Cơ hội vàng phát triển du lịch Quảng Trị

Quảng Trị - mảnh đất nằm ở “khúc ruột miền Trung” với lịch sử hào hùng, những mất mát khôn nguôi trong các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, nay lại được tái hiện sinh động qua bộ phim “Mưa đỏ”. Những hình ảnh bi tráng, chân thực, những trận đánh 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ năm 1972, đã không chỉ làm lay động trái tim khán giả trong nước, mà còn mở ra một trang mới cho ngành du lịch Quảng Trị - nơi du khách đến không chỉ để tham quan cảnh đẹp, mà để tìm về ký ức, để thấu hiểu lịch sử và trân trọng hòa bình.

Hiệu ứng điện ảnh tìm về ký ức

Khi bộ phim điện ảnh “Mưa đỏ” ra rạp, rất nhiều khán giả đã rưng rưng xúc động. Câu chuyện về những người lính hy sinh trong 81 ngày đêm khốc liệt ở Thành cổ Quảng Trị không chỉ là một thước phim lịch sử, mà còn là “lời mời gọi” đầy cảm xúc để người Việt và bạn bè quốc tế tìm về vùng đất này. Từ màn ảnh đến đời thực, làn sóng du khách đổ về Quảng Trị sau bộ phim được ví như một “hiệu ứng điện ảnh tìm về ký ức”.

Nếu miền Trung được ví như dải đất hẹp nhất Việt Nam, thì Quảng Trị lại là nơi hẹp nhất của miền Trung, nơi “một tấc đất là một tấc máu”. Dọc quốc lộ 1A, những địa danh như Thành cổ, Cầu Hiền Lương, Sông Bến Hải, Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn, Nhà tù Lao Bảo, Địa đạo Vịnh Mốc đã trở thành những điểm đến mang giá trị tinh thần lớn lao.

Trong đó, điểm đến Thành cổ Quảng Trị, Sông Thạch Hãn, Nghĩa trang Trường Sơn, Cầu Hiền Lương trở thành trung tâm của các tour “trở về” trong năm 2025 với hàng trăm nghìn lượt khách trong và ngoài nước ghé thăm Thành cổ. Họ không chỉ đến để tham quan mà còn để thắp nén nhang tri ân, thả đèn hoa đăng trên sông Thạch Hãn, lắng nghe câu chuyện về những người lính tuổi đôi mươi nằm lại.

Hiệu ứng lớn từ “Mưa đỏ” khiến du khách mong muốn tìm đến để được “chạm” vào những mốc son bi tráng của dân tộc, để thấy tận mắt nơi từng diễn ra cuộc chiến khốc liệt nhất mùa hè năm 1972.

Từ màn ảnh đến đời thực, làn sóng du khách đổ về Quảng Trị sau bộ phim Mưa đỏ, Bộ phim được ví như một hiệu ứng điện ảnh tìm về ký ức. (Ảnh trong phim Mưa đỏ)

Đầu tháng 10/2025, Sở VH,TT& DL tỉnh Quảng Trị phối hợp cùng Hiệp hội Du lịch tỉnh Quảng Trị đã tổ chức chương trình khảo sát “Mưa đỏ - Hành trình ký ức Quảng Trị” từ Nhà lưu niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp, qua Địa đạo Vịnh Mốc, Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn, đến Thành cổ Quảng Trị và bến thả hoa Sông Thạch Hãn. Đây đều là những “địa chỉ đỏ” tiêu biểu, thu hút đông đảo du khách trong hành trình tri ân, về nguồn tại Quảng Trị. Mỗi địa danh như một mạch phim được mở ra giữa đời thực, giúp du khách “chạm tay vào lịch sử”.

“Mưa đỏ” đã mở ra hướng đi mới cho điện ảnh và du lịch Việt Nam nói chung, Quảng Trị nói riêng: đưa di tích vào phim, rồi đưa phim trở lại di tích. Các cảnh quay tại Thành cổ, sông Thạch Hãn, Nghĩa trang Trường Sơn… được khắc họa chân thực, gợi lên niềm tự hào dân tộc. Từ màn ảnh đến đời thực, Thành cổ Quảng Trị đang được tái hiện sống động như một “phim trường ký ức”.

