Bù Gia Mập tận dụng lợi thế để bứt phá

Xã Bù Gia Mập (tỉnh Đồng Nai) tiếp giáp Vương quốc Campuchia với đường biên giới dài 45km, có 4 đồn biên phòng đóng quân, giữ vai trò nòng cốt trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Thế nhưng, hiện nay, Bù Gia Mập là một trong những địa phương khó khăn nhất của tỉnh Đồng Nai với 75% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống; hộ nghèo chiếm 7,15% dân số, cơ sở hạ tầng dân sinh còn thiếu và yếu, xã còn 7/19 tiêu chí nông thôn mới chưa hoàn thành.

Cán bộ Hội Nông dân xã Bù Gia Mập tham quan mô hình Xử lý sâu bệnh hại trên cây điều của người dân. Ảnh: Vũ Thuyên

Nhận diện những khó khăn, thách thức và tiềm năng, thế mạnh đan xen, Đảng bộ xã Bù Gia Mập xác định tập trung nguồn lực đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng và nâng cao thu nhập cho người dân, tận dụng mọi tiềm năng, lợi thế để đưa địa phương bứt phá, phát triển bền vững.

Chú trọng tăng năng suất cây điều

Thay vì phải thanh lý vườn điều già cỗi để trồng các loại giống mới cho năng suất, chất lượng cao, 4ha điều hơn 30 năm tuổi của gia đình ông Nông Thanh Thạo (ở thôn Đắk Côn, xã Bù Gia Mập) vẫn xanh tốt, cho năng suất cao.

Ông Thạo cho biết: Cây trồng cũng như con người, càng lớn tuổi càng xuất hiện nhiều sâu bệnh hại. Vì vậy, để cây sinh trưởng, phát triển khỏe mạnh phải thường xuyên qua lại thăm nắm, xem cây điều mắc chứng bệnh gì để “tìm thuốc đặc trị”. Ngoài sự hướng dẫn, hỗ trợ của cán bộ khuyến nông, chuyên gia nông nghiệp, qua thời gian dài tìm hiểu, ông đã dùng kỹ thuật xử lý lưu truyền trong dân gian để trị sâu, bệnh. Cùng với đó, ông cũng quan tâm tạo cành, tỉa tán để đảm bảo vườn thoáng, cho cây phát triển. Đặc biệt, vào thời điểm đầu vụ mùa, ông dùng thùng phuy sắt để đốt xông khói theo chiều gió, tạo lợi ích kép là xua đuổi côn trùng và làm khô sương muối. Giải pháp tưởng chừng đơn giản nhưng rất hiệu quả khi năng suất điều của gia đình ông hằng năm đều đạt từ 2-2,5 tấn/hécta.

“Dân gian thường hay nói nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống, nhưng đối với khu vực Bù Gia Mập nói riêng và vùng Đông Nam Bộ nói chung thì ngược lại. Đó là nhất giống, nhì cần, tam phân, tứ nước. Tức ngoài giống, quan trọng nhất là yếu tố con người, phải chịu khó thăm vườn, chăm sóc chu đáo thì “cây không phụ lòng người”. Nhờ cần cù, chịu khó mà gia đình tôi “sống khỏe” suốt 30 năm qua chỉ từ 4ha điều” - ông Thạo chia sẻ.

Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã, Chủ tịch Hội Nông dân xã Bù Gia Mập Điểu Thuận cho biết: Cây điều phụ thuộc lớn vào thời tiết, trong khi những năm gần đây thời tiết thay đổi thất thường nên liên tục mất mùa. Để hạn chế tình trạng này, ngoài thực hiện đồng bộ các giải pháp thì Hội Nông dân xã sẽ nhân rộng các mô hình hay, cách làm hiệu quả, trong đó có mô hình xử lý sâu bệnh từ dân gian của gia đình ông Thạo.

Hơn 90% hộ dân xã Bù Gia Mập làm kinh tế nông nghiệp với diện tích gần 4 ngàn hécta cây trồng các loại, trong đó có gần 2,4 ngàn hécta cây điều, chiếm 60%. Điều được xem là cây trồng giảm nghèo lâu nay của địa phương, nhưng nhiều năm nay chịu tác động trực tiếp của biến đổi khí hậu, xuất hiện những cơn mưa trái mùa, liên tục bị bọ xít muỗi tấn công nên vụ điều liên tục mất mùa, chỉ đạt từ 7-8 tạ/hécta, khiến nông dân lâm vào cảnh khốn khó. Đó là một trong những nguyên nhân khiến việc nâng cao thu nhập cho người dân gặp nhiều khó khăn, hiện thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt 28,5 triệu đồng/năm. Làm sao để nâng cao thu nhập của người dân ở xã vùng sâu, vùng xa này đang là bài toán khó, niềm trăn trở của cấp ủy, chính quyền địa phương.

