Đẩy lùi tảo hôn, thúc đẩy bình đẳng giới

Những năm qua, công tác tuyên truyền, vận động bình đẳng giới, vì sự tiến bộ của phụ nữ, giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, ngành, địa phương. Nhờ cách làm linh hoạt, phù hợp với đặc thù từng vùng, từng nhóm dân cư, nhận thức của người dân từng bước được nâng lên, hình thành nếp sống văn minh, tiến bộ trong hôn nhân.

Cuối tháng 11 vừa qua, tại diễn đàn “Khát vọng vươn xa” tổ chức tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THPT Yên Bái, hàng trăm học sinh đã chăm chú lắng nghe câu chuyện của chị Hoàng Thị Ly, người dân tộc Tày ở thôn Làng Giàu, xã Lâm Thượng. Ít ai ngờ người phụ nữ tự tin, mạnh dạn trước đám đông ấy từng là cô gái rụt rè, ngại giao tiếp.

Chị Ly kể, 17 tuổi, chị lập gia đình. Khi bạn bè tiếp tục học tập, mở rộng tri thức thì chị quay về với ruộng nương, sinh con và xoay xở cuộc sống trong bấp bênh. Nhiều lần phải xa quê đi làm kinh tế, chị hiểu rõ hơn ý nghĩa của việc học, của cơ hội và quyền lựa chọn. Khi trở về quê, vượt lên định kiến phụ nữ dân tộc thiểu số chỉ chăm lo bếp núc, con cái, không thể lo việc lớn, chị Ly bắt đầu phát triển kinh tế, xây dựng căn nhà vững chãi cho gia đình...

Giữa những tràng pháo tay rộn rã của học sinh, chị Ly nhắn gửi: “Không có điều gì phụ nữ không làm được, đặc biệt, trong cuộc sống gia đình, nếu có sự đồng thuận, phụ nữ cũng có thể làm. Chúng ta hãy cùng nhau thay đổi ước mơ, thay đổi cuộc sống của mình!”.

Cũng như câu chuyện của chị Ly, tại khắp các địa phương trên địa bàn tỉnh, những đổi thay nhỏ nhưng bền bỉ vẫn đang diễn ra từng ngày. Nếu trước đây, nhiều gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số cho rằng việc “dựng vợ gả chồng” sớm là lẽ thường, thì nay ngày càng nhiều phụ huynh ủng hộ con em tiếp tục học tập, chỉ lập gia đình khi đủ trưởng thành, có nghề nghiệp ổn định.

Để có được sự chuyển biến ấy, cùng với nỗ lực từ mỗi cá nhân, vai trò của các tổ chức chính trị xã hội được phát huy rõ nét. Trong đó, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh là một trong những tổ chức đi đầu triển khai có hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động, xóa bỏ định kiến, góp phần thay đổi hành vi trong cộng đồng về bình đẳng giới, phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Chỉ riêng tháng 11/2025, Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh đã phối hợp tổ chức hơn 120 buổi truyền thông về bình đẳng giới, thu hút gần 5.800 lượt học sinh.

Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh Trần Thị Thanh Thủy cho biết: “Ngoài phạm vi nhà trường, nhiều mô hình cộng đồng đã được Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh triển khai như: “Tổ phụ nữ không có con tảo hôn”, “Chi hội phụ nữ không sinh con dưới 18 tuổi”, “Câu lạc bộ cha mẹ đồng hành cùng con”, “Nhóm hành động bình đẳng giới”. Một số hoạt động được sân khấu hóa bằng tiếng dân tộc, thi tìm hiểu kiến thức pháp luật, giao lưu sáng kiến truyền thông… giúp người dân dễ tiếp nhận và ghi nhớ”.

Thực tế cho thấy, tình trạng tảo hôn, phụ nữ dưới 18 tuổi sinh con xảy ra chủ yếu ở địa bàn các địa phương vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, để lại nhiều hệ lụy đối với cả gia đình và xã hội. Để thực hiện hiệu quả công tác bình đẳng giới, phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, các cấp, ngành, địa phương đã có nhiều đổi mới trong công tác tuyên truyền cả về nội dung và hình thức. Trong đó, việc xây dựng các video phóng sự phản ánh thực trạng, hậu quả của tảo hôn bằng tiếng dân tộc; các khẩu hiệu, tờ rời, pa nô, bảng tuyên truyền có thiết kế hình ảnh về tác hại, hậu quả của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống với nội dung đơn giản, ngắn gọn, dễ hiểu được đẩy mạnh triển khai.

Từ năm 2015 đến nay, Sở Nội vụ đã biên soạn và phát hành trên 40.000 tờ rời, lịch bàn, sổ tay hỏi - đáp về hôn nhân và gia đình, phòng, chống bạo lực gia đình, phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; in, phát hành trên 20.000 tài liệu phục vụ tập huấn; chuyển tải trên 400 phóng sự, tin, bài, tiểu phẩm, chuyên mục, chuyên trang; tổ chức 60 buổi tuyên truyền, hội nghị tập huấn, thu hút 3.000 lượt cán bộ, hội viên, đoàn viên các địa phương vùng dân tộc thiểu số khu vực Trạm Tấu, Mù Cang Chải, Lục Yên, Si Ma Cai, Bắc Hà, Mường Khương…

Ngoài ra, các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh đã phối hợp thực hiện khảo sát, xây dựng mới 17 mô hình điểm can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn trong đồng bào dân tộc thiểu số tại các xã có nhiều trường hợp tảo hôn với trên 3.000 thành viên tham gia như: “Bộ đội Biên phòng đồng hành cùng bà con thôn bản nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống”; “Thanh thiếu niên nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống”; “Chống tảo hôn”, “Giáo dục cha mẹ trong chăm sóc và phát triển trẻ em gắn với hôn nhân gia đình”… Cấp xã đã xây dựng mới 70 mô hình, duy trì thực hiện 199 mô hình điểm. Các mô hình, câu lạc bộ được tổ chức sinh hoạt định kỳ, thường xuyên cập nhật kiến thức mới, phối hợp tổ chức tuyên truyền các nội dung thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống.

Nhờ sự vào cuộc đồng bộ, đến nay, trên 90% người dân vùng dân tộc thiểu số được tiếp cận thông tin phù hợp về hôn nhân tiến bộ, sức khỏe sinh sản. Thời gian tới, tỉnh tiếp tục phát huy vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội, tăng cường truyền thông phù hợp với từng nhóm đối tượng, gắn trách nhiệm của gia đình, cộng đồng và chính quyền địa phương. Những giải pháp đồng bộ này là cơ sở quan trọng để Lào Cai từng bước nâng cao chất lượng dân số, bảo đảm an sinh, phát triển bền vững trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Nguồn: https://baolaocai.vn/day-lui-tao-hon-thuc-day-binh-dang-gioi-post888528.html