng có chiều sâu ý nghĩa

LTS: TPHCM đang tổ chức lấy ý kiến người dân về Biểu tượng ghi nhận sự chung sức, đồng lòng của nhân dân thành phố vượt qua đại dịch Covid-19. Công trình dự kiến sẽ được xây dựng tại khu đất số 1 đường Lý Thái Tổ, phường Vườn Lài, TPHCM. Báo SGGP tiếp tục giới thiệu ý kiến của nguyên lãnh đạo TPHCM và lãnh đạo địa phương, ngành văn hóa, người dân về ý nghĩa của công trình.

Bác sĩ Bệnh viện Quân y 175 (Bộ Quốc phòng) tại Trung tâm điều trị bệnh nhân Covid-19 (TPHCM, năm 2021). Ảnh: QUANG HUY

Đồng chí PHẠM CHÁNH TRỰC, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TPHCM:

Biểu tượng phải khắc họa được lòng dân và sức sống của TPHCM

Tôi rất đồng tình với chủ trương của Thành ủy và Sở VH-TT TPHCM về việc lấy ý kiến nhân dân cho công trình biểu tượng ghi nhận sự chung sức, đồng lòng của người dân thành phố và cả nước trong đại dịch Covid-19. Việc làm này thể hiện tinh thần dân chủ, đồng thời cho thấy cách thành phố trân trọng ký ức của chính mình. Một công trình biểu tượng nếu muốn sống lâu trong lòng người thì phải được nuôi dưỡng bằng cảm xúc và ký ức thật của cộng đồng.

Có thể nói, những năm tháng chống chọi với đại dịch Covid-19 là thời khắc đặc biệt, khó quên trong lịch sử TPHCM. Chúng ta đã chứng kiến biết bao mất mát, hy sinh, nhưng cũng chính trong gian khó ấy, lòng nhân ái, tinh thần sẻ chia của người dân thành phố và cả nước lại tỏa sáng. Vì vậy, công trình cần nhắc nhớ để nhân dân hình dung lại những ngày tháng ấy: thành phố đã vượt qua hiểm nguy thế nào, cả nước đã chung tay vượt qua đại dịch ra sao.

Theo tôi, ngoài thông tin của chính quyền, báo chí có thể dành một cột báo trong tuần để đăng lại hình ảnh, tư liệu, câu chuyện thật của người dân trong đại dịch. Trong đó, gợi nhớ lại hình ảnh người dân tự nguyện góp từng suất cơm, bình oxy, tấm áo bảo hộ… hay hình ảnh bộ đội đi chợ giúp dân, những chuyến xe cứu trợ từ khắp nơi hướng về, cây “ATM gạo”, “ATM oxy”, những hàng dài tình nguyện viên giữa mùa dịch... đã tạo nên sức mạnh kỳ diệu giúp TPHCM đứng vững.

Về nội dung, tôi cho rằng biểu tượng cần khơi gợi suy ngẫm về nguyên nhân của tai họa, về phản ứng khốc liệt của thiên nhiên trước hành vi khai thác cạn kiệt tài nguyên, phá rừng; sản xuất lương thực, thực phẩm bằng hóa chất độc hại; làm ô nhiễm môi trường, gây biến đổi khí hậu và dịch bệnh lan tràn… Vì vậy, theo tôi, biểu tượng vừa là một không gian ký ức sống, nơi người dân có thể đến tưởng niệm, tri ân, giao lưu gặp gỡ và tự hào; vừa là nơi để mọi người cùng suy ngẫm nguyên nhân của tai họa, của phản ứng thiên nhiên khốc liệt đối với con người để cùng nhau định hướng hành động tương lai.

Một điều rất đáng quý là thành phố đã kêu gọi người dân cùng góp ý, bởi công trình này là của mọi người, của từng y, bác sĩ, chiến sĩ, tình nguyện viên, người dân bình thường đã góp phần vào cuộc chiến sinh tử ấy. Khi tiếng nói của nhân dân được lắng nghe, công trình này sẽ không chỉ đẹp ở hình thức, mà còn sâu trong ý nghĩa. Tôi tin rằng, biểu tượng sẽ trở thành nơi để nhắc nhớ và cũng để trao truyền cho thế hệ sau bài học về lòng nhân ái, trách nhiệm và sức mạnh của niềm tin.

