Bộ NN&MT giải đáp các vấn đề ‘nóng’ về môi trường và đất đai

(Chinhphu.vn) – Công tác phân loại, thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại các địa phương; xử lý các vướng mắc liên quan đến đất đai khi tổ chức chính quyền địa phương hai cấp; giải quyết ô nhiễm không khí đô thị… là những vấn đề nóng được quan tâm tại Họp báo thường kỳ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Bộ NN&MT đã cử đoàn công tác đến 34 địa phương để hướng dẫn triển khai các nhiệm vụ trong lĩnh vực đất đai theo mô hình chính quyền hai cấp

Ngày 4/9, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức họp báo thường kỳ dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Phùng Đức Tiến. Tại đây, nhiều nội dung liên quan đến công tác quản lý môi trường và chính sách đất đai đã được quan tâm, giải đáp.

Phân loại chất thải rắn sinh hoạt mới ở quy mô nhỏ

Theo Phó Cục trưởng Cục Môi trường Hồ Kiên Trung, tính đến ngày 30/6, tổng chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) phát sinh trong cả nước khoảng 69,4 nghìn tấn/ngày, xử lý đạt 91%. Riêng lượng chất thải tại Hà Nội phát sinh khoảng 7.300 tấn/ngày và chất thải tại TPHCM phát sinh khoảng 14.000 tấn/ngày, tổng lượng chất thải của 2 thành phố chiếm khoảng 23% lượng rác thải của cả nước.

Ông Hồ Kiên Trung cho biết: "Công tác phân loại chất thải rắn sinh hoạt mới chỉ dừng ở quy mô nhỏ, chủ yếu thí điểm tại một số địa phương. Ở khu vực nông thôn, nhiều hộ gia đình vẫn tự xử lý rác theo cách truyền thống như chôn lấp, đốt thủ công hoặc tận dụng làm thức ăn chăn nuôi, chất độn chuồng. Một số địa phương bước đầu áp dụng việc thu phí thu gom, vận chuyển và xử lý dựa trên khối lượng hoặc thể tích rác đã phân loại, nhưng còn nhiều hạn chế".

Chỉ rõ những khó khăn, thách thức trong phân loại, thu gom, xử lý rác thải tại các đô thị lớn, ông Hồ Kiên Trung cho rằng, vấn đề lớn đang gây cản trở là do hạ tầng kỹ thuật không đồng bộ từ phân loại, thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH sau phân loại.

Bên cạnh đó, các cơ chế huy động nguồn lực trong xã hội cho công tác thu gom, phân loại, tái chế, xử lý chất thải đã có nhưng việc triển khai còn nhiều hạn chế nên nguồn lực huy động chưa đáp ứng được nhu cầu. Nguyên tắc "Người gây ô nhiễm phải trả chi phí xử lý" chưa được áp dụng triệt để, đặc biệt là việc chưa thu đủ giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý nên chưa thúc đẩy được nguồn lực tư nhân đầu tư về thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH.

Mặt khác, nhận thức và ý thức trách nhiệm của một số cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và người dân chưa đầy đủ về tầm quan trọng của việc phân loại chất thải để biến chất thải thành tài nguyên. Công tác tuyên truyền, vận động hộ gia đình, cá nhân nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm về phân loại CTRSH chưa đủ sức lan tỏa, chưa tạo thành thói quen, nếp sống của người dân.

Theo ông Hồ Kiên Trung, trên cơ sở nhận định được các vấn đề then chốt trong việc triển khai phân loại, thu gom, xử lý rác thải tại các đô thị lớn trong thời gian vừa qua, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xác định một số giải pháp căn bản trước mắt và lâu dài cần tập trung đẩy mạnh.

Theo đó, Bộ sẽ tập trung rà soát những bất cập về quản lý CTRSH trong Luật Bảo vệ môi trường và Nghị định để đề xuất sửa đổi, hoàn thiện; ban hành Thông tư ban hành quy chuẩn kỹ thuật môi trường quốc gia về bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt; Thông tư hướng dẫn một số nội dung trong hoạt động đầu tư theo phương thức đối tác công tư lĩnh vực xử lý CTRSH…

Các địa phương khẩn trương xây dựng, ban hành quy trình kỹ thuật, định mức kinh tế - kỹ thuật, ban hành giá tối đa và giá cụ thể, hình thức thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH theo khối lượng hoặc thể tích CTRSH phải xử lý theo từng loại theo yêu cầu của Luật BVMT 2020.

