Du lịch Cao Bằng - Khát vọng bứt phá từ Nghị quyết Đại hội XIX - Kỳ 1

Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX đã xác định: Phát triển du lịch là nhiệm vụ trọng tâm, khâu đột phá, hướng tới xây dựng ngành kinh tế mũi nhọn. Thực hiện Nghị quyết Đại hội, các cấp, các ngành, doanh nghiệp và nhân dân tích cực, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, từng bước biến khát vọng thành hiện thực, đưa hình ảnh “Non nước Cao Bằng” lan tỏa mạnh mẽ, trở thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch Việt Nam và quốc tế.

Non nước Cao Bằng - vùng đất cổ nghìn năm, nơi 8 dân tộc: Tày, Nùng, Mông, Dao, Sán Chỉ, Lô Lô, Kinh, Hoa cùng quần cư tạo nên bản hòa ca giữa thiên nhiên kỳ vĩ và lịch sử hào hùng. Núi non trùng điệp, thác Bản Giốc, động Ngườm Ngao, Mắt Thần núi, hồ Thang Hen, các khu di tích quốc gia đặc biệt: Pác Bó, Rừng Trần Hưng Đạo, Chiến thắng Biên giới năm 1950, Công viên địa chất (CVĐC) Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng - di sản triệu năm của vỏ trái đất…, tất cả kết tinh thành kho báu vô giá. Trên nền tảng đó, Đại hội XIX Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX (2020 - 2025) xác định phát huy giá trị di sản, phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn, vừa tạo động lực tăng trưởng, vừa nâng cao đời sống nhân dân, mở ra khát vọng cất cánh từ tiềm năng vùng đất non nước nghìn năm.

Non nước Cao Bằng - di sản thế giới giữa miền biên cương Tổ quốc

Cao Bằng từ lâu được ví như kho báu thiên nhiên độc đáo, nơi hội tụ cả về cảnh quan thiên nhiên núi rừng hùng vĩ và các giá trị di sản văn hóa phong phú, giàu bản sắc gắn với lịch sử cách mạng vẻ vang. Nơi đây có thác Bản Giốc là một trong những thác nước đẹp nhất Đông Nam Á, gắn kết tình hữu nghị Việt - Trung, là điểm hẹn của hàng trăm nghìn du khách trong và ngoài nước mỗi năm. Liền kề với thác Bản Giốc là động Ngườm Ngao kỳ vĩ, dài hơn 2.100 m, với vô số nhũ đá và măng đá tạo hình huyền ảo của tạo hoá. Cảnh quan Mắt Thần núi, hồ Thang Hen trong xanh giữa núi non là di sản địa chất tầm cỡ quốc tế. Hang Pác Bó, núi Các Mác - suối Lê-nin gắn với sự nghiệp vĩ đại của Chủ tich Hồ Chí Minh…, trở thành những điểm đến hấp dẫn, là tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch Cao Bằng với sản phẩm du lịch hấp dẫn riêng có.

Điểm nhấn lớn nhất trong hội nhập du lịch quốc tế của Cao Bằng có CVĐC Non nước Cao Bằng là CVĐC Toàn cầu UNESCO với hàng trăm điểm di sản địa chất (3.275 km² trên 20 xã, phường mới) kiến tạo từ hàng triệu năm trước tạo nên nhiều cảnh quan thiên nhiên đẹp hoang sơ, hùng vĩ, phải mất nhiều ngày, tháng mới trải nghiệm hết. CVĐC còn là kho tàng văn hóa bản địa phong phú, đặc sắc, lịch sử vẻ vang, nơi con người và thiên nhiên cùng tồn tại, gắn bó hàng triệu năm.

Việc UNESCO công nhận CVĐC Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng đã mở ra cơ hội lớn để quảng bá hình ảnh địa phương ra thế giới. Đây vừa là niềm tự hào, vừa là trách nhiệm trong việc bảo tồn, khai thác di sản một cách bền vững.

Chị Nguyễn Thu Hà, đến từ Hà Nội hào hứng chia sẻ: Cao Bằng đẹp đến choáng ngợp. Tôi ấn tượng nhất về vẻ đẹp thác Bản Giốc, Mắt Thần núi, lễ hội lồng tồng của dân tộc Tày, Nùng; ăn bánh cuốn, phở chua, vịt quay… mang hương vị rất riêng. Trải nghiệm ở đây cho tôi cảm giác vừa trở về với thiên nhiên, vừa khám phá một kho tàng văn hóa các dân tộc thiểu số rất đặc sắc.

Với những lợi thế thiên nhiên và sự công nhận quốc tế, “Non nước Cao Bằng” đã và đang trở thành điểm sáng trên bản đồ du lịch Việt Nam và thế giới, đồng thời đặt ra yêu cầu cao hơn trong việc phát huy bền vững giá trị di sản.

