“Cõng sách” đến với trẻ em nghèo

“Sách hay dành cho học sinh tiểu học” là dự án mà cô Hoàng Thị Thu Hiền (63 tuổi), cựu giáo viên Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong (Thành phố Hồ Chí Minh) cùng các đồng nghiệp khởi xướng từ năm 2016. Sau gần 10 năm, dự án đã đi qua nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước, miệt mài đưa gần 800 ngàn đầu sách đến với hàng ngàn trường học, giúp các em học sinh có thêm kênh tiếp cận sách, góp phần thắp sáng mơ ước.

Cô Hoàng Thị Thu Hiền trong một chương trình thuộc Dự án Sách hay cho học sinh tiểu học.

Nhân dịp ra mắt cuốn sách Đi cho đã để một đời không uổng, ghi chép lại những hành trình đã qua của mình trong Dự án Sách hay dành cho học sinh tiểu học, cô Hoàng Thị Thu Hiền đã chia sẻ cùng Đồng Nai cuối tuần những tâm tư, nỗi niềm trăn trở của mình.

Hành trình dài bắt đầu từ chữ thương

* Dự án Sách hay cho học sinh tiểu học ra đời trong hoàn cảnh nào, thưa cô?

- Chúng tôi thực hiện dự án này với khát vọng thắp sáng ước mơ cho học sinh; tránh “đánh rơi” văn hóa đọc.

Cô Hoàng Thị Thu Hiền

Năm 2016, khi chúng tôi về tỉnh Quảng Bình (cũ) sau đợt lũ lịch sử, bên cạnh quà cứu trợ của các đoàn thiện nguyện thì quà sách cũng đặc biệt cần thiết cho các em học sinh ở thời điểm đó. Tôi vẫn nhớ hình ảnh các thầy, cô giáo đội mưa đến nhận sách và đi về giữa mênh mông biển nước. Thấy thương, nhưng thương mà không làm gì thì sẽ vô dụng, thương là phải biến thành hành động... Và cứ như thế, chúng tôi lần lượt đến với nhiều ngôi trường. Rất nhiều người đã cùng chung tay, góp sức hoặc góp tấm lòng để hành trình trao tặng sách cho các em nhỏ vùng sâu, vùng xa được tiếp tục nối dài.

* Sau nhiều năm thực hiện Dự án Sách hay cho học sinh tiểu học, điều đọng lại trong cô cũng như những người đồng hành của mình mà cô cảm thấy tâm đắc nhất là gì, thưa cô?

- Điều đọng lại sâu sắc nhất trong tôi chính là niềm vui từ ánh mắt trẻ thơ khi được cầm trên tay một cuốn sách hay. Đó không chỉ là niềm vui tức thời mà là hạt giống gieo vào tâm hồn, để các em có thêm trí tưởng tượng, thêm tri thức và lòng nhân ái. Với tôi và những người đồng hành, mỗi chuyến đi không chỉ mang sách đến cho các em mà còn mang về cho mình một kho tàng cảm xúc - tình người nơi những vùng đất xa xôi. Điều tâm đắc nhất chính là được chứng kiến sự đổi thay âm thầm nhưng bền bỉ trong thói quen đọc sách của học sinh và sự đồng hành của thầy, cô giáo sau những chuyến đi ấy.

* Trong thực tế, sách cho học sinh (ngoài sách kiến thức các lớp của ngành) thì còn nhiều vấn đề phải bàn. Qua quá trình triển khai dự án tại các trường học, điều cô trăn trở, băn khoăn và mong muốn Nhà nước, xã hội, cộng đồng chung sức thực hiện là gì, thưa cô?

- Trăn trở lớn nhất của tôi là thực tế thư viện học đường ở nhiều nơi chỉ đẹp về hình thức mà thiếu hồn sách. Có trường được đầu tư khang trang, nhưng sách lại nghèo nàn, không phù hợp với lứa tuổi học sinh. Có nơi lại nhận sách quyên góp, nhưng chủ yếu là sách cũ, hoặc sách ít hấp dẫn, nội dung nhạt nhẽo… Tôi mong Nhà nước, cộng đồng và các doanh nghiệp cùng chung sức xây dựng một hệ thống thư viện thực sự sống động: Có sách hay, có người giới thiệu sách hấp dẫn, có hoạt động khuyến đọc thường xuyên.

Một cuốn sách đặt đúng chỗ, đúng thời điểm có thể thay đổi cả số phận một đứa trẻ và đó là lý do tôi tha thiết mong sự đồng bộ, lâu dài trong việc này.