Chính những hình ảnh đó khiến du khách muốn tìm đến, chụp bức ảnh thật, nghe tiếng chuông Thành cổ thật, để cảm nhận sự tiếp nối giữa quá khứ và hiện tại. Từ đó, các tour “hành trình trở về” không còn là những chuyến đi ngắn ngày, mà là hành trình tinh thần - nơi người trẻ học được bài học sống, còn người lớn tuổi tìm thấy sự bình yên trong ký ức. Từ phim ảnh, khán giả bước ra đời thực, biến cảm xúc thành hành động, biến ký ức điện ảnh thành trải nghiệm du lịch sống động.

Rất nhiều đoàn khách quốc tế từ Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Lào, Thái Lan… đến đây trong các chương trình giao lưu hữu nghị, trồng cây “hòa bình”, dâng hương tưởng niệm. Nhiều cựu binh từng tham chiến trở lại, mang theo hoa và nước mắt. Du lịch không chỉ mang lại doanh thu mà còn là cầu nối văn hóa, giúp hàn gắn những vết thương chiến tranh.

Chị Nguyễn Thị Ngọc Mai, du khách từ Hà Nội xúc động chia sẻ sau chuyến tham quan Thành cổ: “Khi đứng giữa không gian linh thiêng, nghe kể về 81 ngày đêm khói lửa, tôi rơi nước mắt. Bộ phim “Mưa đỏ” làm tôi hiểu thêm, nhưng phải đến tận nơi mới thấy rõ sự mất mát và hy sinh của bao thế hệ. Khi đi đứng bên Cầu Hiền Lương - biểu tượng chia cắt và thống nhất đất nước, tôi thấy như mình đang sống trong một phần lịch sử oai hùng của dân tộc”.

Ông Michael Thompson, du khách người Anh chia sẻ, ông đã xem phim “Mưa đỏ” qua bản phụ đề tại rạp phim và quyết định tới thăm Việt Nam: “Tôi muốn tận mắt nhìn thấy nơi bộ phim được quay. Ở đây, tôi cảm nhận rõ sức sống kỳ diệu của một đất nước từng trải qua chiến tranh mà vẫn giữ được tinh thần hòa bình, nhân ái”. Những cảm xúc ấy không chỉ là phản hồi cá nhân mà còn là minh chứng cho giá trị nhân văn mà du lịch Quảng Trị đang hướng tới: du lịch chạm tới trái tim.

Ký ức chiến tranh - khát vọng hòa bình

Theo đánh giá của các chuyên gia du lịch, Quảng Trị đang có cơ hội vàng để phát triển du lịch lịch sử - tâm linh. Để thu hút du khách, tỉnh đã xây dựng những tuyến du lịch chuyên đề như “Hoài niệm về chiến trường xưa và đồng đội”, “Đường Hồ Chí Minh huyền thoại”, “Con đường Di sản miền Trung”..., tạo nên chuỗi sản phẩm du lịch liên kết vùng, có chiều sâu lịch sử và văn hóa. Những dự án mới như: “Không gian ký ức chiến tranh - Con đường hòa bình”, “Đêm tri ân Thành cổ”, “Lễ hội đèn hoa sông Thạch Hãn” hứa hẹn sẽ trở thành điểm nhấn du lịch trong thời gian tới.

Tỉnh đang xúc tiến xây dựng Bảo tàng quốc gia “Ký ức chiến tranh và khát hòa bình”, với tổng vốn đầu tư dự kiến 1.000 tỉ đồng, trong giai đoạn 2026 - 2030. Bảo tàng này là nơi lưu giữ ký ức chiến tranh mà còn là công trình văn hóa, du lịch mang tầm quốc gia và quốc tế. Thời gian tới, Quảng Trị sẽ nâng cao “Lễ hội Vì hòa bình” thành lễ hội cấp quốc gia, đồng thời đầu tư phát triển thêm các thương hiệu di tích khác như: Địa đạo Vịnh Mốc, hệ thống giếng cổ Gio An... Đây là những địa chỉ không những mang lại giá trị lịch sử mà vẫn còn có tiềm năng để phát triển thành điểm đến hấp dẫn.

