Cần xây dựng Cổng thông tin về CBAM để hướng dẫn chi tiết cho doanh nghiệp

Cơ chế điều chỉnh biên giới các-bon của EU (gọi tắt là CBAM) là một cơ chế mới, với những quy định, hướng dẫn cụ thể liên quan đến kiểm đếm, đo đếm phát thải CO2, phát thải khí nhà kính mà doanh nghiệp phải tuân thủ khi xuất khẩu hàng hóa sang EU.

Trước sự cấp thiết và cần phải có những biện pháp đồng bộ thích ứng với cơ chế CBAM, mới đây, Chính phủ giao Bộ Công Thương là cơ quan đầu mối, chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan liên quan xây dựng và triển khai các biện pháp hiệu quả ứng phó với Cơ chế CBAM, bao gồm việc xây dựng và triển khai Đề án ứng phó với Cơ chế СВАМ; Trong đó nhấn mạnh việc tiếp tục chủ động, tích cực đối thoại, làm rõ sự phù hợp của CBAM với các cam kết quốc tế; nghiên cứu khả năng mở rộng phạm vi áp dụng của CBAM…

Việc có một cơ quan đầu mối chịu trách nhiệm điều phối các biện pháp hiệu quả đối phó với CBAM, và xây dựng Đề án ứng phó với cơ chế CBAM được cho là kịp thời và kỳ vọng sẽ đem lại hiệu quả cao trong việc hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu và bền vững vào chuỗi cung ứng hàng hóa với EU.

Ông Ngô Chung Khanh cho rằng, thời gian qua, hoạt động tuyên truyền về CBAM được đẩy mạnh, giúp cho CBAM được biết đến nhiều hơn, doanh nghiệp được cảnh báo nhiều hơn và có sự chuẩn bị nhất định để ứng phó. Tuy nhiên, Lãnh đạo Vụ Chính sách thương mại đa biên nhấn mạnh, tuyên truyền phải chính xác, rõ ràng, tránh để doanh nghiệp hoang mang, lo lắng, như trường hợp doanh nghiệp ngành gạo lo lắng nhưng thực chất CBAM chưa “động chạm” gì đến ngành này.

Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên Ngô Chung Khánh chia sẻ tại Tọa đàm “Ứng phó hiệu quả với cơ chế CBAM: Vai trò của cơ quan đầu mối trong hỗ trợ doanh nghiệp”

Cùng quan điểm với Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên về sự cần thiết có Cổng thông tin, ông Hoàng Văn Tâm - Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) đề xuất xây dựng cẩm nang hướng dẫn về CBAM. Ông Hoàng Văn Tâm lý giải, các cơ chế chính sách hiện nay của Việt Nam đã khá đầy đủ, tuy nhiên, trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục xây dựng những sổ tay hướng dẫn kỹ thuật sâu hơn, thích ứng với những quy định mới để giúp doanh nghiệp có thể tính toán và áp dụng một cách phù hợp, linh hoạt với từng cơ chế. Theo đó, các sổ tay hướng dẫn sẽ vừa cụ thể vừa linh hoạt, tùy theo từng thị trường, từng quy định của các quốc gia để doanh nghiệp có thể có những thích ứng nhanh và phù hợp.

Thông tin về nhận thức của doanh nghiệp liên quan đến CBAM, bà Nguyễn Hồng Loan - Chuyên gia Dự án Hỗ trợ kỹ thuật về đánh giá tác động của CBAM cho biết, nhận thức của doanh nghiệp còn thấp (tại thời điểm tham gia khảo sát vào tháng 01/2023) và đến hơn một năm sau, nhận thức của doanh nghiệp cũng chưa cao.

“Ngoại trừ một số doanh nghiệp trong những lĩnh vực chịu tác động trực tiếp có những nghiên cứu và chuẩn bị một cách nghiêm túc thì đại bộ phận các doanh nghiệp hiểu chưa đầy đủ, chưa chính xác về CBAM, do đó, phản ứng và sự chuẩn bị có thể không hiệu quả”, bà Nguyễn Hồng Loan nhận xét.

Trước bối cảnh có các nguồn thông tin nhiều chiều, Đại diện ngành thép mong muốn tiếp cận các thông tin chính thống hướng dẫn nhằm thích ứng với CBAM. Ông Đinh Quốc Thái - Tổng Thư ký Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho biết, thời gian qua, các doanh nghiệp ngành thép cũng như cơ quan thường trực Hiệp hội Thép Việt Nam cũng tiến hành tìm hiểu về CBAM qua nhiều nguồn thông tin khác nhau (báo chí, truyền thông; Thông qua các đơn vị thuộc Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường; Các hội nghị liên quan đến CBAM…), nhờ đó, các doanh nghiệp thép đã tìm hiểu cơ bản được các kiến thức cần thiết, hiểu rõ việc mà các doanh nghiệp cần phải làm theo lộ trình đã định.

Đồng tình với quyết định của Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công Thương là cơ quan đầu mối chủ trì việc hướng dẫn cho doanh nghiệp các thông tin liên quan đến CBAM, Tổng Thư ký Hiệp hội Thép Việt Nam hi vọng, trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ hướng dẫn doanh nghiệp ngành thép nói riêng và doanh nghiệp nói chung tiếp cận với các thông tin chính thống từ cơ quan quản lý nhà nước, từ đó, giúp doanh nghiệp hiểu và ứng phó hiệu quả với cơ chế carbon biên giới của EU.

Trong thời gian tới, xu hướng ban hành và triển khai các chính sách thuế carbon xuyên biên giới tương tự CBAM sẽ được các nước phát triển chú trọng, tăng cường siết chặt, tiến tới thiết lập các tiêu chuẩn xanh mới đối với hàng hóa nhập khẩu trong thương mại quốc tế. Việc sớm triển khai các cơ chế, chính sách và việc chuyển đổi sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp nhằm thích ứng với CBAM không chỉ giúp doanh nghiệp giữ vững thị phần mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh cho các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, mở rộng sang các thị trường lớn, trọng điểm.

Vì vậy, các cơ quan quản lý cần phải hành động càng sớm càng tốt, có những hướng dẫn thống nhất và đánh giá phù hợp, có những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp cụ thể, để hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam không bị loại khỏi chuỗi giá trị toàn cầu. Ở chiều ngược lại, các doanh nghiệp cần phải chủ động thay đổi tư duy và đẩy mạnh phương thức thực hiện. Có như vậy, lộ trình ứng phó với CBAM nói riêng và chuyển đổi Xanh nói chung sẽ được thực hiện nhanh hơn, hiệu quả hơn, giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa những lợi ích mà Hiệp định EVFTA mang lại.

Nguồn: https://moit.gov.vn/phat-trien-ben-vung/bo-cong-thuong-mong-muon-xay-dung-cong-thong-tin-ve-cbam-de-huong-dan-chi-tiet-cho-doanh-nghiep.html