Người dân làm du lịch cộng đồng ở làng cổ Phước Tích hướng dẫn khách làm bánh phu thê

Vẫn còn "sạn"

Đầu tháng 10/2025, mạng xã hội lan truyền một đoạn clip ghi lại cảnh một người lái xích lô trẻ rượt đuổi, định đánh một tài xế Grab ngay trên tuyến phố Tây (đường Võ Thị Sáu, TP. Huế). Sự việc diễn ra chỉ trong vài phút, nhưng trước mắt nhiều khách nước ngoài đang đứng bên đường, hình ảnh phản cảm ấy đã để lại ấn tượng không đẹp về hình ảnh du lịch địa phương.

Trước đó, cuối tháng 9 vừa qua, tại Hà Nội, Công an phường Hoàn Kiếm tiếp nhận tin báo của ông Phillip Damien (quốc tịch Úc) về việc bị hai tài xế xích lô lấy giá đến 1,2 triệu đồng cho một vòng tham quan khu phố cổ, cao gấp ba lần giá quy định. Câu chuyện thêm một lần cho thấy bất cập trong nhận thức, hành vi của người lao động liên quan đến ngành du lịch, ảnh hưởng trực tiếp đến hình ảnh điểm đến nói riêng, du lịch Việt Nam nói chung.

Không chỉ ở những vụ việc gây ồn ào, trong môi trường du lịch, chỉ một hạn chế nhỏ cũng đủ khiến du khách mất thiện cảm. Có lần, tôi bắt gặp một đoàn du khách phải chờ món ăn khá lâu tại một quán ăn địa phương. Dù chậm trễ trong khâu phục vụ, nhưng khách lại không hề nhận được một lời xin lỗi.

Ông Trần Quang Hào, Chi hội trưởng Chi hội Du lịch cộng đồng TP. Huế, Giám đốc Công ty CP Đầu tư & Dịch vụ Du lịch Huế cho rằng, nhận thức, văn hóa ứng xử và kỹ năng giao tiếp trong môi trường du lịch là yếu tố không nhỏ, tác động trực tiếp đến cảm xúc của du khách. “Không chỉ bộ phận trực tiếp hay có chuyên môn cao, mà cả những lao động gián tiếp, phổ thông phục vụ khách du lịch cũng góp phần quan trọng xây dựng hình ảnh điểm đến”, ông Hào nhấn mạnh.

Thực tế, lực lượng lao động tự do như đội ngũ bán hàng, dịch vụ xích lô, thuyền chở khách du lịch, lái xe dịch vụ… chiếm tỷ lệ không nhỏ. Những người lao động tự do không thuộc tổ chức nghề nghiệp cụ thể, cũng không được tập huấn thường xuyên, khiến việc hình thành thái độ, nhận thức và phong cách phục vụ thống nhất trở thành khó khăn lớn.

Bắt đầu từ nụ cười, lời chào

Theo dự báo của ngành du lịch, Việt Nam với nhiều lợi thế về điểm đến hấp dẫn, nền văn hóa đa dạng sẽ tiếp tục đón lượng khách quốc tế tăng trưởng mạnh trong giai đoạn tới. Sự phát triển này đòi hỏi nguồn nhân lực du lịch không chỉ đủ về số lượng, mà phải đảm bảo chất lượng, có kỹ năng nghề và thái độ phục vụ văn minh.

Lãnh đạo Sở Du lịch cho biết, trong đề án phát triển du lịch - dịch vụ giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045, thành phố xác định nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng đội ngũ nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững. Ngành du lịch đang tập trung nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực: Đào tạo theo nhu cầu thị trường, xây dựng chương trình đào tạo gắn với thực tế, gắn với các doanh nghiệp du lịch. Đào tạo chuyên sâu theo lĩnh vực, hướng đến các ngành cơ bản như khách sạn, hướng dẫn viên, quản lý, điều hành...

Bên cạnh đó, một trong những giải pháp được quan tâm là trang bị kỹ năng mềm liên quan ngành du lịch như ứng xử, nhận thức, xử lý tình huống. Phát triển nguồn nhân lực du lịch cộng đồng, chú trọng nâng cao nhận thức và kỹ năng phục vụ cho lực lượng lao động trong các loại hình dịch vụ ăn uống, vận chuyển, bán hàng..., nhằm khai thác tiềm năng du lịch cộng đồng, đảm bảo môi trường du lịch an toàn, thân thiện, chuyên nghiệp.

Ông Trần Quang Hào cho rằng, về lâu dài, cần có một bộ tiêu chí về thống nhất để làm thước đo đánh giá. “Chẳng hạn, ngay trên xích lô hay thuyền du lịch có thể gắn mã QR Code, để du khách dễ dàng phản hồi và chấm điểm thái độ phục vụ. Đó không chỉ là công cụ quản lý mà còn là động lực giúp người lao động tự điều chỉnh hành vi. Cơ quan quản lý về du lịch từ đây sẽ nhanh chóng nắm bắt được những vấn đề xảy ra, có giải pháp phù hợp”, ông Hào đề xuất.

Còn theo ThS. Phạm Bá Hùng, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Du lịch Huế, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Du lịch TP. Huế, để có đội ngũ nhân lực bài bản, ngành du lịch cần tiến hành khảo sát, điều tra toàn diện để nhận diện những điểm yếu, thiếu hụt của từng nhóm lao động; từ đó lập kế hoạch đào tạo tại chỗ, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ, đồng thời gắn kết chặt chẽ giữa nhà trường - doanh nghiệp - cơ quan quản lý để hình thành hệ sinh thái đào tạo nhân lực du lịch hiệu quả, bền vững.

Rõ ràng, nâng cao kỹ năng mềm không phải câu chuyện một sớm một chiều, nhưng là bước đi bắt buộc nếu muốn du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn thực sự. Bởi, ấn tượng về một điểm đến không chỉ đến từ cảnh đẹp hay món ăn ngon, mà còn được tạo nên từ nụ cười, lời chào và thái độ ứng xử của mỗi người làm du lịch. Khi mỗi người lao động đều hiểu rằng họ chính là “đại sứ văn hóa” của quê hương thì những hành vi ứng xử đẹp, chuyên nghiệp sẽ tự nhiên trở thành nét đặc trưng, góp phần định hình hình ảnh một điểm thân thiện, mến khách trong mắt du khách thập phương.

Bài, ảnh: MINH TÂM

Nguồn: https://huengaynay.vn/du-lich/boi-dap-hinh-anh-dep-cho-du-lich-hue-159959.html