- Là nội dung bắt buộc trong Chương trình Giáo dục phổ thông (CTGDPT) 2018, môn Giáo dục Địa phương (GDĐP) không chỉ truyền tải kiến thức về văn hóa, lịch sử, kinh tế mà còn là cầu nối, giúp học sinh bồi đắp tình yêu quê hương, ý thức trách nhiệm và sự gắn kết với bản sắc Xứ Lạng.

Môn GDĐP có vị trí tương đương các môn học và hoạt động giáo dục khác, gồm những vấn đề về văn hóa, lịch sử, địa lý, kinh tế, xã hội, môi trường, hướng nghiệp của địa phương. Theo đó, nội dung này bồi dưỡng cho học sinh tình yêu quê hương, ý thức tìm hiểu và vận dụng những điều đã học để góp phần giải quyết những vấn đề của quê hương.
Thực hiện kế hoạch của UBND tỉnh về việc biên soạn, thẩm định tài liệu, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã triển khai xây dựng bộ tài liệu GDĐP tỉnh Lạng Sơn cấp trung học với tổng thời lượng 35 tiết/khối lớp với 60 chủ đề đã biên soạn, trong đó: lớp 6 có 9 chủ đề, lớp 7 có 8 chủ đề, lớp 8 có 8 chủ đề, lớp 9 có 8 chủ đề, lớp 10 có 9 chủ đề, lớp 11 có 10 chủ đề, lớp 12 có 8 chủ đề. Ví dụ, các em học sinh lớp 9 sẽ được học các chủ đề GDĐP như: Ngôn ngữ dân tộc Tày, Nùng ở Lạng Sơn; Văn học hiện đại Lạng Sơn; Lạng Sơn trong thời kì đấu tranh giành độc lập và bảo vệ Tổ quốc (1919 - 1975).... Hay các em học sinh lớp 6 sẽ được tìm hiểu về: Truyền thuyết Xứ Lạng; Các thể loại âm nhạc truyền thống của Lạng Sơn; Trang phục truyền thống các dân tộc Lạng Sơn; Một số nhân vật lịch sử tiêu biểu ở Lạng Sơn.... Lạng Sơn là địa bàn giàu truyền thống và văn hoá, tài liệu GDĐP được biên soạn phù hợp với điều kiện thực tiễn địa phương, góp phần thực hiện hiệu quả CTGDPT 2018.
Bà Phan Mỹ Hạnh, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết: GDĐP không chỉ giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về quê hương mà còn góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa địa phương. Sở GD&ĐT đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục chủ động xây dựng kế hoạch triển khai nội dung GDĐP và áp dụng có hiệu quả, phù hợp phương pháp giảng dạy tích cực như: ứng dụng công nghệ thông tin; tận dụng nguồn tài nguyên, học liệu địa phương phong phú để bổ sung tư liệu giảng dạy; tăng cường trải nghiệm thực tế, trải nghiệm cá nhân của học sinh thông qua các hoạt động thuyết trình, đóng vai, kể chuyện sáng tạo, diễn đàn, thi kiến thức, điền dã, tham quan di tích….
Đồng thời, Sở khuyến khích các trường học tổ chức ngày hội văn học địa phương nhằm tôn vinh và phát huy giá trị của các tác phẩm văn học gắn liền với vùng đất Lạng Sơn; đẩy mạnh công tác tuyên truyền và xã hội hóa giáo dục văn học địa phương; phối hợp với các cơ quan văn hóa, thư viện, bảo tàng cung cấp tài liệu phong phú về văn học địa phương.

Sự sáng tạo trong giảng dạy môn GDĐP đã mang lại hiệu quả rõ rệt tại các trường học trên địa bàn tỉnh. Tại Trường PTDTNT THCS và THPT Bắc Sơn, các tiết học GDĐP luôn diễn ra sôi nổi. Được theo dõi một tiết học GDĐP tại lớp 10A, chúng tôi thấy các em hăng say thảo luận, cẩn thận trang trí và trình bày chỉn chu nội dung bài học để chuẩn bị cho phần thuyết trình. Lớp học đặc biệt hơn khi cả giáo viên và học sinh đều mặc trang phục truyền thống của dân tộc.