Bộ cũng đang tham mưu Chính phủ báo cáo Quốc hội thông qua Đoàn giám sát tối cao của Quốc hội "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành" để có 1 Nghị quyết của Quốc hội về nâng cao hiệu lực, hiệu quả việc ban hành và thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường, trong đó cho phép nghiên cứu cơ cấu lại các nhiệm vụ chi ngân sách cho bảo vệ môi trường theo hướng trọng tâm, trọng điểm, tập trung giải quyết các vấn đề môi trường tồn đọng kéo dài; đầu tư các công trình hạ tầng môi trường thiết yếu như hệ thống, hạ tầng thu gom, phân loại và xử lý CTRSH.

Kịp thời hướng dẫn các địa phương triển khai các nhiệm vụ trong lĩnh vực đất đai theo mô hình chính quyền hai cấp

Ngoài vấn đề môi trường, một nội dung lớn khác tại họp báo là chính sách đất đai và việc triển khai Luật Đất đai sửa đổi.

Ông Mai Văn Phấn - Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai, cho biết: "Theo Luật Đất đai trước đây, có hai loại giá đất là bảng giá đất và giá đất cụ thể, áp dụng trong trường hợp cho thuê hoặc chuyển mục đích sử dụng. Tuy nhiên, trên thực tế phát sinh nhiều vướng mắc, đặc biệt là với hộ gia đình, cá nhân khi chuyển mục đích sử dụng, chi phí thường rất cao".

Để tháo gỡ khó khăn này, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính chủ trì xây dựng nghị quyết. Giải pháp đang được nghiên cứu theo hướng trong hạn mức công nhận thì người dân không phải nộp tiền, còn ngoài hạn mức sẽ tính theo quy định. Hiện Bộ Tài chính đang tiếp thu ý kiến để hoàn thiện dự thảo.

Đầu tháng 8, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã cử 34 công chức về các địa phương nhằm hỗ trợ triển khai các nhiệm vụ trong lĩnh vực đất đai theo mô hình chính quyền hai cấp. Ông Mai Văn Phấn cho biết, bước đầu các đoàn công tác ghi nhận được một số kết quả tích cực, nhưng cũng chỉ ra những tồn tại như nguồn lực hạn chế sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, thiếu cán bộ chuyên môn về quản lý đất đai, khối lượng công việc tăng trong khi quy trình phối hợp chưa rõ ràng.

Ngoài ra, quá trình chuyển đổi số ở nhiều nơi còn chậm. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai chưa đồng bộ, chưa liên thông với hệ thống dịch vụ công, khiến công tác quản lý và phục vụ người dân gặp khó khăn. "Nguồn lực triển khai còn hạn chế, trong khi khối lượng công việc ngày càng nhiều", ông Mai Văn Phấn nhận định.

Cụ thể, trong tuần đầu (từ 18 đến 25/8), các công chức đã phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường trực tiếp làm việc với phòng chuyên môn và xuống cơ sở để tháo gỡ khó khăn. Hướng dẫn xử lý vướng mắc khi áp dụng quy định của Luật Đất đai 2024 trong công tác về xác định giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất, về thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất; đôn đốc các nhiệm vụ về kiểm kê đất đai, xây dựng cơ sở dữ liệu, đề xuất nhu cầu điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất. Kết quả, công chức đã tổng hợp 675 kiến nghị liên quan đất đai và 165 kiến nghị ở các lĩnh vực khác, nhiều vấn đề đã được xử lý, hướng dẫn ngay tại chỗ. Thời gian tới, Cục sẽ duy trì họp trực tuyến định kỳ với công chức tại các địa phương, kịp thời báo cáo và tham mưu Bộ xử lý các vấn đề phát sinh, bảo đảm triển khai hiệu quả mô hình chính quyền 2 cấp.

Thu Cúc

Nguồn: https://baochinhphu.vn/bo-nnmt-giai-dap-cac-van-de-nong-ve-moi-truong-va-dat-dai-102250904164138157.htm