Kho báu di sản - nền tảng để du lịch bứt phá bền vững

Nếu thiên nhiên ban tặng cho Cao Bằng những kỳ quan hùng vĩ, thì văn hóa và lịch sử lại tạo nên chiều sâu đặc sắc cho vùng đất này. Theo thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, hiện Cao Bằng có hơn 200 di sản văn hóa được công nhận cấp tỉnh, 31 di tích xếp hạng cấp quốc gia, trong đó có 3 di tích quốc gia đặc biệt: Khu di tích Pác Bó (xã Trường Hà), Khu rừng Trần Hưng Đạo (xã Tam Kim), Địa điểm Chiến thắng Biên giới năm 1950 (xã Đức Long)… là những “địa chỉ đỏ” thu hút hàng trăm nghìn lượt khách mỗi năm, đồng thời góp phần giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ.

Bên cạnh di sản vật thể, Cao Bằng còn sở hữu kho tàng văn hóa phi vật thể phong phú. Trên 95% dân số của tỉnh là đồng bào dân tộc thiểu số Tày, Nùng, Dao, Mông, Sán Chỉ, Lô Lô… có những phong tục, tập quán, lễ hội đặc sắc như lễ hội lồng tồng, Lễ hội Pháo hoa Quảng Uyên, Lễ hội Nàng Hai, lễ hội chọi bò… cùng các làn điệu dân ca, dân vũ như hát Then, đàn tính, sli, lượn, múa sluông chầu… Đặc biệt, năm 2019, Nghệ thuật hát Then của người Tày, Nùng đã được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Quốc Trung: Để hiện thực hóa mục tiêu, tỉnh tập trung vào 5 nhiệm vụ trọng tâm: Quy hoạch, đầu tư hạ tầng và sản phẩm du lịch. Bảo tồn, phát huy giá trị di sản thiên nhiên và văn hóa. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành du lịch. Đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến, hợp tác trong và ngoài nước. Khuyến khích khởi nghiệp, doanh nghiệp tham gia vào dịch vụ du lịch cộng đồng. Phát triển du lịch không chỉ để tăng trưởng kinh tế, mà còn góp phần bảo tồn văn hóa, bảo vệ môi trường, nâng cao đời sống nhân dân. Đây là định hướng quan trọng để du lịch Cao Bằng phát triển bền vững.

Cao Bằng sở hữu kho tàng văn hóa phi vật thể phong phú.

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Quốc Trung khẳng định: Kho tàng di sản văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú của Cao Bằng chính là báu vật để khai thác hợp lý, gắn với bảo tồn bền vững tạo ra lợi thế cạnh tranh quan trọng đưa du lịch Cao Bằng phát triển khác biệt và bền vững.

Trên thực tế, nhiều nhóm di sản đã và đang được khai thác hiệu quả. Hệ thống các di tích quốc gia đặc biệt Pác Bó, Rừng Trần Hưng Đạo, Chiến thắng Biên giới năm 1950.. trở thành tour du lịch “về nguồn”, thu hút đông đảo khách du lịch trong, ngoài nước. Các danh thắng thiên nhiên như thác Bản Giốc, động Ngườm Ngao, Mắt Thần núi, hồ Thang Hen, đồi cỏ cháy Ba Quáng… phát triển dịch vụ đi kèm, trở thành điểm nhấn trong tour, tuyến vùng Đông Bắc. Văn hóa đặc sắc của đồng bào Tày, Nùng, Dao Tiền, Lô Lô đã hình thành nhiều mô hình du lịch cộng đồng, tiêu biểu như: Làng du lịch cộng đồng Phja Thắp, Pác Rằng (xã Quảng Uyên), làng du lịch cộng đồng Khuổi Ky (xã Đàm Thủy), điểm du lịch cộng đồng dân tộc Dao Tiền bản Hoài Khao (xã Thành Công)… thu hút hàng nghìn lượt khách mỗi năm.

Từ Nghị quyết đại hội XIX, đưa tiềm năng, lợi thế thành khát vọng cất cánh

Hệ thống di sản, văn hoá, lịch sử… chính là nền tảng vững chắc để Cao Bằng bứt phá trong phát triển du lịch bền vững. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để cân bằng giữa khai thác và bảo tồn, vừa giữ gìn bản sắc, vừa tạo ra sản phẩm du lịch hấp dẫn, cạnh tranh. Bởi tuy sở hữu nhiều tiềm năng và lợi thế, nhưng ngành du lịch Cao Bằng còn không ít “nút thắt” cần tháo gỡ. Hạ tầng giao thông hạn chế, sản phẩm du lịch chưa đa dạng, dịch vụ chưa chuyên nghiệp, công tác quảng bá chưa tương xứng. Đây là những điểm nghẽn cản trở việc khai thác tối đa lợi thế du lịch địa phương.