Sau tiết học, em Dương Thị Chuyên (lớp 10A, Trường PTDTNT THCS và THPT Bắc Sơn) chia sẻ: Em rất thích những tiết học GDĐP. Qua mỗi tiết học, em và các bạn được biết thêm nhiều kiến thức quan trọng về lịch sử, văn hóa quê hương Bắc Sơn nói riêng và của tỉnh Lạng Sơn nói chung. Đồng thời, mỗi tiết học còn giúp chúng em rèn luyện các kỹ năng ứng xử phù hợp trong cộng đồng, xây dựng nhân cách đẹp và phát triển năng lực của bản thân. Em sẽ luôn cố gắng học tập, rèn luyện đạo đức tốt, tích cực tham gia vào các buổi ngoại khóa, tìm hiểu về tỉnh nhà và phấn đấu hết mình để trở thành người có nhiều đóng góp cho quê hương.
Để lý thuyết trở nên thu hút, Trường THPT Chi Lăng đã áp dụng nhiều hình thức sáng tạo như: giới thiệu và tổ chức trò chơi dân gian; sân khấu hóa các câu truyện cổ tích địa phương; thi hát đối đáp theo chủ đề dân ca giao duyên Lạng Sơn; tổ chức thực hành múa then, múa võ, múa sư tử mèo; hay đóng vai thuyết minh viên giới thiệu về các di sản văn hóa tỉnh Lạng Sơn….
Thầy Hoàng Mạnh Hùng, Hiệu trưởng Trường THPT Chi Lăng cho biết: Đội ngũ giáo viên của nhà trường luôn chủ động sưu tầm tài liệu, hình ảnh, video có liên quan đến chủ đề GDĐP để phục vụ công tác giảng dạy, đồng thời, hướng dẫn học sinh thiết kế video, infographic, vẽ tranh, tìm kiếm các nguồn tư liệu phục vụ cho nội dung bài học. Sau 3 năm triển khai tài liệu GDĐP, các em ngày càng hứng thú hơn với việc học tập, đặc biệt khi được tìm hiểu về chính quê hương, văn hóa, lịch sử địa phương mình. Các em không chỉ hiểu biết thêm về truyền thống, cảnh quan, con người mà còn hình thành tình yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm với quê hương, cộng đồng.
Trong bối cảnh chính quyền 2 cấp đi vào hoạt động ổn định, các trường phổ thông vẫn tiếp tục triển khai dạy học theo CTGDPT 2018, sách giáo khoa hiện hành. Tuy nhiên, môn GDĐP vốn gắn liền với đặc thù lịch sử, địa lý, văn hóa, cần cập nhật, điều chỉnh nội dung để theo kịp sự thay đổi của tỉnh và đất nước.
Ngay từ đầu năm học, Sở GD&ĐT đã ban hành công văn hướng dẫn triển khai cập nhật, bổ sung ngữ liệu cho tài liệu GDĐP cấp trung học năm học 2025 - 2026. Ban Giám hiệu các nhà trường đã khẩn trương quán triệt nội dung này, chỉ đạo các tổ chuyên môn rà soát, điều chỉnh kế hoạch dạy học. Giáo viên trực tiếp giảng dạy có trách nhiệm nghiên cứu kỹ lưỡng các nội dung được điều chỉnh để cập nhật chính xác vào giáo án nhằm đảm bảo toàn bộ thông tin về các đơn vị hành chính trong tài liệu GDĐP đều phải thống nhất và chính xác, giúp học sinh có kiến thức phù hợp với thực tiễn của tỉnh Lạng Sơn.
Có thể khẳng định, với phương thức dạy học đổi mới và đề cao tính thực tiễn, môn GDĐP đang mang lại hiệu quả rõ rệt. Không chỉ giới hạn ở việc cung cấp kiến thức, GDĐP đã tạo cơ hội để học sinh tiếp cận những kiến thức sát thực tế, từ đó góp phần định hướng nghề nghiệp và bồi đắp lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ.
Nguồn: https://baolangson.vn/dua-van-hoa-lich-su-dia-phuong-den-voi-hoc-sinh-5062268.html
Bình luận (0)