“75% dân số là người dân tộc thiểu số nên việc ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất còn hạn chế với tập quán canh tác phần lớn là tự phát. Vì vậy, ngoài đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất theo hướng sạch, bền vững, trước mắt cấp ủy, chính quyền chỉ đạo Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp xã trực tiếp hướng dẫn cách phun thuốc, diệt trừ sâu bệnh trên cây điều, tạo mùa vụ tiếp theo đạt năng suất cao” - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Bù Gia Mập Lê Hoàng Nam chia sẻ.

Biến tiềm năng thành động lực phát triển

Cùng với tiêu chí thu nhập, Bù Gia Mập vẫn còn 6/19 tiêu chí nông thôn mới khác chưa đạt, trong đó nhiều tiêu chí cần nguồn vốn lớn như: giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hóa…

Theo Bí thư Đảng ủy xã Lê Hoàng Nam, để hoàn thành các tiêu chí đã đề ra, xã sẽ tiến hành phân loại và xác định các tiêu chí trọng tâm để ưu tiên đầu tư. Trong đó, nguồn kinh phí hỗ trợ từ cấp trên được xem là yếu tố then chốt, quyết định hiệu quả triển khai thực hiện.

Xã Bù Gia Mập phấn đấu đến năm 2030: Tổng giá trị sản phẩm trên địa bàn tăng bình quân 7,8%/năm; thu nhập bình quân đầu người đạt 57,85 triệu đồng/năm so với năm 2025 tăng 103%; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo quốc gia giảm còn dưới 5%; cơ cấu kinh tế đến năm 2030: nông - lâm nghiệp và thủy sản đạt 80%, thương mại, dịch vụ 15% và tiểu thủ công nghiệp 5%; hoàn thành Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới vào năm 2029…

Đáng chú ý, tiêu chí về quy hoạch đang là rào cản lớn, cần được quan tâm tháo gỡ. Toàn xã hiện có 3.479ha đất canh tác, nhưng phần lớn diện tích nằm trong đất lâm nghiệp, đất lâm phần chưa được bàn giao về cho địa phương quản lý. Do vậy, khi triển khai xây dựng các công trình dân dụng hoặc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân đều gặp vướng mắc về quy hoạch, gây khó khăn trong quá trình thực hiện.

Ông Lê Hoàng Nam cho biết: Dù còn nhiều khó khăn nhưng Đại hội Đại biểu Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025-2030 xác định mục tiêu đưa xã về đích nông thôn mới giai đoạn 2029-2030. Để đạt được mục tiêu đó, đại hội đã đề ra 3 chương trình đột phá. Trong đó: phát huy được lợi thế về đất đai, nhất là mảng xanh Vườn quốc gia Bù Gia Mập, để đẩy mạnh phát triển kinh tế gắn với du lịch sinh thái nhằm tạo việc làm, nâng cao thu nhập, đồng thời phát huy các giá trị bản sắc văn hóa dân tộc trên địa bàn. Cùng với đó là: phát triển kinh tế nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới; tập trung sản xuất nông nghiệp sạch, hữu cơ, ứng dụng khoa học - công nghệ, chuyển đổi số trong sản xuất; chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện địa phương.

Bù Gia Mập có nhiều tiềm năng, cảnh quan thiên nhiên về mảng xanh rừng để phát triển du lịch sinh thái và là nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số như: rượu cần, dệt thổ cẩm, cồng chiêng… Đây là những cơ hội vàng cho việc phát triển du lịch bền vững và tạo ra những sản phẩm du lịch đặc trưng, mang dấu ấn riêng để kinh tế xã phát triển.

“Để biến các tiềm năng thành động lực phát triển, Đảng bộ xã đã xây dựng kế hoạch hành động, trong đó việc đầu tiên là tập trung triển khai Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ xã đến toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân. Cùng với đó, lãnh đạo, chỉ đạo UBND xã cụ thể hóa các chương trình trọng tâm thành những kế hoạch cụ thể để thực hiện hiệu quả” - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Bù Gia Mập Lê Hoàng Nam nhấn mạnh.                     

Vũ Thuyên

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202511/bu-gia-map-tan-dung-loi-the-de-but-pha-4c03445/