Đi cho đã để một đời không uổng

* Hành trình “cõng sách” đến với trẻ em vùng sâu, vùng xa - gieo chữ bằng thương yêu và niềm tin vào tri thức được chia sẻ rất cần sự đồng hành và tiếp nối. Không chỉ một mà cần có nhiều chương trình hơn, cô kỳ vọng gì về sự tiếp nối của những người trẻ?

- Tôi tin rằng thế hệ trẻ hôm nay có trái tim rất nhân ái và năng lượng dấn thân mạnh mẽ. Tôi mong các bạn sẽ tiếp nối những chương trình như thế này không phải vì thương hại mà vì một niềm tin: tri thức chính là con đường thoát nghèo bền vững nhất. Khi người trẻ bước ra khỏi vùng an toàn, đi đến tận cùng những bản làng xa xôi, họ sẽ thấy việc trao tặng sách không chỉ là cho đi mà còn là nhận lại - nhận lại sự trưởng thành, sự biết ơn và một tình yêu sâu đậm hơn với đất nước. Tôi kỳ vọng có thêm nhiều bàn tay trẻ cùng “cõng sách”, để tiếng gọi tri thức vang xa, không chỉ ở hôm nay mà còn trong mai sau.

Trong 10 năm qua, Dự án Sách hay cho học sinh tiểu học đã tổ chức hơn 155 buổi hội thảo và giao lưu truyền cảm hứng “Em yêu sách” cho giáo viên và học sinh. Hơn 3,4 ngàn trường tiểu học trên cả nước đã nhận được sách tặng, mang tri thức đến với hơn 1,24 triệu học sinh, nhất là các em học sinh ở những vùng khó khăn

* Cô vừa ra mắt cuốn sách Đi cho đã để một đời không uổng, đây có thể nói là mắt thấy, tai nghe, ghi chép lại các chuyến đi của mình. Chiêm nghiệm lại bản thân, hành trình ấy với cô đã trọn vẹn chưa, thưa cô?

- Nếu nói trọn vẹn thì chắc là chưa, bởi tôi vẫn còn nhiều điều muốn làm, nhiều nơi muốn đi và vì cả hàng trăm chuyến đi mà tôi chỉ mới kể lại 5 cuộc hành trình.

Nhưng mỗi trang sách tôi viết ra đều là một lát cắt thật của hành trình gần 10 năm, với 155 chuyến đi, có cả tiếng cười, nước mắt, nỗi đau và niềm hạnh phúc. Cuốn sách này không phải để kể công mà để lưu giữ một phần ký ức, để khi nhìn lại, mình thấy: đã đi, đã thương, đã sống một đời không uổng.

* Sách chỉ đi được 1/3 chặng đường. Làm sao để các em học sinh mê đọc và hiểu sách, đó mới là điều khó nhất, vậy cô có khuyến nghị gì về vấn đề này, thưa cô?

- Đúng vậy, mang sách đến trường mới chỉ là bước khởi đầu. Điều quan trọng hơn là làm sao để sách bước vào trái tim các em.

Đó là làm sao các em phải đọc sách, các em thấy đọc sách là niềm vui, chứ không phải nghĩa vụ. Thầy, cô giáo phải là tấm gương đọc sách và biết cách truyền cảm hứng qua mỗi giờ giới thiệu sách. Để các em yêu sách cần tạo phong trào và sân chơi đọc sách như: thi kể chuyện theo sách, câu lạc bộ đọc sách, không gian thư viện mở… để mỗi cuốn sách trở thành một “người bạn sống động” của học sinh. Để sách đi vào tâm trí các em thật sâu, thật thấm và lan tỏa thành hành động.

Cô Hoàng Thị Thu Hiền ký tặng sách Đi cho đã để một đời không uổng cho độc giả.

Mỗi cuốn sách các em phải đọc vài ba lần để thấm và ngấm. Trang sách trở thành trang đời thật sự. Điều này rất quan trọng. Ngày xưa ông cha ta ít sách nhưng các bậc tú tài, cử nhân đều rất uyên thâm, uyên bác, bởi vì đọc sâu và ngẫm kỹ. Ngày nay, không ít bạn nhỏ chỉ mới xem sách, lướt sách một cách qua loa, đọc cả chục cuốn nhưng không đọng lại được bao nhiêu.

Tôi tin rằng, khi thầy, cô và cộng đồng cùng đồng hành thì tình yêu sách trong các em sẽ nảy nở một cách tự nhiên và bền bỉ.

Với tôi, sách chưa bao giờ chỉ là giấy và mực in. Sách là nhịp cầu kết nối tri thức, là ánh sáng mở đường và là hạt giống gieo mầm cho tương lai.

 * Trân trọng cảm ơn cô!

 

Vương Thế (thực hiện)

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/van-hoa/202510/cong-sach-den-voi-tre-em-ngheo-1d91bae/