Diễn biến 9 ngày giao tranh Israel - Hamas

Giao tranh bùng lên không ngớt sau khi Hamas tấn công Israel ngày 7/10, khiến hàng nghìn người chết và chưa có dấu hiệu lắng xuống.

Xung đột nổ ra sau khi nhóm vũ trang Hamas ở Dải Gaza ngày 7/10 phóng khoảng 5.000 quả rocket tập kích lãnh thổ Israel, mở các mũi tấn công cả trên bộ, trên biển và trên không vào các thành phố, khu định cư của nước này, khiến khoảng 1.400 người thiệt mạng.

Đây là đợt xâm nhập chưa từng thấy nhằm vào lãnh thổ Israel, một trong những động thái leo thang căng thẳng nghiêm trọng nhất tại khu vực trong nhiều năm qua.

Trận tập kích bất ngờ nhằm vào Israel của Hamas

Ngày Hamas tấn công Israel. Video: WSJ

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố "tình trạng chiến tranh", ra lệnh tiến hành các cuộc không kích dữ dội vào vị trí của Hamas ở Dải Gaza và huy động hơn 300.000 quân dự bị, chuẩn bị cho một chiến dịch tấn công tổng lực trên bộ.

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc họp khẩn ngày 8/10, nhưng các thành viên thường trực bất đồng quan điểm về chiến sự Hamas - Israel. Mỹ kêu gọi ra tuyên bố chung, lên án mạnh mẽ chiến dịch của tổ chức Hamas, nhưng Nga và một số nước khác cho rằng tuyên bố chung cần bao quát hơn, đề nghị các bên dừng giao tranh ngay lập tức, hướng đến lệnh ngừng bắn và đàm phán ý nghĩa. Bất đồng này khiến Hội đồng Bảo an không thể ra được tuyên bố chung về cuộc xung đột.

Khi quân đội Israel mở chiến dịch truy quét đẩy lùi Hamas ra khỏi lãnh thổ, giới chức bắt đầu cập nhật thương vong, với các con số đều tăng nhanh. Các cuộc không kích đáp trả cũng khiến nhiều dân thường ở Gaza thiệt mạng.

Diễn biến chiến sự khiến cộng đồng quốc tế lo ngại, với các quốc gia, tổ chức kêu gọi chấm dứt bạo lực, hướng đến một giải pháp hòa bình. Nhiều quốc gia ghi nhận công dân thương vong, mất tích, bị bắt cóc trong giao tranh và lên kế hoạch sơ tán công dân khỏi khu vực.

Nhiều cuộc biểu tình với hai luồng quan điểm ủng hộ Palestine và Israel diễn ra tại nhiều khu vực trên thế giới. Các quốc gia, tổ chức quốc tế triển khai những nỗ lực ngoại giao nhằm ngăn xung đột lan rộng.

Trong khi đó, nhóm vũ trang Hezbollah ở Lebanon và Iran ca ngợi cuộc tấn công của Hamas, cho rằng đây là hệ quả từ chính sách của Israel tại khu vực.

Nguồn cơn xung đột Israel - Palestine

Nguồn cơn xung đột Israel - Palestine. Video: Vox

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant ngày 9/10 ra lệnh "phong tỏa hoàn toàn" Gaza, cắt nguồn cung điện, thực phẩm và nhiên liệu cho khu vực để đáp trả. Động thái khiến Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Gutteres "quan ngại sâu sắc", kêu gọi Israel tuân thủ luật pháp quốc tế.

Cánh vũ trang của Hamas cảnh báo sẽ sát hại con tin Israel nếu quân đội nước này oanh tạc mục tiêu dân sự ở Gaza mà không báo trước.

Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 10/10 lên án Hamas tấn công Israel là "tận cùng tội ác", tuyên bố Washington sẵn sàng điều thêm lực lượng đến Trung Đông để tăng cường răn đe.

"Lúc này, chúng tôi phải nêu rõ: chúng tôi sát cánh với Israel. Chúng tôi sát cánh với Israel", ông Biden tuyên bố. Mỹ cũng đã gửi đạn dược, vũ khí tới Israel và cảnh báo các bên đối địch không lợi dụng tình hình.

Cùng ngày, nhóm tác chiến tàu sân bay USS Gerald R. Ford đến đông Địa Trung Hải để hỗ trợ Israel và răn đe các nhóm vũ trang trong khu vực. Washington tuyên bố điều thêm nhóm tác chiến tàu sân bay USS Dwight D. Eisenhower đến hội quân với USS Gerald R. Ford. Một nhóm đặc nhiệm Mỹ bắt đầu phối hợp với Israel để hỗ trợ tình báo và lên kế hoạch cho chiến dịch phản công nhằm vào Hamas.

Cục diện chiến sự Hamas - Israel. Đồ họa: CNN

Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 11/10 cảnh báo công dân "cân nhắc" khi đến Israel và Bờ Tây, cũng như yêu cầu họ không tới Gaza. Thủ tướng Israel cùng ngày tuyên bố sẽ "nghiền nát và hủy diệt" nhóm vũ trang Hamas. Chính phủ Israel và phe đối lập cùng lập nội các thời chiến để ứng phó khủng hoảng.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ngày 12/10 thăm Israel để thể hiện sự ủng hộ của Washington với nước này. Ông Blinken sau đó còn thăm 5 quốc gia Arab gồm Jordan, Qatar, Arab Saudi, Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất và Ai Cập trong nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng. Qatar có liên hệ với Hamas và từng là trung gian tổ chức đàm phán xoa dịu tình hình quanh và tại Dải Gaza.