Bí thư Tỉnh ủy Quản Minh Cường nhấn mạnh: Du lịch Cao Bằng phải dựa trên lợi thế riêng có của di sản văn hóa - lịch sử và thiên nhiên, phát triển theo hướng bền vững, gắn với bảo tồn, để vừa tạo động lực tăng trưởng kinh tế, vừa nâng cao đời sống nhân dân. Đây không chỉ là định hướng chiến lược mà còn là cam kết chính trị mạnh mẽ, khẳng định quyết tâm đưa du lịch thành ngành trụ cột trong cơ cấu kinh tế.

Thực hiện Nghị quyết Đại hội XIX, UBND tỉnh đã ban hành hàng loạt kế hoạch, đề án trọng điểm. Trong đó, nổi bật là Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Cao Bằng đến năm 2025, tầm nhìn 2035, tập trung vào ba trụ cột: phát triển hạ tầng và giao thông kết nối; bảo tồn và phát huy giá trị di sản thiên nhiên, lịch sử, văn hóa; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Cao Bằng là nơi quần cư, sinh sống lâu đời của đồng bào các dân tộc thiểu số Tày, Nùng, Mông, Dao, Sán Chỉ, Lô Lô... đã hình thành nền văn hóa phong phú, giàu bản sắc, đa dạng, độc đáo.

Để giải quyết điểm nghẽn về hạ tầng cơ sở, UBND tỉnh đã triển khai nhiều dự án hạ tầng quan trọng tại các khu, điểm du lịch của tỉnh. Trong đó, điển hình là cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng) đang được đẩy nhanh tiến độ, dự kiến thông tuyến trong năm 2025. Khi đi vào hoạt động, tuyến cao tốc này sẽ rút ngắn thời gian di chuyển từ Hà Nội đến Cao Bằng còn khoảng 3 - 4 giờ, mở ra “cánh cửa mới” thu hút khách du lịch. Khu du lịch thác Bản Giốc được nâng cấp hạ tầng, bổ sung các dịch vụ, hướng tới tiêu chuẩn điểm đến quốc tế. Tại điểm thắng cảnh Mắt Thần núi, hồ Thang Hen, các điểm làng nghề truyền thống xã Quảng Uyên… nhiều hạng mục đầu tư được triển khai, biến nơi đây thành trung tâm du lịch sinh thái, cộng đồng.

Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hải Hòa nhấn mạnh: Mỗi bước đi trong phát triển du lịch đều phải gắn với phát triển bền vững, lấy người dân làm trung tâm, bởi chính cộng đồng sẽ là chủ thể tạo nên sức sống cho điểm đến... Đây là cách tiếp cận đúng đắn, giúp du lịch Cao Bằng không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần giữ gìn môi trường, bảo tồn bản sắc văn hóa, tạo sinh kế cho người dân địa phương.

Bài học từ du lịch Quảng Ninh, Lào Cai, Tuyên Quang… cho thấy, chỉ khi có tầm nhìn dài hạn, quy hoạch bài bản, sự đồng hành của doanh nghiệp và cộng đồng, du lịch mới có thể trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, phát triển theo hướng bền vững. Với định hướng chiến lược từ Nghị quyết Đại hội XIX, sự quyết tâm của lãnh đạo cùng sự chung sức của người dân, Cao Bằng đang đi đúng hướng, từng bước biến tiềm năng, lợi thế thành động lực phát triển, hiện thực hóa khát vọng cất cánh.

Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đề ra mục tiêu trọng tâm: Đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng, góp phần xây dựng Cao Bằng trở thành tỉnh phát triển khá trong khu vực miền núi phía Bắc. Phấn đấu đến năm 2025 đón khoảng 2,5 triệu lượt khách, trong đó có 500.000 lượt khách quốc tế. Doanh thu du lịch đạt 1.200 tỷ đồng, đóng góp ngày càng lớn vào GRDP của tỉnh. Tạo việc làm trực tiếp và gián tiếp cho hàng chục nghìn lao động, đặc biệt ở khu vực nông thôn, vùng đồng bào dân tộc.

Kỳ 2: Quy hoạch - hạ tầng - kết nối, động lực cho phát triển du lịch Cao Bằng

Quang Trung - Trường Hà

Nguồn: https://baocaobang.vn/du-lich-cao-bang-khat-vong-but-pha-tu-nghi-quyet-dai-hoi-xix-ky-1-3181086.html