Cảnh sắc, con người Việt thế kỷ 20 trong tranh họa sĩ Pháp

Bức Le retour du marché (Đi chợ về) của Joseph Inguimberty có giá bán cao nhất phiên A Quest for Eternity: The Philippe Damas Collection do Christie's Hong Kong tổ chức cuối tháng 3. Sự kiện gồm nhiều tranh vẽ phong cảnh, con người Việt Nam một thế kỷ trước của các họa sĩ Pháp, nằm trong bộ sưu tập của Philippe Damas.

Tác phẩm đạt 12,47 triệu HKD (41,52 tỷ đồng), được họa sĩ sáng tác năm 1933. Tranh có kích thước 204x200 cm, vẽ những phụ nữ diện áo dài, vấn tóc, người gánh hàng, người bế con, bên cạnh là một ông lão và chú chó.

Joseph Inguimberty tả người dân đang lao động trong bức họa Dans les rizières (Trên cánh đồng lúa). Họa sĩ thực hiện tranh năm 1930, kích thước 73x120 cm, chất liệu sơn dầu trên vải bạt. Tác phẩm có giá 630.000 HKD (khoảng hai tỷ đồng).

Joseph Inguimberty (1896-1971) sinh tại Marseille, Pháp. Năm 1925, ông nhận lời mời của Victor Tardieu - người sáng lập trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (nay là Đại học Mỹ thuật Việt Nam) - về dạy nghệ thuật trang trí tại đây. Ông công tác hơn 20 năm, góp phần vào sự ra đời của nghệ thuật hiện đại Việt Nam. Hình ảnh thường thấy trong tranh họa sĩ là phụ nữ đội nón, quấn khăn trên đầu, quảy đôi quang gánh.

Một góc chợ tại nông thôn miền Bắc ở bức March é au Tonkin (Chợ ở Bắc Kỳ) có giá 3,52 triệu HKD (11,7 tỷ đồng). Bức họa được Jos Henri Ponchin sáng tác năm 1930, kích thước 200x294 cm, chất liệu sơn dầu trên vải, sử dụng nhiều gam màu sáng, tạo khung cảnh nhộn nhịp.

Jos Henri Ponchin (1897-1981) thuộc thế hệ thứ ba trong gia tộc Ponchin nổi tiếng ở Pháp. Sau một chuyến đi đến Hà Nội cùng cha, ông đã sống tại Việt Nam đến năm 1931, dành thời gian dạy vẽ cho học sinh người Pháp tại một trường trung học ở Sài Gòn.

La paysanne (Nữ nông dân) của Victor Tardieu được gõ búa 3,15 triệu HKD (10,4 tỷ đồng). Ông hoàn thành tranh vào khoảng năm 1922-1924, chất liệu sơn dầu trên canvas, kích thước 65x81,3 cm.

Victor Tardieu (1870-1937) sinh tại Lyon, Pháp. Ông sang Việt Nam năm 1921 với tư cách là người đoạt Giải thưởng Đông Dương về hội họa (Le Prix de l'Indochine). Họa sĩ từng nói về tình cảm dành cho mảnh đất này: ''Tôi rất yêu mến người An Nam. Tôi muốn giúp họ tìm lại diện mạo thực sự".

Năm 1924, ông thành lập trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, giữ chức hiệu trưởng. 16 năm sống và làm việc cho đến khi qua đời tại Việt Nam, Victor Tardieu góp công lớn khi đào tạo được thế hệ họa sĩ tài năng như Lê Phổ, Mai Trung Thứ, Nguyễn Phan Chánh.

Không gian yên bình trong bức Vue d'Annam (Quang cảnh An Nam) được Victor Tardieu vẽ khoảng năm 1924, có giá 163.800 HKD (545 triệu đồng).

Bức Commémoration à la stèle d'un lettré, Tonkin (Kỷ niệm tại bia học giả, Bắc Kỳ) của Henry Emile Vollet bán được 655.200 HKD. Ông vẽ tác phẩm sơn dầu trên canvas năm 1902, kích thước 54,5x73 cm.

Henry Emile Vollet (1861-1945) sinh tại Paris, là một trong những họa sĩ lịch sử hàng đầu của Pháp. Ông được trao bằng danh dự cho các sáng tác của mình tại Salon des artistes français năm 1888, huy chương đồng ở triển lãm toàn cầu năm 1900. Ông là một trong số họa sĩ Pháp đến Việt Nam từ thế kỷ 20, có nhiều tranh vẽ các văn sĩ đương thời, cảnh sắc, cuộc sống của người lao động nơi đây.

Alix Aymé khắc họa cảnh sông nước qua tác phẩm La jeune femme et le fleuve (Cô gái trẻ và dòng sông). Trên chiếc thuyền neo đậu bến sông có một thiếu nữ đang tranh thủ nghỉ ngơi, xung quanh người dân tấp nập di chuyển, làm việc. Bức vẽ đạt 504.000 HKD (1,6 tỷ đồng), được danh họa thực hiện vào những năm 1940 bằng sơn mài trên tấm gỗ, kích thước 38,5x56 cm.

Alix Aymé (1894-1989) sinh tại Marseille, miền Nam nước Pháp, là nữ họa sĩ ngoại quốc hiếm hoi tới khám phá và gắn bó lâu dài với văn hóa Việt qua việc nghiên cứu, sáng tác hội họa. Khi ở đây, bà cũng tham gia giảng dạy tại trường Quốc học Huế (1928), trường Trung học Albert Sarraut (1931) và trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương.

Một góc mái đình, dòng sông êm ả hiện diện trong Scène tonkinoise (Cảnh Bắc Kỳ) của Albert Cézard (1869 - khoảng 1916), được gõ búa 201.600 HKD (671 triệu đồng). Ông hoàn thiện tranh khoảng năm 1902, sử dụng sơn dầu trên vải bạt, kích thước 37,5x60 cm.

Bức Procession au Tonkin (Đám rước ở Bắc Kỳ) của René Bassouls có giá 100.800 USD (335 triệu đồng). Tác phẩm sơn dầu trên vải ra đời năm 1927, kích thước 80x100 cm.

René Bassouls (1877-1945) là họa sĩ người Pháp dành nhiều tình cảm cho đất nước và con người Việt. Ông đã thực hiện các bức tranh ghi lại nét văn hóa tại đây, giúp người xem như được hòa mình vào đời sống của người dân.