Nếu có thêm những tour “Dấu chân Mưa đỏ”, tour đêm Thành cổ - nơi du khách vừa tham quan vừa nghe kể chuyện qua màn chiếu 3D và âm thanh vòm tái hiện không khí kháng chiến thì chắc chắn sẽ thu hút khách du lịch. Theo các chuyên gia du lịch, đã đến lúc các di tích lịch sử tại tỉnh Quảng Trị cần sớm đầu tư hệ thống phim 3D, thực tế ảo tái hiện những trận chiến, những tọa độ lửa… xây dựng trung tâm thuyết minh tương tác, nơi các cựu binh hoặc con cháu họ kể lại câu chuyện chiến tranh.

Bên cạnh cơ hội vàng, ngành du lịch Quảng Trị cũng đối mặt với nhiều thách thức. Nếu không quy hoạch bài bản, sự phát triển ồ ạt có thể làm giảm tính trang nghiêm của di tích. Để biến hiệu ứng “Mưa đỏ” thành động lực bền vững, tỉnh Quảng Trị cần tập trung vào các giải pháp: Chuẩn hóa sản phẩm du lịch lịch sử; ban hành quy định về thuyết minh, hướng dẫn viên, quy tắc ứng xử tại di tích; xây dựng phim trường - bảo tàng điện ảnh; lưu giữ đạo cụ, phục dựng cảnh quay để phục vụ du lịch và giáo dục. Tỉnh Quảng Trị cần đầu tư hạ tầng, giao thông, nâng cấp tuyến đường đến các di tích, tạo thuận lợi cho du khách quốc tế.

Các du khách thăm các địa chỉ đỏ tại Quảng Trị. (Nguồn: Sở VHTTDL Quảng Trị)

Tỉnh Quảng Trị cần tăng cường truyền thông quốc tế và kết nối phim ảnh, âm nhạc, ẩm thực và di tích bằng cách tiếp tục hợp tác với các hãng phim, đạo diễn để xây dựng thêm những tác phẩm về lịch sử, địa danh. Khi phim ảnh được đầu tư đúng hướng, du lịch sẽ có thêm nguồn chất liệu quý giá để quảng bá.

Ông Hồ Văn Hoan, Phó Giám đốc Sở VH,TT&DL Quảng Trị cho hay, Quảng Trị xác định hướng đi mang bản sắc riêng cho phát triển du lịch. Đó là phát triển du lịch lịch sử - văn hóa gắn kết với thông điệp “Ký ức chiến tranh - Khát vọng hòa bình”. Du khách đến đây không đơn thuần để tham quan, mà để lắng nghe, cảm nhận, tri ân và sống lại những trang sử hào hùng của dân tộc.

Sở VH,TT&DL tỉnh Quảng Trị khuyến khích doanh nghiệp và cộng đồng địa phương cùng tham gia xây dựng mô hình “kể chuyện di tích bằng công nghệ”. Với công nghệ thực tế ảo, du khách có thể chứng kiến những trận đánh lịch sử. Có thể là những cựu chiến binh trở thành “người dẫn chuyện lịch sử” trong các tour du lịch đặc biệt. Mỗi tấc đất nơi đây là một trang sử và mỗi tour là một câu chuyện kể về lòng dũng cảm và khát vọng hòa bình.

Quảng Trị - mảnh đất ghi dấu thăng trầm của lịch sử dân tộc đang từng bước chuyển mình mạnh mẽ, trở thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch Việt Nam. Trên nền tảng di tích lịch sử chiến tranh phong phú, Quảng Trị đang nỗ lực biến ký ức quá khứ thành động lực phát triển, hướng đến mục tiêu xây dựng một nền tảng du lịch bền vững, giàu giá trị văn hóa, nhân văn.

Theo số liệu của Sở VH,TT&DL Quảng Trị, 9 tháng, tỉnh Quảng Trị đón hơn 8,4 triệu lượt khách (tăng 17,7%), trong đó khách quốc tế hơn 376.000 lượt (tăng gần 35%). Tổng thu đạt 9.679 tỷ đồng, tăng 35% so với cùng kỳ năm 2024. Dự kiến năm 2025, khoảng 9,5 triệu lượt khách đến với Quảng Trị và tỉnh đang hướng tới hơn 15 triệu lượt khách vào năm 2030.

Nguồn: https://baophapluat.vn/co-hoi-vang-phat-trien-du-lich-quang-tri.html