Ông ĐOÀN VĂN ĐỦ, Chủ tịch UBND phường Tân Sơn Nhất:

Công trình mang ý nghĩa tri ân, nhắc nhở các thế hệ mai sau

Năm 2021, đợt dịch Covid-19 lần thứ 4 xảy ra với biến chủng mới, lây lan nhanh và nguy hiểm, tác động tiêu cực, kéo dài đến kinh tế thế giới, trong đó có khu vực Đông Nam Á và nước ta. Số ca mắc Covid-19 tại TPHCM chiếm gần 50% tổng số ca mắc trên cả nước.

Trong giai đoạn cao điểm phòng chống dịch, chúng ta đã chứng kiến nhiều tấm gương cao cả mà bình dị. Đó là những y, bác sĩ và nhân viên y tế, các chiến sĩ công an, quân đội và các đoàn viên, hội viên, thanh niên, phụ nữ, các tình nguyện viên cùng rất nhiều cán bộ cơ sở, người dân đã dành sức lực và tâm trí chung tay phòng chống dịch bệnh.

Họ đã cùng nhau trải qua những ngày tháng làm việc liên tục, ăn không đúng bữa, ngủ chưa tròn giấc; vừa chữa trị, vừa chăm sóc, vừa động viên người bệnh để chiến thắng dịch bệnh và động viên lẫn nhau để cùng vượt qua sự khác biệt về điều kiện sinh hoạt; vừa thần tốc xét nghiệm, sàng lọc để truy vết, vừa triển khai tiêm vaccine liên tục để chạy đua với thời gian. Vì thế, công trình biểu tượng sẽ mang ý nghĩa tri ân, nhắc nhở các thế hệ mai sau không chủ quan trong phòng chống dịch bệnh!

Bà TRỊNH THỊ MỸ LỆ, Chi hội phó Chi hội Văn học nghệ thuật Khmer TPHCM:

Thể hiện những giá trị đã làm nên bản lĩnh của người dân thành phố

Tôi rất xúc động khi biết TPHCM đang lấy ý kiến rộng rãi của người dân, trong đó có đồng bào các dân tộc thiểu số, về biểu tượng ghi nhận sự chung sức, đồng lòng của người dân thành phố vượt qua đại dịch Covid-19. Sau khi đọc nội dung về thông tin công trình, tôi tin đây sẽ là một biểu tượng tinh thần, một lời tri ân sâu sắc dành cho tất cả những người đã góp phần giúp thành phố đứng vững, hồi sinh sau những mất mát chưa từng có.
Tôi còn nhớ trong những ngày dịch bệnh hoành hành, đã không có ai bị bỏ lại phía sau, bất kể là người Kinh, Khmer, Tày, Nùng, Hoa... hay bất kỳ dân tộc nào khác. Tình người, tình đồng bào đã trở thành ngọn lửa soi sáng, dẫn lối cho chúng ta đi qua mất mát để đến hồi sinh.

Tôi mong rằng công trình này không chỉ là một biểu tượng ghi nhận ký ức tập thể mà còn là một không gian riêng cho mỗi tâm hồn. Đây sẽ là nơi mỗi người dân, du khách có thể dừng chân, suy ngẫm, và cảm nhận được giá trị của tình người, của sự sẻ chia. Tôi hy vọng, trong hình thức thể hiện, biểu tượng sẽ toát lên được tinh thần nghĩa tình, đoàn kết, kiên cường và hồi sinh, những giá trị đã làm nên bản lĩnh của người dân thành phố mang tên Bác.

Với đồng bào các dân tộc thiểu số đang sinh sống, học tập và làm việc tại TPHCM, công trình này chắc chắn mang ý nghĩa rất lớn. Nó khẳng định rằng trong những thời điểm khó khăn nhất, mọi người dân, không phân biệt dân tộc, tôn giáo, nghề nghiệp... đều đã góp phần tạo nên sức mạnh đoàn kết để thành phố chiến thắng dịch bệnh. Đó là niềm tự hào, là ký ức chung và cũng là động lực để chúng tôi tiếp tục đồng hành, cống hiến cho sự phát triển của thành phố trong tương lai.

