Đạt và vượt nhiều mục tiêu về ứng phó biến đổi khí hậu sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 24/NQ-TW

Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường, hầu hết các mục tiêu cụ thể về ứng phó với BĐKH đã đạt được, trong đó mục tiêu giảm cường độ phát thải khí nhà kính trên đơn vị GDP vượt mục tiêu đề ra. Nghị quyết 24-NQ/TW được ban hành ngày 3/6/2013 tại Hội nghị lần thứ 7 khóa XI trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hướng tới năm 2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp. Nghị quyết đã đề ra những quyết sách lớn trong ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai, quản lý tài nguyên và BVMT ở nước ta, trong đó xác định ứng phó với BĐKH phải được đặt trong mối quan hệ toàn cầu; không chỉ là thách thức mà còn tạo cơ hội thúc đẩy chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng phát triển bền vững. Ngay sau khi được ban hành, Nghị quyết đã được triển khai sâu rộng từ Trung ương đến địa phương, với sự tham gia thực hiện của các cấp ủy đảng các cấp, các ngành, các tổ chức đoàn thể, doanh nghiệp và cộng đồng. Đảng bộ Chính phủ, các Bộ, ngành, các Tỉnh ủy, Thành ủy đều đã ban hành các chương trình hành động thực hiện; phần lớn các chủ trương, chính sách của Nghị quyết đã được thể chế hóa.

Người dân trồng cây chắn sóng bảo vệ đê biển (Ảnh: Bộ TN&MT)

Bộ TN&MT đã phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương triển khai tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức về ứng phó với BĐKH, quản lý tài nguyên và BVMT với nhiều hình thức thiết thực, hiệu quả. Chính phủ đã phê duyệt Nghị quyết số 08/NQ-CP ngày 23/01/2014 ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW; Nghị quyết số 06/NQ-CP ngày 21/1/2021 về Chương trình hành động tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW theo Kết luận số 56-KL/TW. Các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương đã ban hành 98 kế hoạch/chương trình có liên quan đến thực hiện Nghị quyết; 63 tỉnh, thành phố đã có 311 chương trình/kế hoạch hành động thực hiện với 9.980 lớp học tập, quán triệt Nghị quyết cho 225.848 cán bộ, công chức, viên chức. Cùng với đó, các quan điểm, chủ trương, định hướng lớn của Đảng, Nhà nước về ứng phó với BĐKH đã đề ra trong các tài liệu, văn kiện các kỳ đại hội Đảng, Nghị quyết số 24-NQ/TW và các nghị quyết của Bộ Chính trị được thể chế hóa trong quá trình xây dựng và ban hành Luật BVMT, Luật Khí tượng thủy văn và các văn bản hướng dẫn thi hành. Trong đó, Luật BVMT năm 2020 và các văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thi hành đã tạo lập được hành lang pháp lý bao quát, đầy đủ về thích ứng với BĐKH, giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, bảo vệ tầng ozone và phát triển thị trường carbon… góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế xanh, kinh tế carbon thấp… Báo cáo tại phiên họp của Ban Chỉ đạo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW sáng 13/9 tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân cho biết sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW, tăng trưởng nền kinh tế bước đầu có chuyển biến theo hướng xanh hơn. Việc lồng ghép nội dung ứng phó biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường vào các chiến lược, quy hoạch phát triển tiếp tục được đẩy mạnh. Chính sách, pháp luật về phòng ngừa và kiểm soát ô nhiễm môi trường ngày càng hoàn thiện, chuyển sang chủ động kiểm soát các nguồn có nguy cơ gây ô nhiễm. Bảo vệ và phát triển rừng đạt nhiều kết quả tích cực. Số lượng diện tích các khu bảo tồn thiên nhiên trên cạn đã tăng lên. Năng lực dự báo, cảnh báo thiên tai được nâng lên hàng đầu khu vực và dần tiệm cận với các nước tiên tiến ở châu Á. Việt Nam đã tham gia tích cực cùng với cộng đồng quốc tế về giảm phát thải ròng khí nhà kính, chuyển đổi năng lượng công bằng. Công tác điều tra cơ bản, đánh giá tiềm năng, trữ lượng quản lý và khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên đạt được nhiều kết quả quan trọng, bền vững và hiệu quả hơn. Các nguồn năng lượng tái tạo có bước phát triển vượt bậc. Đáng chú ý, nhiều mục tiêu đề ra của Nghị quyết 24 đã vượt và đạt được như: Nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo thiên tai; giảm dần thiệt hại về người, tài sản do thiên tai gây ra; giảm mức phát thải khí nhà kính trên đơn vị GDP từ 8-10% so với năm 2010; bảo đảm cân đối quỹ đất cho phát triển kinh tế xã hội; giữ và sử dụng linh hoạt 3,8 triệu hecta đất chuyên trồng lúa nhằm bảo đảm an ninh lương thực và nâng cao hiệu quả sử dụng đất; hạn chế tối đa xuất khẩu khoáng sản thô; chuyển đổi cơ cấu sử dụng năng lượng theo hướng tăng tỉ lệ năng lượng tái tạo, năng lượng mới trên 5% tổng năng lượng thương mại sơ cấp, tiêu hủy xử lý trên 85% chất thải nguy hại; kiểm soát an toàn, xử lý ô nhiễm môi trường do hậu quả chiến tranh…

Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 24/NQ-TW, Việt Nam đã đạt mục tiêu giữ và sử dụng linh hoạt 3,8 triệu hecta đất chuyên trồng lúa nhằm bảo đảm an ninh lương thực

Theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Nghị quyết 24 đã xác định nhiều quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ rõ ràng đối với công tác ứng phó biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Vì vậy, việc tổng kết Nghị quyết 24 đặt trong mối quan hệ hữu cơ, mật thiết với các nghị quyết, chiến lược, kế hoạch trong các lĩnh vực có liên quan như Nghị quyết 36-NQ/TW về Chiến lược phát triển kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Chiến lược tăng trưởng xanh, Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu… Bên cạnh đó, bối cảnh trong nước và quốc tế đã và đang nổi lên một số vấn đề mới về biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Phó Thủ tướng nhấn mạnh, hệ thống quan điểm lý luận, tư tưởng của Đảng về vấn đề biến đổi khí hậu, tài nguyên, môi trường tiếp tục được phát triển, hoàn thiện. Vì vậy, việc tổng kết Nghị quyết 24 cũng cần dựa trên cơ sở chính trị, khoa học, thực tiễn theo quan điểm phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh được nêu trong Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, có sự gắn kết hữu cơ, chặt chẽ giữa ba trụ cột phát triển bền vững (kinh tế, xã hội, môi trường). Trong thời gian tới, Bộ TN&MT, cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW sẽ tổng hợp và tổng kết, đánh giá 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW. Đồng thời đề ra những quan điểm mới cùng những mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể về ứng phó với biến đổi khí hậu trong thời kỳ mới.