Tình hình nhân đạo tại khu vực lúc này được Liên Hợp Quốc mô tả là ngày càng tồi tệ, sau khi Israel phong tỏa và cắt nguồn cung nhu yếu phẩm đến Gaza. Anh thông báo điều hai tàu hải quân đến Địa Trung Hải để hỗ trợ Israel.

Iran kêu gọi các nước Hồi giáo và Arab hợp tác đối đầu Israel, ngăn chính quyền Do Thái "diệt chủng người Palestine". Ngoại trưởng Iran Hossein Amir- Abdollahian cảnh báo "mặt trận mới" nhằm vào Israel trong xung đột với Hamas có thể mở ra, tùy thuộc vào những hành động tiếp theo của Tel Aviv.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (phải) bắt tay người đồng cấp Israel Eli Cohen tại sân bay Ben Gurion, ngoại ô Tel Aviv ngày 12/10. Ảnh: AFP

Tình hình có diễn biến đáng chú ý khi quân đội Israel ngày 13/10 yêu cầu khoảng 1,1 triệu người dân ở miền bắc Dải Gaza sơ tán về phía nam trong vòng 24 giờ, thông báo sắp tăng cường hoạt động chiến đấu ở thành phố Gaza.

Israel vạch ra hai hành lang để dân thường di chuyển, trong khi Liên Hợp Quốc cho rằng yêu cầu sơ tán này là bất khả thi, đề nghị Tel Aviv xem xét một cách nghiêm túc về nguy cơ xảy ra thảm họa nhân đạo ở Gaza.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cùng ngày đến Israel và gặp Thủ tướng Netanyahu. Ông chủ Lầu Năm Góc tiếp tục khẳng định sự ủng hộ dành cho Israel trong cuộc xung đột với Hamas.

Các nguồn tin an ninh ngày 14/10 cho biết nhóm Hezbollah tại Lebanon đã nổ súng vào một số tiền đồn biên giới phía bắc của Israel, quân đội nước này sau đó pháo kích đáp trả. Giao tranh làm dấy lên lo ngại Hezbollah mở mặt trận thứ hai trong khi chiến sự Israel - Hamas diễn ra. Hezbollah và Iran trước đó cảnh báo giao tranh quanh Dải Gaza có thể leo thang thành xung đột trong khu vực.

Israel sau đó tuyên bố "đã chuẩn bị sẵn sàng" cho chiến dịch hiệp đồng trên bộ, trên biển và trên không để đáp trả Hamas ở Dải Gaza, nhưng không nêu thời điểm bắt đầu triển khai.

Khu vực quân đội Israel yêu cầu sơ tán ở miền bắc Dải Gaza. Đồ họa: BBC

Giao tranh giữa Hezbollah và lực lượng vũ trang Israel ngày 15/10 có chiều hướng gia tăng. Hezbollah tuyên bố điều này không đồng nghĩa họ đã quyết định tham gia chiến sự Hamas - Israel và đây chỉ là "lời cảnh báo". Israel cho rằng Lebanon phải chịu trách nhiệm nếu hỏa lực bắt nguồn từ lãnh thổ nước này.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Guterres cùng ngày cảnh báo Trung Đông "đang bên bờ vực thẳm", tiếp tục kêu gọi Hamas thả con tin và Israel cho phép nhân viên hỗ trợ nhân đạo vào Gaza.

Tình hình nhân đạo tại Gaza trở nên tồi tệ hơn, Cơ quan Cứu trợ và Việc làm của Liên Hợp Quốc dành cho Người tị nạn Palestine (UNRWA) nói Gaza "đang bị bóp nghẹt". Số lượng dân thường tìm kiếm trú ẩn tại các cơ sở của UNRWA ở miền nam Gaza đang quá đông, trong khi khu vực thiếu nước nghiêm trọng.

"Chúng ta đều biết nước là sự sống. Gaza đang cạn nước. Và Gaza đang cạn dần sự sống", Philippe Lazzarini, quan chức UNRWA cảnh báo.

Đoàn xe bọc thép của quân đội Israel hướng về biên giới với Dải Gaza ở miền nam ngày 15/10. Ảnh: AP

Căng thẳng tại khu vực ngày 16/10 vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Quân đội Israel hôm nay yêu cầu người dân sinh sống ở khu vực miền bắc, giáp biên giới với Lebanon sơ tán.

Sau hơn 9 ngày chiến sự, Bộ Y tế Palestine cho biết 2.670 người đã thiệt mạng, 9.600 người bị thương ở Dải Gaza. Giới chức Israel thông báo số người thiệt mạng và bị thương của phe này là hơn 1.400 và khoảng 3.400. Israel cũng xác nhận Hamas đã bắt cóc ít nhất 155 con tin và đưa họ về Gaza.

Như Tâm (Theo AP)

Source link: https://vnexpress.net/dien-bien-9-ngay-giao-tranh-israel-hamas-4665264.html