• Vùng đất của những lễ hội và di sản văn hoá
  • Tiềm năng du lịch văn hoá từ ngôi chùa cổ
  • Chùa Cao Dân – Di sản văn hoá và lịch sử
  • Phát huy trí tuệ, bản sắc văn hoá và khát vọng phát triển đất nước trong giai đoạn mới

Nằm giữa lòng đô thị phường An Xuyên, 3 cơ sở thờ tự của người Triều Châu: chùa Bà Thiên Hậu, chùa Quan Ðế và chùa Minh Nguyệt Cư Sĩ Lâm nổi bật với nét đẹp kiến trúc và giá trị lịch sử. Không chỉ là nơi linh thiêng gửi gắm niềm tin, các điểm chùa này còn là biểu tượng của sự đoàn kết, hướng thiện và bản sắc riêng của cộng đồng người Triều Châu lập nghiệp trên vùng đất mới.

Trong tiến trình mở cõi về phương Nam, người Triều Châu là bộ phận quan trọng trong cộng đồng người Hoa, theo dòng di dân xuôi về Cà Mau. Họ cùng nhau khai hoang lập làng, dựng chợ, tạo dựng nên đời sống kinh tế - văn hoá - tín ngưỡng đặc sắc.

Từ dòng chảy tín ngưỡng ấy, người Triều Châu dung hoà giữa đạo và đời, giữa thương nghiệp và nhân nghĩa, hình thành nên “tam giác tâm linh” cùng hoà quyện, hun đúc nên bản sắc văn hoá độc đáo. Sự hoà quyện này thể hiện rõ nét qua việc hằng năm, vào ngày lễ vía Bà Thiên Hậu, cộng đồng đều tổ chức rước Quan Thánh Ðế Quân từ chùa Quan Ðế và Tiên Sư từ chùa Minh Nguyệt Cư Sĩ Lâm về tham dự - biểu trưng cho sợi dây cố kết chặt chẽ trong đời sống tâm linh.

Chùa Bà Thiên Hậu là trung tâm tín ngưỡng linh thiêng, điểm hội tụ văn hoá tâm linh của cả cộng đồng. Bắt nguồn từ tỉnh Phúc Kiến (Trung Quốc), theo dấu chân những lớp người Hoa đầu tiên xuôi về phương Nam lập nghiệp, tín ngưỡng thờ Bà Thiên Hậu dần bén rễ sâu trong đời sống cư dân vùng đất Cà Mau, nơi con người luôn cầu bình an khi hướng về biển cả để mưu sinh. Vào ngày 23/3 âm lịch hằng năm, lễ hội Vía Bà được tổ chức trang trọng, quy tụ đông đảo ngư dân và thương nhân đến dâng hương, cầu tài lộc, thuận buồm xuôi gió.

Chùa Bà Thiên Hậu là trung tâm tín ngưỡng linh thiêng, điểm hội tụ văn hoá tâm linh của cộng đồng người Triều Châu ở Cà Mau. 

Bên cạnh tôn thờ Quan Thánh Ðế Quân (Quan Công), chùa Quan Ðế còn phối thờ Châu Xương, Quan Bình, Phước Ðức Chánh Thần và Na Tra thái tử, tạo nên tổng thể tín ngưỡng hài hoà, vừa trang nghiêm vừa thấm đẫm giá trị đạo đức truyền thống. Hằng năm, lễ vía Quan Thánh Ðế Quân được tổ chức long trọng vào ngày 24/6 âm lịch, thu hút đông đảo người dân và du khách đến chiêm bái.

Chùa Quan Đế là điểm tựa của đạo đức và chính nghĩa.

Nếu chùa Bà Thiên Hậu là biểu tượng cho khát vọng bình an và thịnh vượng, thì chùa Quan Ðế là điểm tựa của đạo đức và chính nghĩa, phản ánh rõ nét tư tưởng Ðạo giáo trong đời sống tinh thần của người Triều Châu. Với họ, Quan Thánh Ðế Quân không chỉ là vị thần trừ tà hộ pháp, mà còn là tấm gương mẫu mực về lòng trung quân, hiếu nghĩa và khí tiết kiên trung - “ngọn đuốc đạo đức” soi sáng con đường giữ vững nhân cách giữa cuộc đời bể dâu nơi đất khách.

Tượng thờ Quan Thánh Đế Quân cùng 2 hộ pháp Quan Bình và Châu Xương, biểu trưng cho tinh thần trung nghĩa và chính trực.

Khác với chùa Bà Thiên Hậu hay chùa Quan Ðế, chùa Minh Nguyệt Cư Sĩ Lâm mang không khí tĩnh lặng, trầm mặc hơn. "Minh Nguyệt" bắt nguồn từ tên gọi của 2 vị tổ sư khai sinh tôn giáo này: "Minh" là tên của Lý Ðạo Minh Thiên Tôn, "Nguyệt" là tên của Tống Thiền Tổ sư Tống Siêu Nguyệt. Tương truyền, Lý Ðạo Minh Thiên Tôn là hoá thân của Lý Thiết Quải trong nhóm Bát Tiên quá hải của Ðạo giáo; Tống Thiền Tổ sư Tống Siêu Nguyệt được cho là người khởi nguồn của Minh Nguyệt Cư Sĩ Lâm. Những tu sĩ theo tôn giáo này là người Triều Châu, tu tại gia, tự gọi là cư sĩ và gọi cộng đồng của mình là Cư sĩ lâm. Ðây là nơi quy tụ giới cư sĩ, học giả người Hoa nghiên cứu kinh Phật, thực hành tu học, truyền bá giáo lý từ bi và hỷ xả. Hằng năm, lễ vía Tổ Sư Lý Ðạo Minh Thiên Tôn được tổ chức vào mùng 8/8 âm lịch, trở thành dịp trọng đại để tưởng niệm ân sư, khơi dậy lòng hướng thiện và đoàn kết cộng đồng.

Chùa Minh Nguyệt Cư Sĩ Lâm đóng vai trò như “trường học tinh thần”, giúp bồi dưỡng tri thức đạo đức, hướng con người đến sự giác ngộ và an hoà. 

Ðóng vai trò như “trường học tinh thần”, giúp bồi dưỡng tri thức đạo đức, hướng con người đến sự giác ngộ và an hoà, sự hiện diện của chùa Minh Nguyệt Cư Sĩ Lâm hoàn thiện bức tranh “Tam Thánh” cùng tồn tại, bổ sung cho nhau, tạo nên hệ thống tín ngưỡng hài hoà và bền vững.

Việc khai thác không gian “Tam Thánh” thành tuyến du lịch văn hoá - tâm linh, cùng hệ thống lễ hội và ẩm thực đặc sắc của người Triều Châu sẽ tạo nên sản phẩm du lịch đặc trưng, đồng thời góp phần bảo tồn di sản và làm giàu thêm bản sắc văn hoá của vùng đất địa đầu cực Nam Tổ quốc./.

Tăng Vũ Khắc

 

Nguồn: https://baocamau.vn/bieu-tuong-van-hoa-tam-thanh--a123742.html