Kiến trúc sư ĐỖ TRỌNG CHU

Nơi tượng trưng cho sự kiên cường và minh triết

Với góc nhìn của một kiến trúc sư, tôi hình dung công trình biểu tượng ghi nhận sự chung sức, đồng lòng của người dân thành phố vượt qua đại dịch Covid 19 không chỉ là một khối kiến trúc, mà còn là một điểm chạm cảm xúc, nơi ký ức, tri ân và khát vọng cùng hòa quyện.

Biểu tượng ấy nên gợi lên hình ảnh vươn lên từ mất mát, giống như mầm xanh trỗi dậy giữa tro tàn, mang ngôn ngữ hình khối mạnh mẽ mà vẫn chan chứa hơi thở nhân văn. Vật liệu có thể là kim loại sáng kết hợp với chất liệu trong suốt, tượng trưng cho sự kiên cường và minh triết, vừa phản chiếu ánh sáng, vừa phản chiếu chính con người - những người đã đi qua và vượt lên nỗi đau.

Công trình phải là nơi mỗi người đến không chỉ để ngắm nhìn, mà để cảm, để nhớ và để kể lại. Đó có thể là quảng trường “mở”, nơi gió thổi qua những hàng cây được trồng bởi thân nhân các y, bác sĩ đã hy sinh; là lối đi gợi nhớ những ngày giãn cách, nhưng kết thúc trong vùng sáng, biểu tượng cho niềm tin tái sinh. Mỗi chi tiết kiến trúc phải kể một câu chuyện, khơi gợi lòng biết ơn và truyền cảm hứng sống tích cực.

Khi con người bước đến và tìm thấy mình trong đó, biểu tượng mới thật sự “sống”, không chỉ bằng bê tông và thép, mà bằng ký ức, nước mắt và niềm hy vọng của cả một thành phố. Do vậy, cần sự đóng góp ý tưởng của nhiều giới, nhiều ngành, tổ chức cuộc thi ý tưởng thiết kế rộng rãi để đáp ứng sự mong mỏi của người dân.

Bà NGUYỄN YẾN VY, người dân khu phố 52, phường An Hội Tây (TPHCM):

Nơi để tưởng nhớ và vinh danh người thân đã mất

Việc xây biểu tượng ghi nhận sự chung sức, đồng lòng của người dân TPHCM vượt qua đại dịch Covid-19 tại khu đất số 1 đường Lý Thái Tổ (phường Vườn Lài, TPHCM) theo tôi là thiết thực.

Xây dựng tượng đài có thể trở thành một biểu tượng của sự đoàn kết, sức mạnh và lòng biết ơn đối với những người đã cống hiến trong cuộc chiến chống lại đại dịch Covid-19, một “cuộc chiến thời bình” đau thương của Việt Nam và cả thế giới. Vì vậy điều này có thể mang lại cảm giác tự hào và biết ơn của cả cộng đồng.

Đối với một số gia đình, tượng đài có thể thành một nơi để họ tưởng nhớ và vinh danh người thân đã mất. Nó có thể mang lại cảm giác an ủi và biết ơn khi thấy công lao của người thân được ghi nhận, tôn vinh.

Về mặt giáo dục, tượng đài có thể phục vụ như một công cụ giáo dục, nhắc nhở mọi người về tầm quan trọng của sự đoàn kết, hợp tác và lòng nhân ái trong những thời điểm khó khăn, sự phấn đấu của cả một dân tộc cùng góp sức khắc phục hậu quả để lại từ đại dịch. Tượng đài có thể tạo ra một không gian tưởng niệm cho những người đã mất trong đại dịch, và cũng là nơi gợi lại tình yêu thương, sự trân trọng tình cảm giữa con người với con người.

NHÓM PV ghi

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/bieu-tuong-co-chieu-sau-y-nghia-post821558.html